Vikan - 20.01.1972, Blaðsíða 49
— Við spörum bæði, ég seldi
þvottavélina og maðurinn minn
er hœttur að reykja!
voru Frakkar lengi eftirbátar
rnargra annarra þjóða. Þannig
fengu konur þar ekki kosninga.
rétt fyrr en eftir frelsunina
undan Þjóðverjum, 1944, og
fullt jafnrétti að lögum fyrst
1946. Pillan var að vísu gefin
frjáls í Frakklandi 1967, en að-
eins konum yfir tuttugu og
eins árs aldri. Og umráðarétt
yfir börnum fengu franskar
konur til jafns við eiginmenn
sína ekki fyrr en 1970.
Nærri níu af hverjum tíu
frönskum konum fullyrða að
þær hafi aðeins Iegið með ein-
um karlmanni um æfina, en
hæpið er að leggja trúnað á
það. Frjálslyndi í ástamálum
var lengi franskt þjóðarein-
kenni, svo sem víðfrægt er.
Öldum saman hafði hjónaband-
ið í Frakklandi fyrst og fremst
félagslegt gildi, og annar meg-
intilgangur þess var að halda
ættinni við. Ástin hafði lítið að
segja í því sambandi, og með-
al borgarastéttarinnar var
meira að segja talið fráleitt að
ástfangið fólk gengi í hjóna-
band. Hinsvegar þótti ástæðu-
laust að taka hjúskaparheitið
of hátíðlega. Á 17. öld var sú
eiginkona frönsk, sem eng-
an elskhuga átti, talin vonlaus
einfeldningur. Og enn þann
dag í dag taka Frakkar fram-
lijáhaldi af meira umburðar-
Iyndi en flestir eða allir aðrir.
— En pabbi minn hejur miklu
meiri vöðva á maganum!
Meira en helmingur franskra
eiginkvenna segjast fyrirgefa
eiginmanni sínum tafarlaust,
þegar hann haldi framhjá
þeim. Hjónaskilnaðir vegna
framlijálialds eru sjaldgæfir.
Hinsvegar munu franskar
konur — þótt undarlegt kunni
að virðast — ekki eins fjöl-
lyndar og þær þýzku og aðrar
norður-evrópskar. Fjöllyndi í
ástamálum er háð tízkuduttl-
ungum eins og annað. Áður
var fínt að vera fjöllyndur í
Frakklandi, nú er komið í
tízku þar að vera ektamakan-
um trúr. Þetta á einkum við
um unga fólkið. Sennilega taka
Frakkar lijónabandið hátíðleg-
ar nú en nokkru sinni fyrr.
Hjónaskilnuðum fjölgar þar
ekki, gagnstætt því sem er víða
annarsstaðar.
Franskir félagsfræðingar
þakka þetta meðal annars því,
að samlif kynjanna þar í landi
hafi alltaf verið náið og skiln-
ingsríkt, burtséð frá öllum lög-
um. Sá frægi lagabálkur Napó-
leons keisara mikla gerði eig-
inkonuna að ambátt eigin-
mannsins, en konan var engu
að síður áfram húsmóðir á sínu
heimili, réði mestu um fjár-
mál þess og yfirleitt öllu inn-
anstokks, eins og enn er regl-
an á flestum frönskum lieimil-
um.
Önnur gild ástæða til að fá-
ir Frakkar skilja er að það er
mjög dýrt þar í landi. Það
kostar þetta frá áttatíu til
hundrað og fimmtán þúsund
krónur. Frönsk lög um lijóna-
skilnaði eru líka að margra á-
liti hreint hneyksli. Hjón sem
vilja skilja verða ekki einung-
is að tilfæra ástæðu, heldur og
að sanna hana pottþétt fyrir
rétti. Réttindi kvenna í sam-
bandi við skilnaði eru líka
mjög takmörkuð. Fyrir utan
það litur almenningur á frá-
skilda konu næstum því sem
lirhrak. Hér segir auðvitað til
sín hinn kaþólski mórall frans-
aranna, þótt ástandið í þess-
um efnum sé hjá þeim hrein
hátíð miðað við önnur kaþólsk
!önd.
„Ég fæ stöðugt að finna fyrir
þvi að vera fráskilin“, segir
Colette Barles, þrjátíu og
þriggja ára gömul, frá Nizza.
Nágrannarnir eru sífellt nöldr-
andi yfir einu eða öðru: að ég
fari í bað oft á nóttu, að of
hátt heyrist í sjónvarpinu hjá
mér, að hundurinn minn sé of
stór. Eintómar átyllur til að
gera mér lífið óbærilegt, svo
að ég endi með að flýja blokk-
ina.
Það er hreint helvíti að vera
fráskilin kona í Frakklandi,
nema þá helzt í stórborgum
eins og París, þar sem maður
getur liorfið í fjöldann. Hjá
okkur bíður kona meira að
segja tjón á æru sinni ef hún
fer ein á kaífihús. Ég gæti alls
ekki afborið þetta, ef ég ekki
léti sem mitt franska umhverfi
væri ekki til. Kunningjar mín-
ir eru næstum allir útlending-
ar. Ég get ekki reiknað með
því að kvænast frönskum
manni aftur. Sárafáum frá-
skildum frönskum konum tekst
það“.
Franskar konur eru heims-
frægar fyrir glæsileik sinn og
smekkvísi varðandi útlit og
klæðaburð. Engu að síður eyða
franskir karlmenn meira fé í
fatakaup en konur þeirra. Það
bendir til þess að þær kunni
að fara vel með lítið, eins og
raunar er einkennandi fyrir
fólk með smekk. Þær eru líka
sjálfstæðari í smekk sínum en
flestar aðrar konur, hlaupa
síður eftir duttlungum tízk-
unnar. Nær allar franskar kon-
ur segjast láta tízkuna lönd og
leið, en klæðast einungis eftir
eigin persónulega smekk.
Á unga aldri eru franskar
konur næsta kærulausar um
hverju þær eru í innanundir,
láta sig litlu skipta efni, lit og
snið undirfata. Náttföt kaupa
þær varla og sofa yfirleitt nakt-
ar.
Þetta breytist mjög kring-
um þrjátíu ára aldur. Þær
frönsku gefast sem sé ekki upp
fyrir aldrinum fyrr en í fulla
hnefana. Þá kaupa þær sér tæl-
andi undirföt úr dýrum efnum
í allrahanda litbrigðum. Brúnt
er hvað vinsælast og öll af-
brigði lioldslitar. Svart velja
þær næstum aldrei. Þeim mun
eldri sem þær verða, þeim mun
meira er lagt í undirföt og nátt-
föt.
Það sem livað helzt þykir
athugavcrt við vöxt þeirra
frönsku og veldur kvenna-
klæðskcrum þarlendum mest-
um áhyggjum er að þær eru
margar heldur brjóstalitlar en
hafa á hinn bóginn tilhneig-
ingu til að safna fitu á lend-
arnar. Áttatíu og fimm er al-
gengasta brjóstahaldanúmerið
í Frakklandi — í Vestur-
Þýzkalandi hinsvegar níutíu
og fimm. Sú tízka að liafa alls
engin brjóstahöld hefur ekki
slegið í gegn í Frakklandi.
Helzt leyfa franskar konur sér
svoleiðis léttúð þegar þær fara
í frí, og þá vanda þær líka
— Hann spyr hvort það kosti
nokkuð, ef hann sækir hana
ekki!
meir til undirfatanna en þess-
utan.
Franska konan hefur lengi
haft orð á sér sem framúrskar-
andi húsmóðir, en íhaldssemi
hennar veldur því að ýmislegt
vantar á að svo sé. Hún heldur
sem sé þeim gamla vana að
kaupa heldur inn hjá bakar-
anum, slátraranum og kram-
aranum á næsta homi en í
stóm vöruhúsi, þar sem allt
fæst á sama stað og á lægra
verði. Hún kaupir aðeins inn
fyrir daginn, og fá frönsk heim
ili hafa cnnþá kæliskápa og
frystikistur. Frakkar hafa
nefnilega þá trú að maturinn
sé því' aðeins fyrsta flokks að
öll hráefni séu alveg fersk. Svo
Iangt gengur þetta að húsmæð-
ur þora ekki að segja eigin-
mönnum sínum frá ef þær
kaupa niðursuðuvörur, af ótta
við aö þeir álíti þær þá léleg-
ar matreiðslukonur. Og verra
verður ekki sagt um franska
húsmóður. Enda er hún senni-
lega heimsins albczti kokkur.
Monique Amaury frá Cler-
mont-Ferrand er þrjátíu og
tveggja ára og hefur þegar
eignast allt, sem flestar fransk-
ar konur telja að þurfi til að
öðlast lífshamingju.
Hún hefur í þrettán ár verið
gift tryggingasala, sem hefur
nærri áttatíu þúsund krónur í
tekjur á mánuði. Hún á þrjú
börn, sex til þrettán ára. Síð-
ustu tvö árin liefur hún búið
í eigin íbúð, sem er fjögur her-
bergi, eldhús og bað.
Á morgnana vaknar hún í
fyrsta lagi klukkan átta. Elzta
dóttir hennar hefur þá þegar
gefið föður sínum og systkin-
um morgunverð og hún færir
líka móður sinni te inn í svefn-
herbergið, sem í senn er íburð-
armikið og smekklegt. Búnaði
þess hefur húsmóðirin ráðið.
Fram að hálfellefu er frúin
aðeins í morgunslopp og gerir
þá ýmislegt varðandi húshald-
ið. Hún vökvar blómin, sem
eru ótalmörg. Hún þurrkar af
ryk af mikilli natni, einkum
af kristalsljósakrónunum
tveimur. Um ellefuleytið klæð-
ir frúin sig fyrir daginn, alltaf
3.TBL. VIKAN 49