Vikan - 08.12.1977, Blaðsíða 75

Smásaga eftir Paul Gallico
Gloðikg
hvað?
Þeir voru komnir nokkrir saman, sinn
fá hverju landi jarðkringlunnar, til
plánetunnar Beta að færa íbúum
hennar jólin. Betabúar tóku þeim með
vinsamlegri forvitni og vildu óðfúsir
fræðast um þetta merkilega
fyrirbrigði, jólin. Þegar til kom, gekk
þó heldur böggulslega að útskýra fyrir
Betabúum, hver meiningin væri með
öllu þessu umstangi í kringum jólin.
En eins og svo oft áður, kom
barnslundin til hjálpar.

Þann 25. desember lenti geimfar-
ið, eins og áœtlað hafði verið, á
plánetunni Beta. Um leið og öskur
hemlaflauganna var dáið út, steig
Jack Armstrong skipstjóri frá USA
út úr skipinu og veifaði til heils
herskara Beta-búa, sem voru komn-
ir á staðinn. Hinir áhafnarmeðlimir
geimskipsins, sem voru hver um sig
fulltrúi síns lands í þessari alþjóða-
áætlun, stilltu sér upp fyrir aftan
skipstjórann sinn og veifuðu líka.
Hugsanir þeirra flestra voru þó
annars staðar: Heima hjá fjölskyld-
um sínum, sem héldu hátíðleg jól á
Jörðinni — i tveggja ára ferð frá
þeim.
„Gleðileg jól!” hrópaði Arm-
strong skipstjóri yfir hópinn, en
enginn Beta-búi svaraði honum.
„Þeir vita ekki, hvað jólin eru,”
sagði skipstjórinn við félaga sína,
„en þeir virðast vingjarnlegir, svo
við skulum bara fara niður til
þeirra.”
Hann gekk niður landganginn, og
á eftir honum komu Sergeivitch
tæknifræðingur, Kraus stjörnu-
fræðingur, van Dongen siglinga-
fræðingur, líffræðingurinn Lebrun,
fjarskiptafræðingurinn Cartwright,
eldflaugasérfræðingurinn Moretti,
Stein veðurfræðingur, Svendstrom
jarðfræðingur og — að sjálfsögðu
— prófessorinn. Það varaðeins einn
áhafnarmeðlimur, sem ekki var
viðstaddur. Það var Harrison, en
hann hafði orðið eftir í geimskipinu
til að búa sig undir hið mikilvæga
hlutverk sitt.
Betabúarnir stungu saman nefj-
um og sendu frá sér óskiljanleg
hljóð ó eigin máli. Síðan steig einn
þeirra fram, hneigði sig kurteislega
og sagði á snoturri skóla-ensku:
„Velkomnir til plánetunnar Beta.
Það gleður okkur að hitta ykkur, en
við skildum ekki fullkomlega, hvað
þið sögðuð, þegar þið lentuð. Það
hljómaði eins og ...gleðileg ...
eitthvað?”
„Það er jóladagur á dag,”
útskýrði Armstrong skipstjóri,
..Prófessorinn skipulagði ferð okkar
svo vandlega, að við getum haldið
jólin hjó ykkur...” Prófessorinn
kom fram fyrir hópinn, hneigði sig
og brosti.
Túlkurinn frá Beta virtist vera á
báðum áttum. „Ber að skilja það
svo, að þið ætlið að halda einhverja
hátíð hjá okkur?”
„Jó,” sagði Armstrong og kink-
aði kolli. „Jólin eru mesta hátíð
jarðarbúa. Við fögnum deginum,
þegar sonur Guðs fæddist.”
Túlkurinn kinkaði kolli kurteis-
lega og sagði: „Við höfum frétt af
Guði ykkai í mannsmynd. Reyndar
kom sendinefnd hingað fyrir
skemmstu, og þeir sögðu okkur frá
honum. En þeir nefndu ekki daginn,
sem hann fæddist — aðeins daginn,
sem hann dó ”
„Það kemur mér ekki á óvart,”
fussaði prófessorinn. „Það hefur
enginn hugmynd um það, hvenær
hann fæddist.”!
Armstrong skipstjóri setti fram
hökuna. „Þvæla, prófessor. Það
veit það hvert mannsbarn, að hann
fæddist aðfararnótt 25. desember
árið nú.. Hvemig heldurðu annars,
að við hefðum fengið tímatalið, sem
við notum? Meira að segja þú
hlýtur að hafa heyrt um stjörnuna
yfir Betlehem og vitringana þrjá.”
„Þakka þér fyrir, ég veit allt um
það,” sagði prófessorinn umburðar-
lyndur, „en það segir nákvæmlega
ekkert um tímann. Satt að segja
veit enginn, hvaða ár Jesús fæddist
— og enn síður hvaða dag. Þá var
ekki einu sinni haldið upp á afmæli
fólks.”
Armstrong skipstjóri minnti
mest á barn, sem einhver hefur
tekið sleikibrjóstsykur af. Honum
likaði ekki við prófessorinn og hefði
helst kosið að hafa hann ekki með i
förinni, en þar sem alþjóðalög
kváðu svo á um, að prófessor skyldi
vera í öllum geimskipum í ferðum
milli pláneta, var ekkert hægt að
gera. Hinir áhafnarmeðlimirnir
stóðu og tvístigu óstyrkir. Prófess-
orinn tók af sér gleraugun, fægði
þau vandlega og setti þau á sig
aftur.
„Hresstu þig við, skipstjóri,”
sagði hann. „Jólin hafa verið á
vissum tíma í aldaraðir og það
meira að segja á ágætum tíma, því
ó meðan menn hafa búið á jörðinni,
hefur vetrarsólhvörfum verið heils-
að með hátiðahaldi. í raun og veru
eru það bara heiðnir siðir, sem við
höfum tekið upp...”
Túlkurinn tók upp minnisbók og
blaðaði í henni. „Þetta minntist hin
sendinefndin ekkert á,” sagði hann.
Prófessorinn kveikti í pípunni
sinni og hóf stuttan fyrirlestur:
„Það skiptir engu höfuðmáli.
Keltar, Tautónar, Skandínavar og
Grikkir fögnuðu sólhvörfum, og að
sjálfsögðu hlaut einn af guðum
þeirra heiðurinn af því, að dagarnir
tóku að lengjast. Kristnir menn
tóku svo við öllu saman — með
smávægilegum breytingum að
sjálfsögðu. En það hefur alltaf verið
eitthvað loðið við jólin, og fjöldinn
allur af vísindamönnum hefur
rannsakað það mál. Allir komust
þeir sinn að hvorri niðurstöðunni,
og ó fjórðu öld voru haldnar
kosningar. Aðfaranótt 25. des-
ember varð fyrir valinu — með
blessun páfans.”
Armstrong skipstjóri hafði beðið
þess með vaxandi óþolinm&ði að
komast að. Nú tókst honum það.
„Getum við nú haldið áfram?”
spurði hann hæðinn.
Túlkurinn brosti og sagði: Fólk-
ið mitt vill gjarna vita, hvernig þið
haldið upp á þennan viðburð.”
Armstrong skipstjóri ljómaði.
„Með jólaútstillingum og verslun-
arleiðöngrum. Hafið þið engin
vöruhús hérna? Þið ættuð að sjá
ösina sem er í verslununum okkar
um jólaleytið! Það er keyptur
hátíðamatur og gjafir. Fólk eyðir
mörgum milljónum... eða réttara
sagt milljörðum, ef allt er reiknað
með — i auglýsingar og glugga-
skreytingar og jólasýningar í leik-
húsum og kvikmyndahúsum. Þetta
hefst allt um miðjan nóvember, og
þá er skreytt með grenikrönsum og
bréfabjöllum og glimmer og þess
háttar. Verslanirnar eru troðnar af
munum, og fólkið kaupir og
kaupir...”
Túlkurinn skrifaði, svo blýant-
urinn hans var rauðglóandi.
„Og það er sem sagt Guði
mannanna til heiðurs — öll þessi
sala og kaup?”
Armstrong skipstjóri varð undr-
andi að sjá. „Nú, nei, kannski
ekki.” Har.n hugsaði sig svolítið
um, brosti síðan breitt og sagði:
„En öll þessi umsetning er góð fyrir
fjárhag landsins.”
Túlkurinn leit í minnisbókina
sína. „Sendinefndin frá ísrael
sagði, að Guð mannanna hafi ekki
verið hrifinn af pröngurum og
vixlurum og að hann hafi rekið þá
úr forgarði musterisins.”
„Ö!” sagði Armstrong skipstjóri,
og sá í anda munkahóp ráðast inn í
vöruhúsin í New York og reka
afgreiðslufólk og viðskiptavini út ó
götu. „Ég held, að slíkt gæti ekki
gerst í okkar landi.”
Kraus stjörnufræðingur sagði
ásakandi:
„Já, en þetta kemur jólunum
hreint ekkert við. Það, sem er
mikilvægast, er auðvitað tréð!”
Túlkurinn virtist ringlaður.
„Tréð?” endurtók hann.
„Jólatréð,” sagði Kraus. „Við
tókum eitt með okkur. Það á að
skreyta það með pokum og lituðum
glerkúlum og englahári — og það á
að vera stjarna efst.”
„Til hvers skreytið þið tré?”
spurði túlkurinn.
Það virtist enginn geta svarað
þessari spurningu, svo Kraus hélt
ófram: „Og ljós! Fullt af Ijósum.
Áður fyrr notaði fólk auðvitað kerti,
en nú höfum við að sjálfsögðu
rafmagnsperur. í gamla daga
bru.inu mörg hús, vegna þess að
það kviknaði í jólatrénu."
49. TBL.VIKAN75