Vikan - 10.05.1973, Blaðsíða 35

Hann leit á mig, hissa og
hneykslaöur. — Þú ert band-
vitlaus, sagöi hann. — Situr
hausinn rétt á þér, eöa á ég
kannski aö kalla á hjálp?
-Ef þú>ekki kynnir mig, sagöi ég, -
þá ræ ég bara i hana sjálfur, hér
fyrir framan kirkjudyrnar.
—Þaö þyröiröu aldrei! sagöi
hann og stóö á öndinni, og um leiö
hristi hann höfuöiö, hægt.
Þá sá ég hana og fingurnir á
mér hertu takiö á handleggnum á
honum. Þarna kom hún út i sól-
skiniö og svarti kjóllinn, sem hún
var i, hryggöi hjarta mitt. Svo var
hún meö litinn svartan hatt á
dökka hárinu, kinnarnar voru enn
fölar og hún gekk settlega, án
þess aö taka eftir þeim, sem kring
um hana voru.
Gamli maöurinn skalf viö
hliöina á mér.
— Guö hjálpi mér, sagöi hann
og signdi sig i snatri. Ég ýtti ofur-
lttiö viö honum og viö gengum
gegn um mannþröngina. Þegar
viö komum dálitiö niöur eftir
steintröppunum, náöum viö i
hana. Hann kallaöi nafn hennar
og hún stanzaöi og sneri sér viö.
Hann leit enn kring um sig meö
örvæntingarsvip, rétt eins og
hann væri aö reyna aö sleppa, en
sagöi svo tafsandi: — Góöan
daginn, Angela ekkja. Ég stóö
þétt fyrir aftan hann, alvarlegur
á svipinn. — Gott er nú veöriö,
sagöi hann.
— Góöan daginn, hr. Mantaris,
sagöi hún. — Já, vist er veðriö
gott.
• — Angela ekkja, sagöi hann og
virtist i vandræöum meö fram-
haldiö — má ég kynna þér hann
hr. Larakis?
— Sælar, Angela ekkja, sagöi ég
og gætti þess vandlega aö brosa
ekki. Maður brosir ekki viö
fórnareldi sorgarinnar.
Hún leit af gamla manninum og
á mig og ofurlltill skuggi færöist
yfir andlitiö. Gamli maðurinn
tvlsteig, eins og I vandræöum
meö sjálfan sig. Svo kinkaöi hann
kolli I kveöjuskyni og neri sér til
aö halda áfram göngu sinni.
Ég pikkaöi gamla manninn i
siöuna, til þess aö hann héldi
áfram meö henni. En hann sneri
sér aö mér með grimmdarsvip,
rétt eins og hann ætlaöi aö lemja
mig. Hann var ósveigjanlegur.
Hann stóö þarna rétt eins og ein-
hver súlan i Parthenon. Ég skildi
hann eftir, hvæsandi aö mér i
hálfum hljóöum.
Ég varö aö hlaupa nokkur skref
til þess aö ná i hana. — Afsakiö,
ekkjufrú Angela, sagöi ég. — Má
ég veröa yöur samferöa aö
horninu. Viö eigum samleiö
þangaö.
Hún sneri sér viö og leit hvasst
á mig. Ég held, aö þaö sem
bjargaöi mér, hafi veriö rólegi og
ópersónulegi svipurinn á mér.
Hver agnarvitund af brosi heföi
gert mig ómögulegan þar og þá.
Hún kinkaði kolli án þess aö segja
neitt og ég gekk af staö viö hliöina
á henni.
Viö gengum spölkorn þegjandi
og bilarnir þutu framhjá okkur og
sólin skein glatt á himninum.
— Afsakiö, ekkjufrú Angela,
sagöi ég. — Ég þekkti manninn
yöar. Mikiö varö ég hryggur
þegar ég frétti látiö hans. En ég
er búinn að vera svo lengi burt úr
bænum.
Hún leit á mig þessum djúpu,
svörtu augum. Ég gat ekkert
ráöiö úr svipnum á henni. En svo
losnaöi svolitiö um andlits-
drættina hjá henni. — Þakka yöur
fyrir, sagöi hún lágt. — Þaö var
mikill missir.
Ég talaöi lágt og blíölega. —
Glæsilegur maöur, sagöi ég. —
Glimdi hann nokkurntima? Ég
minnist þess ekki aö hafa séö
nokkurn mann meö jafnsterklega
handleggi.
Hún hristi höfuöið hægt.
Ég sá eftir þessu, þvl aö endur-
minningin um sorgina kom fram I
svip hennar. Ég er nú enginn
kvalari, en þessi byrjunaraðgerð
var óumflýjanleg.
— Hann var ekki gllmumaöur,
sagöi hún, — en hann var mjög
sterkur.
— Mig minnir hann segja mér
einhverntíma, aö hann væri frá
Spörtu?
— Já, svaraði hún. — Kostas
var Spartverji.
— Já, hvaö annað! Sparta er
imynd kraftar og hugrekki.
Viö vorum nú komin aö horninu
og hún sneri sér við og leit aftur á
mig. — Þaö heföi glatt hann aö
heyra yöur segja þetta, sagöi hún.
— Þakka yöur fyrir hr . . . .
— Larakis, sagöi ég. — Mike
Larakis.
—■ Þakka yöur fyrir, hr.
Larakis, sagöi hún. — Hérna þarf
ég aö snúa viö.
Ég andaöi djúpt. Nú varö ég aö
fara varlega. Sá sem grefur
öörum gröf fellur i hana sjálfur.
— Ekkjufrú Angela, sagöi ég, —
þér megiö ekki halda mig ó-
kurteisan. Þaðerbara afþviaö ég
hef veriö svo lengi burtu. Gömlu
kunningjarnir minir eru fluttir
eöa farnir. Getiö þér skiliö, hvaö
þaö er aö vera einmana?
Þessi var góöur. Ég gat alveg
séö i anda örvarlegginn standa út
úr þessu dásamlega brjósti
hennar,
— Ég þekki einmanaleikann,
sagöi hún. Og með virkilegri
tilfinningu.
Ég gekk á lagið. — Væri þaö of
nærgöngult af mér aö bjóöa yöur
út til kvöldverðar? spurði ég. — I
einhverju rólegu veitingahúsi,
þar sem við gætum setiö og
skrafað saman?
Hún leit fast á mig og ég fann til
óróa undir þessu ákafa augna-
tilliti. Þessi stóru svörtu augu
voru eitthvaö meira en skrautið
eintómt á Angelu ekkju. Sálin i
henni beinlinis streymdi út úr
þeim. — Ég fer nú aldrei I nein
samkvæmi, sagði hún. — Ekki
siöan ég missti hann Kostas
minn.
— Afsakiö, sagöi ég. — Ég var
of framhleypinn. Ég hef móögaö
yöur. Fyrirgefiö mér.
Ég er alveg ágætur að afsaka
mig. Og er það þó sannarlega
ekki auölært.
Hún hristi höfuðiö. — Þér megiö
vita, aö ég móögaöist ekki. Þetta
er bara orðið svo langt.
— Svolitiö að boröa og ofurlitiö
hljóöskraf við kunningja. Þaö
þarf ekki aö vera nein móögun viö
helga endurminningu.
Ég sá, aö hún var aö hugsa sig
um. ómálaöa hörundiö hennar
ljómaöi. Ég fann til verkjar i
fingrunum. Sætur er harmurinn,
þegar honum er vel lokið.
— Allt i lagi, sagöi hún.
— Þakka yöur fyrir, sagöi ég
auömjúklega. — Þér eruö góö viö
einstæðing. Ég þagnaöi og leit
hugsi út I bláinn. Hér varö aö reka
á endahnútinn, svo að hún færi
ekki að sjá sig um hönd. Þvi
miður get ég þaö ekki I kvöld,
sagöi ég. — Þaö er fundur I einu
félaginu, sem ég er nýgenginn i.
Ég geröi aöra þögn. — Ég vildi
heldur bara sitja og tala viö yður,
sagöi ég.
— En þér megiö ekki vanrækja
fundinn yöar, sagöi hún ákveðin.
— Við skulum heldur hafa þab
eitthvert annað kvöld.
— Já, til dæmis annað kvöld, ef
þér eruö þá laus.
— Allt I lagi, sagöi hún.
— Þá kem ég og sæki yður.
Eigið þér heima skammt héðan?
— I múrsteinshúsinu þarna
handan viö götuna. íbúöin min er
þar á fyrstu hæö.
— Klukkan sex? sagði ég.
— Klukkan sex, sagöi hún.
— Þakka yður fyrir, sagði ég.
Hún sneri sér og gekk burt. Ég
horföi með hrifningu á dásamlega
vaxtarlagiö hennar og naut
ánægju minnar, eins og hers-
höföingi, sem hefursigraö i fyrstu
orustunni sinni, en á eftir loka-
sigurinn i striðinu.
Næsta dag siödegis leit ég inn
hjá matvörusalanum. Mantaris
var aö pakka inn heitu brauöi
beint úr ofninum, innst I búöinni.
Þegar ég kom inn, leit hann upp
og snuggaöi, rétt eins og einhver
skepna hefði komið inn.
— Gott kvöld, gamli minn,
sagöi ég.
Hann glápti bara á mig.
— Ég kom bara til aö segja þér,
að I kvöld borða ég meö henni
Angelu ekkju, sagði ég.
— Þú lýgur þvi, sagði hann.
— Þetta er alvörumál, sagði ég.
— Ég lýg aldrei þegar ástin er
annars vegar.
— Ast, þó, þó! Gamli maðurinn
leit út rétt eins og oröin stæöu I
honum. — Þú mundir ekki þekkja
ástina þó hún heföi vigtennur og
biti þig.
— Ég skal fyrirgefa þér oröið,
sagöi ég. — 1 kvöld boröa ég meb
drottningu og þvi er mér mein-
laust til almúgans.
— Snáfaöu út, bölvaö fifliö!
sagöi hann. — Dettu niöur
dauður!.
Ég gekk út brosandi og heim á
leiö til þess að hafa fata-
skipti ....
Klukkan sex um kvöldið hringdi
ég dyrabjöllunni I ibúð Angelu
ekkju. Hún opnaöi og var næstum
ferðbúin og við buöum hvort ööru
gott kvöld og minntumst eitthvaö
á fallega vorveöriö. Hún hljóp inn
til að setja upp hattinn, kom svo
aftur og viö gengum niöur
stigann. Ég leiddi hana aö
bflnum.
Hún hristi höfuðið. — Veöriö er
svo indælt, sagði hún. — Við
skulum heldur ganga. Það er litið
veitingahús hérna skammt frá,
sem ég fer oft fram hjá en hef
aldrei komiö inn I. Getum viö ekki
fariö þangaö i kvöld?
— Þó þaö nú væri! sagöi ég.
Veitingahúsiö, sem hún átti viö
var lítiö og skammt frá PIlu-
stræti. Litil bjalla viö huröina
hringdi þegar viö opnuðum, og
svo gengum viö niður nokkrar
tröppur I sal meö mörgum básum
i, og kertum á boröunum. Heppi-
legra umhverfi heföi ég ekki
getað kosið mér.
Litill dökkleitur maöur meö
ferlegt yfirskegg tók á móti okkur
og visaði okkur I einn básinn. Viö
settumst og ég pantaöi vin. Hún
hikaði eitthvaö, en kinkaöi loks
kolli. Ég hallaöi mér aftur á bak
og horföi á hana. Andlitið á henni,
þarna i kertaljósinu minnti mest
á blaðsiöu úr Daviössálmum.
Daviö og Batseba. Og Ljóöaljóð
Salómons.
— Þér eruö væn að láta yður
annt um einstæðing, sagði ég.
Hún hristi fagra höfuðið. — Það
megiö þér ekki segja, sagði hún.
— Ég hef llka veriö einmana. Það
var fallega gert af yður aö bjóða
mér út.
Svona var ég þá áhrifamikill.
Ég haföi fengiö hjarta ekkjunnar
til að syngja af gleði.
— Þér eruö feiminn, sagöi hún.
— Ég sá það, þegar við urðum
samferba frá kirkjunni i gær. Þér
verðið að eignast kunningja.
— Ég get ekki að því gert, sagði
ég. Þegar ég var krakki var ég
feiminn, og hef aldrei getað vaxið
upp úr þvi.
Þjónninnkotn með vinflöskuna.
Hann hellti úr henni I glösin
okkar. Viniö glóöi dökkrautt á
litinn.
— Vlniö eykurhreinskilni, sagði
ög-
Hún hóf glasiö' upp aö vörunum.
19. TBL. VIKAN 35