Vikan - 09.08.1973, Síða 47

En þeir „mikilvægu” i Grikklandi
hafa fyrir löngu vanið sig á að
hlusta á erlendar fréttasending-
ar. Svo að i dag eru það stórir
hópar manna, sem vita, að milli
Konstantins og Papadopoulosar
rikir strið upp á lif og dauða.
Einnig að konungurinn gefst ekki
upp átakalaust.
Mikil hræðsla hefur gripið um
sig innan herforingjastjórnarinn-
ar. Þó að Papadopoulos hefði
helzt af öllu viljað komast hjá
sliku, þá hefur hin opinbera stofn-
un lýðveldis og þar með að
Konstantin var sviptur öllum
viildum, valdið miklum óróa i
Grikklandi.
Hvað um fjármál Konstantins?
Getur hann staðið straum af
kostnaði i baráttunni gegn her-
foringjunum i Aþenu? Það er
ekkert strið, sem ekki kostar pen-
inga. Þetta er mjög óljóst atriöi.
Orðrómurinn um, að griska kon-
ungsfjölskyldan eigi stórar eignir
i útlöndum, jafnvel 6—800
milljónir, virðist ekki á rökum
reistur. Til eru heimildir um, aö
Konstantin og fjölskylda hans
hafi verið snauð hér um árið.
Móðir hans, hin umdeilda
Friðrika, sem nú er honum til
trafala, lét leysa út þýzkan arf
sinn. I Þýzkalandi er sagt, að
Friðrika hafi verið undir þving-
unum. Hún fékk peningana, er. á
lakari kjörum.
Konstantin á að sjá fyrir sér,
önnu Mariu, hörnum þeirra
þremur og að auki ekkjudrottn-
ingunni og ógiftri systur sinni
Irene. Einnig nokkrum tryggum
þjónum. ,
Konungsfjölskyldan getur ef-
lasut byrjað aö spara — en kon-
ungleg framkoma kostar sitt. Að
auki geta komið upp vandræöi
með skattinn, þegar Konstantin
og fjölskylda hans eru orðin
venjulegir borgarar. Ekki er einu
sinni vitað, hvort hann fær að
halda rikisborgararéttindum i
Grikklandi.
En Kostanlin er ekki alveg án
, bandamanna. Hinn áhrifariki og
hægrisinnaði stjórnmálamaöur
Konstantin Karamanlis, sem nú
býr i Paris eftir flótta frá heima-
landi sinu, getur nú unnið opin-
berlega meö konungnum fyrrver-
andi, sem sjálfur neitar að setja
nokkra fyrrverandi-nafnbót i
samband við nafn sitt.
Konstantin á einnig valdamikla
vini i hópum Grikkja i Bandarikj-
unum, i stórútgerðarfjölskyldum
og viðar.
En i dag er vinátta forseta Kýp-
ur, Makariosar erkibiskips, hon-
um mikilvægust. Hann hefur
komið árlega i heimsókn til
Konstantins i Róm og fer venju-
lega mikið fyrir formsatriðum i
þeim heimsóknum. Vitað er, að
þessi duglegi preláti er einn nán-
asii ráðgjafi Konstantins. Lik-
legast hefur það vei'ið Makarios,
sem ráðlagöi Konstantin að láta
fara litið fyrir sér, svo lengi sem
honum væri stætt á þvi pólitiskt
— og svo lengi sem griska
stjórnarandstaðan var svo dreifð
sem raun bar vitni.
Sambandið milli Makariosar og
stjórnarinnar i Aþenu hefur verið
Þrátt fyrir ritskoðun, vita
stórir hópar manna i Grikk-
landi, að milli Konstantíns
og Papadopoulosar ríkir
stríð upp á líf og dauða.
nókkuð kuldalegt. Markarios hef-
ur látið greinilega á sér skilja, aö
hann vildi helzt, að Grikkland
hyrfi aftur til lýðræðislegs
stjórnarfars með stjórnarskrár-
tryggðan konung sem æðsta
mann rikisins. Og þá á Makarios
við Konstantin konung.
Spurningin, hvert Konstantin
eigi að flytja, er mikið vandamál,
þvi italska stjórnin vill losna við
hann. Danska stjórnin lét sendi-
herra sinn i Róm koma þeim
skilaboðum til Konstantins, aö
flutningur hans til Danmerkur
kæmi ekki til greina.
Sú frétt hefur örugglega fengið
mikið á Konstantin, þvi hann hef-
ur reiknaö með að geta stjórnað
baráttunni gegrt herforingja-
stjórninni i föðurlandi konu sinn-
ar, sem er frægt fyrir óvinsam-
lega afstöðu til herforingja-
stjórna. Konungshjónin geta nátt-
úrlega fengiö pólitiskt hæli hvar
sem er, en þá veröur hann að
hætta allri pólitiskri starfsemi.
Nú hefur Konstantin hafið strið
á tveim viglinum gegn herfor-
ingjastjórninni. Margir griskir
stuðningsmenn hans hafa látið
hendur standa fram úr ermum á
heima „vigstöövum” eftir að her-
foringjastjórnin lagði formlega
niður konungdæmiö. An efa verð-
ur þess vart i Grikklandi, þó að
herforingjastjornin hafi látið
fangelsa fjölda leiðandi konung-
hollra hermanna og stjórnmála-
manna.
Andstæðingar herforingja-
stjórnarinnar erlendis hafa feng-
ið umhugsunarefni. Mörgum
þeirra er meinilla við Konstantin.
En hann getur hugmyndafræði-
lega séð oröið sameiningartákn
(sem þeir reyna þó liklegast að
losa sig viö eftir á).
Það var engin tilviljun, að
stjórnarandstæðingurinn Vassilis
vassilokos (sá sem skrifaði hand-
ritið að kvikmyndinni Z um
Lambrakismálið) kom á blaða-
mannafund Konstantins.
Vissulega var Vassilikos gagn-
/ýninn vegna tónsins i striösyfir-
lýsingu Konstantins. En hann var
ekki beinlinis óvinsamlegur i at-
hugasemdum sinum. Þetta smá-
atriöi er i sjálfu sér mjög at-
hyglisvert.
Papadopoulos forseti virðist
taugaóstyrkur, þegar hann kem-
ur fram. Og kannski ekki að á-
stæðulausu.
Fyrsti blaðamannafundur
Konstantíns eftir sex ára
þögn varö enginn stórsigur,
en nærvera önnu Maríu var
honum mikill styrkur.
ÞAD ER BUID AÐ SETJA KONSTANTIN AF, EN
HANN ER
ENN MEÐ
í SPILINU
Konstantin var aldrei vinsæll þjóðhöfðingi, sem hafði
meirihluta fólksins á bak við sig. Astæðan er augljós.
Hirðin var gerspillt. Flottheit voru mikil á fjölskyldunni.
Konungsættin þótti mjög dýr i rekstri i einu fátækasta
landi Evrópu.
32. TBL. VIKAN 47