Vikan


Vikan - 24.02.1972, Page 39

Vikan - 24.02.1972, Page 39
srrt j\ja CMIC 'h'niam þi > ekk.i 'veizlu <asm B/LL KAVANAGH e. FRANK 'FLBTCUBR Ég vil ekki aö þú sért aö rífast viö nágrannana.Ef hann vanta^_ eitthvaö skaltu láta hann. ,__fá þaö samstundis í Ja,tauga.rnar~3ém handf„.DDA.* sa„61 b/ ofiiT.H-íori hPi rinr-rm u n vflmJA.ng sagoi pe. hefur.HvaB heldurSu hann vilji núna fá XánaO? fyrir verlcumí 38 .VIKAN 8.TBL. komið var inn fyrir dyr kennslustofunnar, var enginn önnur kennsluaðferð til en að troða öllu niður í Jrokið á manni. „Svona nú. Lærið þetta. Eða út í horn.“ Þá mátti maður gjöra svo vel að rísa á fætur og síðan standa hreyfingarlaus upp á endann, þangað til heila- sellumar voru loksins búnar að innbyrða það sem þær áttu að innbyrða. En það verður þó að viðurkenna, að þegar henni hafði loksins tekizt að troða einhverju í mann, þá gleymdi maður því ekki svo glatt. En éinu sinni kom hún til okkar upp í bókaherbergi og bað okk- ur um að hjálpa sér. Hún átti þá í óbærilegu stríði við mjög treggáfaðan neðri bekk, og það var alveg sama, hvað hún taut- aði og tuggði í þær, hvað oft sem hún skipaði þeim að snauta út í horn og standa upp á end- ar,n til að rifja staðreyndirnar upp, þær duttu þá fremur nið- ur, ekkert ráð hafði dugað til að kveikja minnsta ljós i koll- inum á þessum telpum. Svo hún komst loksins að þeirri niður- stöðu, að það sakaði kannski ekki að beita kennslUuppeldis- legum aðferðum við þær. Hún hugsaði sér að búa til sögulegt veggspjald og bað okkur um að framkvæma það fyrir sig. Það atti að ná yfir söguefnið í lægri bekkjunum, einkanlega helztu atriði nýju aldar í sögu Bret- lands, sem sagt allt frá Stúört- unum til orrustunnar við Wat- erióo. Við fengum nú stelpurnar í þessum lægri bekk til að taka til starfa, að útvega okkur myndir af öllum meiriháttar konungum, hetjum og hers- höfðingjum Breta, sem þær gátu fundið og safna saman alls kon- ar upplýsingum úr gömlum al- fræðibókum og sögubókum og með öllum þessum efnivið tókst okkur að líma upp ágætt, lit- skrúðugt og sæmilega skýrt sögukort, sem sýndi glögglega hver var hver, og hvað þeir hefðu sér til frægðar unnið i eins fáum orðum og hægt var. Til þess að gefa spjaldinu fall- ega yfirskrift, tókum við lit- prentaða forsíðu af ensku al þýðufræðiriti með mynd af Nelson flotaforingja, undir fyr- land sitt“. Svo var spjaldið fest upp á vegg í kennslustofunni, frú Bradley var okkur mjög bakklát fyrir þetta, og börnin höfðu svo gaman af þessu, að þau fóru að fá áhuga fyrir sög- unni og lesa hana og staðreynd- irnar loksins að síast inn í koll- inn á þeim. Nú varð móður Benóníu dag nokkurn skömmu síðar gengið inn í kennslustofuna og það fyrsta sem hún rak augun i, var spjaldið með þessari fallegu yfirskrift „þeir börðust fyrir land sitt.“ Augu hennar ljóm- uðu af hrifningu og glömpuðu af innilegri ættjarðarást. Hún sneri sér við, svo undur glöð, án þess að athuga spjaldið nán- ar, og á leiðinni upp tii kenn- arans spurði hún brosandi: „Og hver bjó nú þetta til?“ „O, það voru þær Bernadetta Devlin og Sheila O’Farrel og stúlkurnar í bókaherberginu, sem voru svo duglegar," svar- aði frú Bradley. „Það var prýðilegt, og það er gaman að vita, að eldri nem- endurnir hjálpa þeim yngri með þessum hætti." En varla hafði hún sleppt þessum viðurkenningarorðum út úr sér, fyrr en hún hafði að nýju færzt aftur í bekkinn og nú rak hún augun óvænt í myndina af gamla Hóratsíusi Nelson. Skyndilega varð henni ljóst að þessir menn höfðu ekki barizt fyrir hennar írland. Hví- líkt reiðarslag. Hennar eigin skólaveggur var þakinn skelfi- legum myndum af brezkum hershöfðingjum og brezkum þjóðhetjum. Viðbrögð hennar urðu svo snögg, að áður en hún vissi af, hafði hún rifið spjaldið með öllu sem á því var niður af veggnum. Hún krumpaði það saman, slengdi þvi á gólfið og trampaði á þvi. Svo þaut hún óskureið út úr kennslustofunni, hafði jafnvel við orð að láta reka frú Bradley frá skólanum og heimtaði að Bernadetta Dev- lin skyldi þegar kölluð til að standa fyrir máli sínu. Lítil stúlka úr lægri bekknum kom með grátstafinn í kverkunum upp í bókaherbergið til okkar: „M-M-Móðir Benónía vill strax fá að tala við Bernadettu Devlin og hún er í hræðilegu skapi." Svo ég lagði strax af stað til að vita, hvað væri eiginlega á seyði. Ég kom að henni, þar sem hún var aftur snúin inn i kennslustofuna. Hún sneri sér að mér náhvit í framan: „Berð þú ábyrgð á þessu?" hreytti hún út úr sér. Mér varð litið niður og sá, hvar vikuvinna okkar lá sam- anhnuðluð á gólfinu og telpurn- ar sátu allt i kring titrándi af ótta, en á bak við þær stóð frú Bradley og var að því komin að springa i loft upp. „Nei, ég benr ekki ábyrgð á þessu, móðir,“ sagði ég og hélt að h.ún vildi fá að vita, hver hefði rifið kortið niður af veggnum og eyðilagt það. „Frú Bradley veit, að við bjuggum spjaldið til. En ég hef ekki hugmynd um, hver hefur rifið það niður.“ Þetta svar átti nú ekki sér- lega vel við. „Það var ég, sem reif það nið- ur af veggnum. Og i ruslakörf- una með það strax.“ Þá stóðu upp tvær eða þrjár telpur og ætluðu titrandi á beinunum að framkvæma tafarlaust fyrir- mæli hennar um að fleygja því í körfuna. „Þið hreyfið ekki við þvi,“ æpti frú Bradley, „kortið skal aftur upp á vegginn, strax og búið er að lgga það og hreinsa." Á eftir fylgdu orðaskipti eitt- hvað á þessa leið: „Ekki upp á minn skólavegg!" „Þá verð ég ekki lengur kennari við yðar skóla!“ Við þessi átök þeirra full- orðnu kvennanna, hafði aðstaða min skyndilega breytzt, svo að móðir Benónía sneri sér nú að mér eins og til að leggja málið undir minn dóm: „Ert þú ekki sammála mér, Bernadetta?" „Nei, móðir,“ sagði ég. „Ég vann sjálf mest að því að gera þetta spjald, og það er ekki mín sök, og það er ekki sök frú Bradley, að saga Englands er líka kennd við skólann. Ef þér viljið ekki láta kenna sögu við skólann, ættuð þið heldur að snúa ykkur til menntamála- ráðuneytisins. En meðan hún er kennd, þá verðum við að standa okkur í henni á prófum. Það gerir okkur heldur ekkert mein að læra um þessa ensku menn. Þeir börðust hugrakkir fyirr sitt land, og hafa sama réttinn til að vera taldir ætt- jarðarhetjur i sögu sinnar þjóð- ar, eins og til dæmis Pearse og Conolly, eða einhverjir aðrir, í sögu okkar þjóðar." Þetta. var nú algert hámark ósvífninnar. „Þeir hafa engan rétt til að kallast ættjarðarvinir.“ Og svo romsaði hún upp úr sér allri Jeremíasar-rollunni um ensku þjóðina, sem hafði kvalið og kúgað þá írsku í fimm hundruð ár. „En móðir,“ sagði ég. „Það voru ekki þessir menn, sem kvöldu írana. Þeir komu ekk- ert nálægt írska vandamálinu. Þeir börðust mestmegnis á meg- inlandinu." „En þeir eru brezkir!1* Ég vildi nú alls ekki gefa mig gagnvart yfirvaldinu, svo ég sagði: „Þú ert bjálkungi, móðir. Þú ert blind af ofstæki," en um leið ákvað ég að forða mér hið fyrsta út úr stofunni og skellti hurðinni á eftir mér. „Komdu strax aftur, stelpa! Ég læt ekki nemanda minn kalla mig bjálkunga." Svo ég ákvað að snúa við, opnaði hurðina, stakk hausnum inn aftur úr gættinni og sagði: „Móðir, þú ert bjálkungi. Mér þykir mjög leitt, að þú skulir vera það, en þú ert það.“ Svo skellti ég hurðinni i annað sinn á eftir mér og hélt mína leið upp á loft. Þegar ég var að ganga upp stigann, kom móðir Benónia þjótandi á eftir mér og náði mér í efstu tröppunni, og ný orðaskipti hófust, æ heitari og persónulegri, þar sem hún heimtaði, að ég tæki orð mín aftur, en ég kvaðst fyrirverða mig, ekki fyrir framkomu mína, heldur aðeins fyrir það, að af- staða hennar gerði framkomu mína óhjákvæmilega. Á meðan hjakkaði móðir Benónía* stöð- ugt á því, að hún væri ekki bjálkablind, heldur fylgdi hún aðeins göfugu leiðarljósi ætt- jarðarástarinnar. Ég hafði þá vanið mig á þann kæk í rökræðum að veifa vísi- fingri íraman í þann, sem ég var að tala við, svo nú lyfti ég fingrinum af gömlum vana og veifaði honum yfir henni, um leið og ég sagði: „Móðir, þú ert staurblindasta ofstækis- manneskja, sem ég hef nokk- urn tíma fyrirhitt." Hún hafði reglustriku í hendi, og nú sló hún henni svo eldsnöggt og fast, að minnstu munaði, að hún kubbaði fingurinn af mér. Um leið brá henni sjálfri við, en hún sagði aðeins: „Þú skalt ekki leyfa þér að veifa fingri framan í yfirkennslukonu skólans." Spjaldið fór aftur upp á vegginn. Frú Bradley hélt áfram að kenna við skólann, en alla tíð síðan hefur verið ríkjandi undarlegt sambland ástar og haturs milli mín og móður Benóníu. Þó ég hafi nú vaxið upp úr stjórnmálaskoðunum hennar, mun ég ætíð bera ást og aðdáun til hennar, því að hún er sú sannasta mannkær- leikskona, sem ég hef þekkt. Hjarta hennar er af gulli gert. ☆ NICKY HOPKINS Framhald af hls. 10. hana efni og reiknar með að hefja upptöku næstu vikur, með hjálp vinar: George Harri- sons. Áður hafa aðeins þrjú lög eftir Nicky Hopkins komið út 8. TBL. VIKAN 39

x

Vikan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.