Vikan - 08.12.1977, Blaðsíða 24

Sinner siður í landi hverju
Pað verður að vera
hrísgrjónagrautur
Það hlýtur að gleðja Islendingshjartað, að dönsku
sendiherrahjónin, Ann og Janus A. W. Paludan,
óskuðu sérstaklega eftir því að fá að starfa hér á
landi og vonast til þess að fá að dvelja hér lengi
enn.
Þau komu til islands 15. júlí
síöastliðinn og höfðu þá verið í
Egyptalandi i eitt ár. Okkur Isl-
endingum finnst viö alltaf þurfa að
afsaka veöurfariö, svo að ég hafði
orð á því, að þau hefðu ekki verið
heppin með fyrsta sumarið sitt í
Reykjavík.
— Þið ættuð að reyna eitt
sumar í Egyptalandi, þá kynnuð
þið betur að meta íslenska
sumarið, sagði Janus. Ég hef haft
það fyrir reglu allan þann tíma,
sem ég hef starfað í utanríkis-
þjónustunni, að fara möglunar-
laust þangað, sem mér er sagt að
fara, og vera þar svo lengi, sem
þess er óskaö. En þegar ég frétti,
að það væri hugsanlega að losna
staða á islandi, þá óskaði ég
sérstakiega eftir henni. Hvort
tveggja var, að mig hefur alltaf
langað til að dveljast hér, og svo
þoldi konan mín ákaflega illa
egypska loftslagið. Hún þjáist af
asma, og ég vissi, að hreina loftið
hér mundi eiga vel við hana.
Þau hjónin voru innilega sam-
mála um ágæti íslenska lofts-
lagsins, og heilsa frúarinnar hefur
batnað stórlega.
Janus er Jótlendingur, en Ann
er ensk.frá Cumberlandhéraði á
Norður-Englandi. Þau hafa farið
víða, gegndu störfum í Þýskalandi
í 4 ár, 2 ár í Frakklandi, 4 ár í
Brasilíu, 4 ár í Kína og 1 ár í
Egyptalandi. Börn þeirra eru 7
talsins, það yngsta 17 ára.
Þrjú þeirra eru nú í Bretlandi, þrjú í
Danmörku og eitt í Þýskalandi,
ýmist við störf eða enn í skólum.
Janus hafði einu sinni komið
hingað áður með danskri sendi-
nefnd árið 1946, en þá ferðaðist
hann víða og kynntist ýmsum
góðum mönnum. — Þegar ég
kom hingað aftur eftir 31 ár og sá,
að Tjörnin var alveg eins og hún
var, og Stjórnarráðshúsið á sínum
stað, þá sagði ég við sjálfan mig:
Þetta er Reykjavík, svona man ég
hana. Auðvitað hefur mikið bæst
við af húsum, og skipulagið hefði
getað verið betra í ýmsum
atriðum, mörg af þessum húsum
eru Ijót, og sum eru alltof stór, en
hönnuðir borgarinnar verðskulda
samt sem áður hrós, því það hefur
tekist að halda nokkurn veginn
upprunalegum svip borgarinnar,
þessum einkennum, sem útlend-
ingar taka eftir, litunum og
útsýninu.
Sendiráð Dana og bústaður
sendiherrahjónanna er á Hverfis-
götu 29. Janus taldi, að húsið
hefði veriö byggt árið 1916, en
Danir hefðu keypt það til sinna
nota 1918. Nú er verið að gera
miklar lagfæringar, sem áætlað
er, að muni taka u.þ.b. ár.
— Þetta er mjög sérstakt hús,
sem við metum mikils, og ég vil,
að lesendur viti, að þegar
endurbótum á því er lokið, þá á
það að verða oröið jafn fallegt og
það var fallegast. Og mér finnst
sérstaklega gaman aö því að geta
gengið hér upp á þakið og séð
þaðan til Viðeyjarstofu, en höf-
undur hennar var sá sami og
teiknaði Amalienborg.
Við spurðum Ann og Janus,
hvort þau héldu dönsk eða ensk
jól.
— Okkar jól eru í aðalatriöum
dönsk, sagði Janus. Aðalhelgi-
stundin er aöfangadagskvöld, eins
og hjá ykkur. Við höfum haldið
okkar jól á gamaldags hátt, eins
og ég var alinn upp við heima á
Jótlandi. Við borðum gæsasteik
og hrísgrjónagraut með möndlu,
og eftir máltlöina er komið að
jólatrénu, sem hefur verið skreytt
á laun, svo að börnin eru að sjá
það í fyrsta sinn. Við göngum I
kringum tréð og syngjum sálma.
Síðan les ég jólaguðspjallið, og við
syngjum fleiri sálma. Og loks
kemur að gjöfunum. Þetta eru
jólin okkar. Margir fara til kirkju á
aðfangadag eða jóladag, en við
gerum það ekki. En ég les
jólaguðspjallið, af því mér finnst
það dásamlegt frásögn.
— Og Ann matreiðir gæsasteik
og hrísgrjónagraut á danska vísu.
— Það verður að vera hrfs-
grjónagrautur, segir Janus, og
Ann samþykkir það fúslega.
Hrísgrjónagrautur er alls ekkert
góður, en hann tilheyrir jólunum.
KRAASESUPPE - Fyrir sex
manns:
(Nafnið er ekki girnilegt til
þýðingar, en kraase eru innyfli úr
fugli).
i þessa súpu er notað allt það af
gæsinni (eða öndinni), sem ekki
tilheyrir jólasteikinni, þ.e. haus,
og lappir, lifur, hjarta og innyfli.
Hausnum er dýft í sjóðandi vatn,
hann er plokkaður og skafinn,
helmingur goggsins höggvinn af,
augun tekin úr og hausinn
burstaður og hreinsaður af mikill
vandvirkni. Löppunum er dýft I
sjóðandi vatn, þær eru flegnar og
hreinsaðar vel, klærnar höggnar
af. Lifur, hjarta og innyfli hreinsuð
vandlega. Allt sett 12 1/2 lítra af
sjóðandi saltvatni (ca. 30 g af salti)
og fleytt vel ofan af. 2 gulrætur, 2
púrrur og vöndur af kryddjurtum
soðið með í klukkustund. Þá er
grænmetið veitt upp úr, en hitt
soðið áfram við vægan hita í 4
tíma í viðbót (3 tíma, ef um önd er
að ræða). Steinarnir eru fjarlægðir
úr sveskjunum, eplin afhýdd og
skorin í hluta, og hvort tveggja
soðið meyrt með súpunni. 30 g af
sagómjöli hrært út í köldu vatni,
súpan jöfnuð og suöan látin koma
upp aftur. Bragðbætt með sykri
og ediki. Súpan er borðuð úr
sérskál og meölætiö (sveskjur,
epli, inniyfli o. fl.) af sérdiski.
24VIKAN 49. TBL.