Vikan - 24.02.1972, Blaðsíða 39

srrt j\ja
CMIC
'h'niam þi
> ekk.i
'veizlu
<asm
B/LL KAVANAGH e.
FRANK 'FLBTCUBR
Ég vil ekki aö þú sért aö rífast
viö nágrannana.Ef hann vanta^_
eitthvaö skaltu láta hann.
,__fá þaö samstundis í
Ja,tauga.rnar~3ém handf„.DDA.* sa„61 b/
ofiiT.H-íori hPi rinr-rm u n vflmJA.ng sagoi pe.
hefur.HvaB heldurSu
hann vilji núna fá
XánaO?
fyrir verlcumí
38 .VIKAN 8.TBL.
komið var inn fyrir dyr
kennslustofunnar, var enginn
önnur kennsluaðferð til en að
troða öllu niður í Jrokið á
manni. „Svona nú. Lærið þetta.
Eða út í horn.“ Þá mátti maður
gjöra svo vel að rísa á fætur
og síðan standa hreyfingarlaus
upp á endann, þangað til heila-
sellumar voru loksins búnar að
innbyrða það sem þær áttu að
innbyrða. En það verður þó að
viðurkenna, að þegar henni
hafði loksins tekizt að troða
einhverju í mann, þá gleymdi
maður því ekki svo glatt. En
éinu sinni kom hún til okkar
upp í bókaherbergi og bað okk-
ur um að hjálpa sér. Hún átti
þá í óbærilegu stríði við mjög
treggáfaðan neðri bekk, og það
var alveg sama, hvað hún taut-
aði og tuggði í þær, hvað oft
sem hún skipaði þeim að snauta
út í horn og standa upp á end-
ar,n til að rifja staðreyndirnar
upp, þær duttu þá fremur nið-
ur, ekkert ráð hafði dugað til
að kveikja minnsta ljós i koll-
inum á þessum telpum. Svo hún
komst loksins að þeirri niður-
stöðu, að það sakaði kannski
ekki að beita kennslUuppeldis-
legum aðferðum við þær. Hún
hugsaði sér að búa til sögulegt
veggspjald og bað okkur um að
framkvæma það fyrir sig. Það
atti að ná yfir söguefnið í lægri
bekkjunum, einkanlega helztu
atriði nýju aldar í sögu Bret-
lands, sem sagt allt frá Stúört-
unum til orrustunnar við Wat-
erióo.
Við fengum nú stelpurnar í
þessum lægri bekk til að taka
til starfa, að útvega okkur
myndir af öllum meiriháttar
konungum, hetjum og hers-
höfðingjum Breta, sem þær gátu
fundið og safna saman alls kon-
ar upplýsingum úr gömlum al-
fræðibókum og sögubókum og
með öllum þessum efnivið tókst
okkur að líma upp ágætt, lit-
skrúðugt og sæmilega skýrt
sögukort, sem sýndi glögglega
hver var hver, og hvað þeir
hefðu sér til frægðar unnið i
eins fáum orðum og hægt var.
Til þess að gefa spjaldinu fall-
ega yfirskrift, tókum við lit-
prentaða forsíðu af ensku al
þýðufræðiriti með mynd af
Nelson flotaforingja, undir fyr-
land sitt“. Svo var spjaldið fest
upp á vegg í kennslustofunni,
frú Bradley var okkur mjög
bakklát fyrir þetta, og börnin
höfðu svo gaman af þessu, að
þau fóru að fá áhuga fyrir sög-
unni og lesa hana og staðreynd-
irnar loksins að síast inn í koll-
inn á þeim.
Nú varð móður Benóníu dag
nokkurn skömmu síðar gengið
inn í kennslustofuna og það
fyrsta sem hún rak augun i,
var spjaldið með þessari fallegu
yfirskrift „þeir börðust fyrir
land sitt.“ Augu hennar ljóm-
uðu af hrifningu og glömpuðu
af innilegri ættjarðarást. Hún
sneri sér við, svo undur glöð,
án þess að athuga spjaldið nán-
ar, og á leiðinni upp tii kenn-
arans spurði hún brosandi: „Og
hver bjó nú þetta til?“
„O, það voru þær Bernadetta
Devlin og Sheila O’Farrel og
stúlkurnar í bókaherberginu,
sem voru svo duglegar," svar-
aði frú Bradley.
„Það var prýðilegt, og það er
gaman að vita, að eldri nem-
endurnir hjálpa þeim yngri með
þessum hætti."
En varla hafði hún sleppt
þessum viðurkenningarorðum
út úr sér, fyrr en hún hafði að
nýju færzt aftur í bekkinn og
nú rak hún augun óvænt í
myndina af gamla Hóratsíusi
Nelson. Skyndilega varð henni
ljóst að þessir menn höfðu ekki
barizt fyrir hennar írland. Hví-
líkt reiðarslag. Hennar eigin
skólaveggur var þakinn skelfi-
legum myndum af brezkum
hershöfðingjum og brezkum
þjóðhetjum. Viðbrögð hennar
urðu svo snögg, að áður en hún
vissi af, hafði hún rifið spjaldið
með öllu sem á því var niður
af veggnum. Hún krumpaði það
saman, slengdi þvi á gólfið og
trampaði á þvi. Svo þaut hún
óskureið út úr kennslustofunni,
hafði jafnvel við orð að láta
reka frú Bradley frá skólanum
og heimtaði að Bernadetta Dev-
lin skyldi þegar kölluð til að
standa fyrir máli sínu. Lítil
stúlka úr lægri bekknum kom
með grátstafinn í kverkunum
upp í bókaherbergið til okkar:
„M-M-Móðir Benónía vill strax
fá að tala við Bernadettu Devlin
og hún er í hræðilegu skapi."
Svo ég lagði strax af stað til
að vita, hvað væri eiginlega á
seyði. Ég kom að henni, þar sem
hún var aftur snúin inn i
kennslustofuna. Hún sneri sér
að mér náhvit í framan:
„Berð þú ábyrgð á þessu?"
hreytti hún út úr sér.
Mér varð litið niður og sá,
hvar vikuvinna okkar lá sam-
anhnuðluð á gólfinu og telpurn-
ar sátu allt i kring titrándi af
ótta, en á bak við þær stóð frú
Bradley og var að því komin
að springa i loft upp. „Nei, ég
benr ekki ábyrgð á þessu, móðir,“
sagði ég og hélt að h.ún vildi fá
að vita, hver hefði rifið kortið
niður af veggnum og eyðilagt
það. „Frú Bradley veit, að við
bjuggum spjaldið til. En ég hef
ekki hugmynd um, hver hefur
rifið það niður.“
Þetta svar átti nú ekki sér-
lega vel við.
„Það var ég, sem reif það nið-
ur af veggnum. Og i ruslakörf-
una með það strax.“ Þá stóðu
upp tvær eða þrjár telpur og
ætluðu titrandi á beinunum að
framkvæma tafarlaust fyrir-
mæli hennar um að fleygja því
í körfuna.
„Þið hreyfið ekki við þvi,“
æpti frú Bradley, „kortið skal
aftur upp á vegginn, strax og
búið er að lgga það og hreinsa."
Á eftir fylgdu orðaskipti eitt-
hvað á þessa leið:
„Ekki upp á minn skólavegg!"
„Þá verð ég ekki lengur
kennari við yðar skóla!“
Við þessi átök þeirra full-
orðnu kvennanna, hafði aðstaða
min skyndilega breytzt, svo að
móðir Benónía sneri sér nú að
mér eins og til að leggja málið
undir minn dóm: „Ert þú ekki
sammála mér, Bernadetta?"
„Nei, móðir,“ sagði ég. „Ég
vann sjálf mest að því að gera
þetta spjald, og það er ekki mín
sök, og það er ekki sök frú
Bradley, að saga Englands er
líka kennd við skólann. Ef þér
viljið ekki láta kenna sögu við
skólann, ættuð þið heldur að
snúa ykkur til menntamála-
ráðuneytisins. En meðan hún
er kennd, þá verðum við að
standa okkur í henni á prófum.
Það gerir okkur heldur ekkert
mein að læra um þessa ensku
menn. Þeir börðust hugrakkir
fyirr sitt land, og hafa sama
réttinn til að vera taldir ætt-
jarðarhetjur i sögu sinnar þjóð-
ar, eins og til dæmis Pearse og
Conolly, eða einhverjir aðrir, í
sögu okkar þjóðar."
Þetta. var nú algert hámark
ósvífninnar.
„Þeir hafa engan rétt til að
kallast ættjarðarvinir.“ Og svo
romsaði hún upp úr sér allri
Jeremíasar-rollunni um ensku
þjóðina, sem hafði kvalið og
kúgað þá írsku í fimm hundruð
ár.
„En móðir,“ sagði ég. „Það
voru ekki þessir menn, sem
kvöldu írana. Þeir komu ekk-
ert nálægt írska vandamálinu.
Þeir börðust mestmegnis á meg-
inlandinu."
„En þeir eru brezkir!1*
Ég vildi nú alls ekki gefa mig
gagnvart yfirvaldinu, svo ég
sagði: „Þú ert bjálkungi, móðir.
Þú ert blind af ofstæki," en um
leið ákvað ég að forða mér hið
fyrsta út úr stofunni og skellti
hurðinni á eftir mér.
„Komdu strax aftur, stelpa!
Ég læt ekki nemanda minn
kalla mig bjálkunga."
Svo ég ákvað að snúa við,
opnaði hurðina, stakk hausnum
inn aftur úr gættinni og sagði:
„Móðir, þú ert bjálkungi. Mér
þykir mjög leitt, að þú skulir
vera það, en þú ert það.“ Svo
skellti ég hurðinni i annað sinn
á eftir mér og hélt mína leið
upp á loft. Þegar ég var að
ganga upp stigann, kom móðir
Benónia þjótandi á eftir mér og
náði mér í efstu tröppunni, og
ný orðaskipti hófust, æ heitari
og persónulegri, þar sem hún
heimtaði, að ég tæki orð mín
aftur, en ég kvaðst fyrirverða
mig, ekki fyrir framkomu mína,
heldur aðeins fyrir það, að af-
staða hennar gerði framkomu
mína óhjákvæmilega. Á meðan
hjakkaði móðir Benónía* stöð-
ugt á því, að hún væri ekki
bjálkablind, heldur fylgdi hún
aðeins göfugu leiðarljósi ætt-
jarðarástarinnar.
Ég hafði þá vanið mig á þann
kæk í rökræðum að veifa vísi-
fingri íraman í þann, sem ég
var að tala við, svo nú lyfti ég
fingrinum af gömlum vana og
veifaði honum yfir henni, um
leið og ég sagði: „Móðir, þú
ert staurblindasta ofstækis-
manneskja, sem ég hef nokk-
urn tíma fyrirhitt." Hún hafði
reglustriku í hendi, og nú sló
hún henni svo eldsnöggt og
fast, að minnstu munaði, að hún
kubbaði fingurinn af mér. Um
leið brá henni sjálfri við, en
hún sagði aðeins: „Þú skalt ekki
leyfa þér að veifa fingri framan
í yfirkennslukonu skólans."
Spjaldið fór aftur upp á
vegginn. Frú Bradley hélt áfram
að kenna við skólann, en alla
tíð síðan hefur verið ríkjandi
undarlegt sambland ástar og
haturs milli mín og móður
Benóníu. Þó ég hafi nú vaxið
upp úr stjórnmálaskoðunum
hennar, mun ég ætíð bera ást
og aðdáun til hennar, því að
hún er sú sannasta mannkær-
leikskona, sem ég hef þekkt.
Hjarta hennar er af gulli gert.
☆
NICKY HOPKINS
Framhald af hls. 10.
hana efni og reiknar með að
hefja upptöku næstu vikur,
með hjálp vinar: George Harri-
sons. Áður hafa aðeins þrjú lög
eftir Nicky Hopkins komið út
8. TBL. VIKAN 39