Vikan - 10.05.1973, Blaðsíða 10

14. apríl 1912 fórst Titanic. Þegar þa3 lét úr höfn í Southamton
skrifaði blaðamaður í Daily Echo: „Ekki einu sinni guð getur látið
skipið sökkva". Þessum óvenjulega atburði er lýst býsna nákvaem-
lega í bók, sem kom út fyrir aldamótin.
bakinu, beygði fæturna og rétti
annan handlegginn upp fyrir
höfuð. Þegar hún vaknaði af
transinum sagðist hún ekki
muna neitt, en var í miklu
uppnámi. Konan á myndinni
hafði átt gleraugun og hún
hafði framið sjálfsmorð mán-
uði fyrr með því að kasta sér
út um glugga á fimmtu hæð.
Hún féll niður á svalir á ann-
arri hæð og þar lá lík hennar
í sömu stellingum og ,,hin sjá-
andi“ hafði gert í transinum.
í annarri tilraun var henni
fengið lokað umslag. Hún
snerti umslagið og féll í trans.
—- Mér finnst þetta vera
pappír, sem farið hefur í gegn-
um hendurnar á mörgum áður
en hann lenti hér. Ég verð að
hlaupa á eftir hestinum . . . ég
heyri lúðraþyt. Guð minn góð-
ur, það er hergöngulag. Ég er
að springa af mæði. Ég sé rauða
flekki, þeir eru á litinn eins og
valmúi en það er ekki valmúi,
það er fólk. Ég held að þeir séu
langt að komnir.
í umslaginu var bréf, sem
ítalska frelsishetjan, Guiseppe
Garibaldi, hafði skrifað 1861
þegar hann fór með ,.rauð-
st.akkana“ sína frá Genóvu til
Sikileyjar.
Luisu var fengið annað lok-
að umslag og hún byrjaði strax
að tala.
— Þvílíkt myrkur, sagði hún
hrædd. — Mér finnst ég vera
ofan í brunni, ef til vill er það
ekki brunnur heldur stór,
dimmur gangur. Mig verkjar í
húðina, mig svimar, ég kemst
ekki niður, ég næ ekki til botns
. . . Ég er komin hálfa leið
niður og hér er dimmur, kald-
ur salur . . . ég sé mörg höfuð,
sem beygja sig eins og þau séu
að leita einhvers . . . Mig svim-
ar, mér er kalt, mjög kalt, ég
er hrædd um að allt detti of-
an á mig, ég óttast að ég lok-
ist hér inni.
í umslaginu var klæðisbútur
sem fannst í flaki amerískrar
flugvélar, sem skotin var niður
yfir Friuli í stríðinu og hrap-
aði niður í fljót.
Þannig er unnt að halda
áfram í það óendanlega. Alls
konar ólík fyrirbæri hafa ver-
ið rannsökuð. Það eina, sem
alltaf er sameiginlegt er „vitn-
ið“, hlutur sem gefur mögu-
leika á því að snerta eitthvað
sem stendur í beinu eða óbeinu
sambandi við atburðinn.
24. febrúar 1970 var gerð
merkileg tilraun á frú Avalle.
Hún var látin halda á segul-
bandsspólu. Hún hóf að segja
frá mörgu fólki, sem talaði
saman. Allt í einu hætti hún
og virtist hrædd. — Mér finnst
ég óörugg eins og ég sé skip í
ólgusjó. Ég sé blaktandi fána,
en það eru engir sjómenn á
þilfarinu. Það er ekki ólíkt því
að ég sé i Feneyjum. Land,
vatn. Þetta virðist vera upp-
haf mikilvægrar ferðar. Já, nú
veit ég hvað það er, tunglskot.
Vísindamennirnir litu undr-
andi hver á annan. Á spólunni
voru telexskeyti frá því, þeg-
ar Apollo 13. var skotið frá
Kennedyhöfða, en geimskot-
pallurinn er staðsettur úti í
sjónum.
Hann olli dauða
skordýrsins.
Annars konar rannsóknir,
kallaðar „bókapróf11, sýna
hæfni sumra „sjáenda" til þess
að lesa án þess einu sinni að
fá að vita heiti bókarinnar.
Slíkar tilraunir voru gerðar
þegar í upphafi síðustu aldar
þegar þekktur leikari, Aléxis
Didier, las heila kafla úr bók,
einungis með því að snerta
spjöldin. í byrjun þessarar ald-
ar las ameríska konan Madame
Leonard utan að úr bókum með
því einu að taka á kistunni,
sem þær voru geymdar í.
Svo virðist að doktor Gust-
avo Adolfo Rol hafi hæfileika
til þess að ráða við enn erfið-
ari þrautir, en hann er mjög
upptekinn maður og hefur and-
úð á því að vekja athygli auk
þess sem hann sýnir hæfileika
sína aðeins nánum vinum. Einn
þessara vina hans er Federico
Fellini, sem metur hann mik-
ils. Fellini segist svo frá: Dag
einn vorum við í almennings-
garði. Nokkur skref frá okkur
sat barnfóstra við hliðina á
barnavagni. Allt í einu kom
fljúgandi skordýr, sem gerði
sig líklegt til að stinga barnið.
Barnfóstran var að lesa í blaði
og tók ekki eftir neinu. Rol
vinur minn hló hátt og lyfti
annarri hendinni. Skordýrið
féll samstundis dautt niður.
En allt þetta er barnaleikur
miðað við hæfnina til þess að
sjá inn í framtíðina. Jafnvel
þótt það hafi gerzt á ótrúlegan
hátt hafa hinir „sjáandi" fram
til þessa aðeins sýnt fram á, að
þeir geti séð fortíðina og nú-
líðina, en ef þeim tekst að sjá
inn í framtíðina, er lögmál
hennar brotið. Hinir „sjáandi“
þekkja ekki bara það sem er
og hefur verið, heldur líka það
sem verður.
Þtta veldur ótta. Rökhugsun
okkar gerir uppreisn og heim-
ild okkar til þess að velja milli
góðs og ills er kippt burtu. Sál-
fræðingurinn Arthur Koestler
sagði eftirfarandi á alþjóðlegri
ráðstefnu í Amsterdam: Ein-
staklingar, sem sjá inn í fram-
tíðina ógilda hin sígildu hug-
tök „fyrir“ og „eftir“ og um
leið rofnar sambandið milli or-
sakar og afleiðingar, en er ekki
staðreyndin sú varðandi öll yf-
irnáttúrleg fyrirbæri, að af-
Framhald á bls. 43.
Það er athyglisvert, að nær allir „sjáendur", sem framkvæmt hafa
sjúkdómsgreiningar, halda annarri hendi framan við líkama sjúklings-
ins og hinni fyrir aftan. Hendurnar eru þá ekki ósvipaðar speglum,
sem spegla ósýnilega geisla. En „sjáendurnir" virðast vera næmari en
röntgentæki.
10 VIKAN 19. TBL.