Vikan - 09.10.1975, Blaðsíða 24

SKILNINGS
Viðtal við Sigurbjörn Einarsson biskup.
Sigurbjörn Einarsson var skip-
aður biskup isiands 1. júli 1959.
Sigurbjörn er fæddur á
Efri-Steinsmýri i Meðallandi i
Vestur-Skaftafellssýslu og ólst
upp i Meðallandi uns hann fór tii
náms i Reykjavik. Að loknu
stúdentsprófi stundaði hann nám
við Háskóla íslands og Uppsala-
háskóla. Eftir embættispróf i
guðfræði varð Sigurbjörn prestur
á Skógarströnd á Snæfellsnesi og
siðar i Hallgrimssókn I Reykja-
vik. Sigurbjörn hóf kennslu við
guðfræðideild háskólans árið 1943
og var skipaður prófessor við
deildina árið 1949. Þvi starfi
gegndi hann uns hann tók við
biskupsembætti fyrir rúmum
sextán árum. Ég gekk nýlega á
fund Sigurbjörns og lagði fyrir
hann nokkrar spurningar um
hann sjálfan, störf hans og við:
horf til ýmissa mála. Fyrsta
spurningin, sem Sigurbjörn svar-
aði, var þessi: Hvenær vaknaði á-
hugi þinn á trúmálum?
— Á barnsaldri var trúin sér-
lega rikur þáttur i mér, og þá var
ég' ákveðinn I að veröa prestur.
011 unglingsárin var ég einnig á-
hugasamur um trú og trúmál, þó
að viðhorf breyttust á timabili, en
svo fann ég mig aftur, allt hik fór
af mér, ég ákvað að læra guðfræði
og verða prestur. Að loknu
stúdentsprófi fýsti mig að fara ut-
an og leggja þar stund á vissar
greinir, sem ekki voru kenndar
hér við háskólann, en á þvi voru
engin tök eins og á stóð. Ég hafði
þvi ofan af fyrir mér með kennslu
hér t Reykjavik i tvo vetur jafn-
framt þvi sem ég var við nám i
guðfræðideild háskólans, en þeg-
ar tvö ár voru liðin frá stúdents-
prófinu, réðist ég i það með hjálp
góðra manna að fara til náms i
Uppsölum, þaðan sem ég lauk
kandidatsprófi I grisku, fornfræöi
og almennum trúarbragðafræð-
um fjórum árum siðar. Siðan kom
ég hingaö heim og lauk guðfræði-
prófi árið eftir,
— Breyttist viðhorf þitt til trú-
mála við þá kennslu, sem þú
hlaust I trúarbragðafræöum og
guöfræði?
— Ekki I grundvallaratriðum.
Trúarafstaða min var töluvert
sterkt mótuð, þegar ég hóf nám i
þessum fræðum, en að sjálfsögðu
jókst mér útsýn við nám og
þroska, og ég vona, aö um mig
megi segja, að skoöanir minar
hafi aldrei verið staönaöar, held-
ur hafi ég álltaf haft opinn hugr
sem er forsenda dýpri skilnings.
— Hvað tókstu þér fyrir-hendur
aö loknu guöfræöiprófi?
— Þá vigðist ég prestur aö
Preiöabólstað á Skógarströnd,
þar sem ég var prestur I tvö og
hálftár. f Breiðabólstaðarpresta-
kalli voru þá i kringum hundrað
og áttatiu manns, og prestverk
svokölluð voru þvi ekki ýkja mörg
þar, en ég hafði jafnframt á hendi
barnakennsluna i hreppnum.
Skólinn var með farkennslusniði,
og fyrri veturinn dvaldi ég á
tveimur bæjum við kennslu, en
þann siðari hafði ég skólann
heima á Breiðabólstað i litlu og
lélegu prestseturshúsi. Þetta var
ánægjuleg reynsla og umgengnin
við börnin og heimilin lærdóms-
rik. Margar fleiri góðar minning-
ar á ég frá þessum stutta tima á
Breiðabólstað, og einkum eru
mér minnisstæðir messudagar á
sumrum, þegar fólkið dreif að til
kirkjunnar riðandi og i hópnum
var margt barna. Þaö voru hátíð-
legar stundir.
Frá Breiðabólstað sér yfir 'Suð-
ureyjar Breiðafjarðar, sem eru
ákaflega fagrar yfir að lita,
Hvammsfjörð og Fellsströndina
handan hans. Breiðabólstaðar-
land er kjarri vaxið og kjarrið
ilmar yndislega —einkum á vorin
— og þótt náttúrufar sé stórbrotn-
ara annars staðar á Snæfellsnesi,
tek ég engan blett þar fram yfir
Breiðabólstað.
— Er Breiðabólstaður bújörð?
— Já, þar þótti farsæl bújörð, á-
gæt sauðjörð og góð til beitar, en
landmikil og þvi mannfrek og
nokkuð erfið til heyskapar eftir að
fólki fækkaði i sveitum. Um það
leyti, sem ég gerðist prestur á
Breiðabólstaö, var mæðiveikin i
þann veginn aö leggja undir sig
sveitina, og menn voru þvl ra^ir
til fjárkaupa, en skógstrendingar
gáfu mér lömb og komu með þvi
undir mig nokkru búi, sem að visu
varð aldrei stórt.
— Stundaöirðu búskapinn sjálf-
ur?
— Ég gerði þaö að nokkru leyti,
annaðist sjálfur heyskap, en
stundaði hins vegar litið fénaðar-
hirðingu, nema hvað ég hirti hest-
ana mina. Hesta var nauðsynlegt
að eiga til að komast ferða sinna
og þá vildi ég umgangast sjálfur I
hesthúsi, þvi að ég tel það vera al-
tént helming ánægjunnar af hest-
um að eiga slikt daglegt sam-
neyti viö þá. Sauðfé mitt hirti hins
vegar sambýlismaður minn. Ég
var alltaf heldur litið hneigður
fyrir og óglöggur á fé, og treysti
mér illa til slikra hluta.
— Af Skógarströndinni fluttistu
tíl Reykjavikur og gerðist prestur
hér I Hallgrimssókn. Hvað dró þig
hingað I þéttbýlið?
— Mig langaði að færast ofurlit-
iö meira I fang á sviði prestskap-
ar en kostur var á I Breiðaból-
staðarkalli. 1 annan stað var flest
I niðurniöslu á Breiðabólstað og
ég þurfti að velja um, hvort ég
átti að verja verulegum hluta lifs-
ins I að byggja staðinn upp, eða
færa mig um set. Út af fyrir sig
hefði ég vel getaö hugsað mér að
vera áfram á Snæfellsnesi, en
þegar Hallgrimsprestakall var
stofnað, var ég hvattur til að
sækja um það, sem ég og gerði,
enda hafði ég starfslega séð.mik-
inn ávinning af skiptunum. í
Hallgrimsprestakalli var mikið
að gera og þar var mikil þörf fyrir
prest. Aðstaðan var auövitað erf-
ið i kirkjulausu prestakalli, en ég
setti það ekki fyrir mig. Guös-
þjónustur fóru lengst af fram I
— Trúarafstaða min var töluvert sterkt mótuð, þegar ég hóf nám i þessum fræðum...
24 VIKAN 41.TBL.