Vikan - 24.03.1977, Blaðsíða 47

Auðvitað varð ég feginn þeirri
stefnu, sem málið tók nú.
„Það væri mér sönn ánægja,”
svaraði ég og meinti það af heilum
hug.
„Jæja, það er þá klappað og
klárt.” Forstjórinn virtist vera
ánægður. „Ég geri ráð fyrir, að þú
fáir nýja starfið, jafnvel um næstu
mánaðamót. Og svo gleymum við
hinu, þú skilur.”
„Það skal vera gleymt og
grafið,” svaraði ég.
„Helvítis beinið,” kom frá for-
stjóranum. Ég var fljótur að
notfæra mér þetta.
„En ég vona, að þú hugsir ekki
eins illa til min í framtíðinni og þú
gerir núna,” sagði ég.
Hann opnaði munninn, eins og
hann ætlaði að fara að segja
eitthvað, en hætti við það.
„Við höfum þetta þá svona,”
sagði hann loks og gaf með þvi í
skyn, að samtalinu væri lokið. Ég
stóð upp og gekk út.
Svo leið fram eftir degi. Hvorki
Beta né forstjórinn komu til vinnu
eftir hádegið, enda kom það mér
ekki á óvart. Við Hjörleifur vorum
því einir á skrifstofunni. Ég gaf
honum gætur í laumi, en gætti
þess, að hann yrði þess ekki var.
Hann var niðursokkinn í að færa
bókhaldið. Satt var það, sem for-
stjórinn hafði sagt. Þetta var
ábyrgðarmikið starf. Það fóru
miklir peningar í gegnum hendurn-
ar á gjaldkeranum, bæði fyrir-
tækisins og annarra.
Þegar ég hafði fylgst með Hjör-
leifi um hríð, tók ég eftir einhvers
konar hvísli, eða rödd, sem talaði í
hálfum hljóðum. Ég var fljótur að
gera mér grein fyrir, að þetta voru
hugsanir Hjörleifs. Ég sperrti eyrun
og gat greint orðaskil með því að
hafa mig allan við.
„Þá fer þessu að verða lokið,”
heyrði ég. „Milljónimar komnar í
töskuna mina, passinn er þar líka,
gjaldeyririnn bíður. Svo þegar
klukkan slær fimm, stend ég upp
eins og vanalega, læsi peninga-
skápnum og geng út. Enginn tekur
eftir neinu, því þetta geri ég á
hverjum degi. En á mánudaginn,
þegar þetta vitnast i fyrsta lagi,
verð ég kominn langt í burtu, burtu
af landinu.”
Ég hlustaði, svo að brakaði í.
Þetta var nokkuð, sem var vel þess
virði að leggja eyrun við. Svo
Hjörleifur hafði undirbúið rán !
Hann ætlaði að hverfa með peninga
fyrirtækisins eitthvert til útlanda.
Það var ekki að undra, þótt hann
hefði valið föstudaginn til þess.
Bæði var, að þá voru mestir
peningar í gangi í fyrirtækinu, og
svo kæmist þetta ekki upp fyrr en á
mánudagsmorgun i fyrsta lagi.
Já, svona var þá Hjörleifur séður.
En ég ætlaði að koma í veg fyrir
þetta. En hvernig yrði nú best að
haga því? Ef ég gengi tii Hjörleifs
og afhjúpaði hann, væru engin
vitni, og ég gæti ekkert sannað. En
með því að útvega mér vitni, mundi
það auka hróður minn. Já, senni-
lega mundi ég bjarga yfirvofandi
fjárhagslegu hruni fyrirtækisins.
Kannski yrði ég gerður að aðstoðar-
forstjóra.
Ég teygði mig í símann og
hringdi niður ó lögreglustöð. Mér
varð litið til Hjörleifs. Hann virtist
niðursokkinn í starf sitt og gaf mér
engan gaum. Þegar mér var svarað,
talaði ég i lágum hijóðum. Ég bað
um, að tveir lögregluþjónar yrðu
sendir til fyrirtækisins strax. Ég
mundigefa skýringu á þessu, þegar
þeir kæmu, en hér væri verið að
fremja rán. Það var eins og mér
væri ekki trúað, en ég gaf upp
nafmð mitt og að sjálfsögðu nafn
fyrirt.ekisins. Þegar ég hafði lagt
símann á, beið ég óþreyjufullur, en
reyndi þó að láta ekki á því bera.
Loks, eftir óratíma, að mér fannst,
var drepið á dyr, og tveir lögreglu-
þjónar komu inn. Ég gekk á móti
þeim og kynnti mig. Hjörleifur leit
upp, og undrunarsvipur kom ó
andlit hans. Síðan gekk ég ásamt
lögregluþjónunum að skrifborði
Hjörleifs.
„Hjörleifur minn," sagði ég.
„Mér þykir þetta mjög leiðinlegt,
þín vegna, en skyldan bauð mér að
gera það, sem ég nú geri.”
Hjörleifur virtist ekki skilja,
hvað ég var að fara. Það sást á
svipnum á andliti hans, svo ég hélt
áfram:
„Já, það er nú svo, að það er
komið upp um þig. Þér betra að
meðganga strax.”
„Meðganga hvað?”
Ekki fór á milli mála, að
Hjörleifur hafði góða leikhæfileika.
Honum sást ekki bregða, en sami
undrunarsvipurinn var á honum.
Ekki einu sinn handskjálfti þjáði
hann.
, ,Ég ætla að biðja þig um að sýna
okkur ofan í skjalatöskuna þína.”
„Skjalatöskuna mína?” Hjörleifi
fannst bónin fráleit.
„Hvað þurfið þið að sjá í henni?”
„Peningana, meðal annars.”
„Peninga? Það eru engir pening-
ar i henni.”
„Það mun koma í ljós.”
Hjörleifur virtist ekki vita,
hvernig hann ætti að bregðast við
þessu. Eftir nokkra umhugsun
beygði hann sig samt niður, tók
töskuna og setti hana á hné sér.
Síðan opnaði hann hana. Við
gægðumst eftirvæntingarfullir ofan
í hana. Vonbrigði min voru
skiljanleg. í töskunni voru aðeins
nokkur pappírsskjöl.
„En peningarnir?”
„Hvaða peningar?”
„Og passinn, gjaldeyririnn og
farseðillinn til útlanda?”
„Ég veit ekki, um hvað þú ert að
tala, drengur minn.”
Lögregluþjónarnir litu á mig,
tortryggnum augum.
„Þetta getur orðið dýrt spaug,”
sagði annar þeirra. „Þú leyfir þér að
gabba lögregluna, en hitt er þó
alvarlegra að bera á saklausan
mann stórþjófnað. Þú verður að
koma með okkur.”
Ég varð örvæntingarfullur. „Hér
er einhver misskilningur á ferð-
inni,” stamaði ég. „Já, og hann er
meiri en lítill.”
Hjörleifur kom mér til hjálpar,
þótt ég hefði síst búist við því.
„Við skulum gleyma þessu,”
sagði hann. „Ég mun ekki bera
fram kæru.”
Lögregluþjónarnir ypptu öxlum,
en fyrst svona fór, var ekkert, sem
þurfti að gera. Þeir kvöddu því, en
gátu ekki leynt fyrirlitningarsvipn-
um. Þeim var það óskilíanlegt,
hvernig nokkur gat leikið s vo gráan
leik. Þegarþeir voru farr.ir, snéri ég
mér að Hjörleifi.
„En, Hjörleifur, þú ætlaðir að
gera þetta, ekki satt? Þú varst
búinn að undirbúa þetta allt saman,
peningarnir, passinn, gjaldeyririnn,
farseðillinn og helgin framundan,
svo enginn mundi komast að þessu
fyrr en á mónudaginn.”
Hjörleifur horfði á mig um hríð,
og það var eins og föðurleg
umhyggja skini út úr svipnum á
honum.
„Ekki veit ég, hvernig þú hefur
fengið þetta inn i höfuðuð, vinur
minn," sagði hann rólega. „Það er
engu líkara en þú hafir lesið
hugsanir minar, þótt það hljómi
ótrúlega. En sé svo, sem ég efa, þá
er svo margt, sem menn hugsa,
bæði ljótt og fallegt, sem þeim
dettur aldrei i hug að framkvæma.
Ef þú hugsar þig um, muntu
sjálfsagt finna þess dæmi með
sjálfan þig.”
Ég varð hugsi og fann, að Hjör-
leifur hafði töluvert til síns máls.
„En við skulum gleyma þessu.
Þú getur látið þetta þér að kenningu
verða. Auðvitað þykist ég vita, að
þú hafir þarna þóst vera að gera
skyldu þina, og er það virðingar-
vert. Klukkan er að verða fimm, og
við skulum hætta í dag og hvila
okkur vel yfir helgina.”
Ég snautaði að borði minu aftur,
eins og lúbarinn hundur, og lái mér
það hver sem vill. Ég tók saman
skjölin á borðinu mínu og fór svo.
Ég eftirlét Hjörleifi að læsa.
Ég gekk i þungum þönkum að
strætisvagnabiðskýlinu og tók
næsta vagn niður í bæ. Ég var
stöðugt að brjóta heilann um þetta,
en hugsaði svo með sjálfum mér, að
ekki þýddi það. öllum getur
skjátlast, en ég varð að viðurkenna,
að mér hafði skjátlast heldur leiðin-
lega, svo ekki sé dýpra í árina tekið.
Þegar ég var kominn niður í
miðbæ, reyndi ég að kasta þessum
hugsunum frá mér og hugsaði með
tilhlökkun til helgarinnar, og svo til
nýja starfsins. Siðdegisblöðin voru
komin út, og blaðastrákarnir hróp-
uðu sig hása.
, .Strákur, ” kallaði ég og veifaði til
næsta blaðasala, sem kom þjótandi
til mín. Ég fór í vasann og tók þar
upp pening, en ekki var ég styrkari
en það, að ég glopraði peningnum
úr hendi mér. Hann skall með háu
málmhljóði á gangstéttinni. Þegar
ég ætlaði að beygja mig niður til að
taka hann upp, ætlaði ég ekki að
trúa minum eigin augum. Peningur-
inn hafði staðnæmst upp á rönd.
Tvisvar, sama daginn, hafði krafta-
verkið gerst, því ég kallaði þetta
kraftaverk.
Þegar ég hafði náð i peninginn og
borgað stráknum, hélt ég af stað.
Sama tilfinningin hafði komið yfir
mig og um morguninn. Ég fór að
velta því fyrir mér, hvða eiginleika
atvikið mundi færa mér í þetta sinn.
Þegar ég kom ó Austurvöll,
settist ég þar á bekk, við hlið eldri
manns, og tók að lesa blaðið. öðru
hverju varð mér litið á manninn, en
heyrði ekkert óvenjulegt frá honum.
Þó átti ég bágt með að trúa þvi, að
engar hugsanir bærðust i kollinum
á honum. Hann virtist einmitt vera
niðursokkinn í hugsanir sínar. Það
var ekki fyrr en ég hafði velt þessu
fyrir mér um hrið, að mér varð ljóst,
að við það að peningurinn hafði
komið upp á rönd öðru sinni hafði
ég glatað þeim eiginleika að geta
lesið hugsanir annarra. Ég vissi
ekki, hvort ég átti að gleðjast eða
hryggjast yfir þessu. Að vísu gat
það verið skemmtilegt í aðra
röndina að geta lesið hugsanir
annarra, en þegar öll kurl komu til
grafar, var ég innst inni feginn, að
þetta fylgdi mér ekki lengur. Það
var hægt að hafa óþægindi af
þessu, og aldrei var ætlast til þess,
að fólk gæti lesið hugsanir hvers
annars. Það var nokkuð, sem hver
og einn ótti rétt á að hafa fyrir sig.
Ég stóð upp, yppti öxlum og hélt
af stað i áttina heim.
ENDIR
12. TBL. VIKAN 47