Vikan - 08.02.1979, Síða 43

HORFA Á ÞAÐ. Sá tími sem þau áttu að
leika sér, þroskast og tala við foreldra sína.
Það verður til kynslóð af börnum sem ekki
hafa haft ofan fyrir sér sjálf, sem ekki hafa
verið virk og þau hafa ekki þróað þá starf-
semi sem stuðlar einna mest að þroska
barna: EIGIN LEIK. Þetta er mjög
hættulegt, álítur Annelise Bom. Börn
venjast því að sjónvarpið fóðri þau á efni og
þau þurfa ekki sjálf að taka frumkvæði að
neinu. Áhrif sjónvarps á börn verða
sennilega ekki þekkt fyrr en eftir 10-20 ár.
Og það er aðeins hægt að komast að því
hvernig sjónvarpskynslóðin þróast ef áhrif
sjónvarps eru borin saman við þá vitneskju
sem er til um börn að öðru leyti, þroska
barna og þær þarfir sem þarf að fullnægja
til að þau myndi heilsteyptan persónuleika.
vöntun á hæfileikanum til að læra, sem
fyrirfinnst hjá ótalmörgum skólabörnum, á
sér ef til vill einhverjar orsakir tengdar of-
notkun á sjónvarpi. Það er erfitt að segja
nokkuð ákveðið til um að hve miklu leyti
sjónvarpið hefur áhrif á áhugamál barna á
skólaaldri en Annelise Bom heldur þvi
ákveðið fram, að það sé rökrænt samhengi
á milli þessara tveggja þátta enda þótt það
séu ótal mörg önnur atriði sem hafa áhrif á
börn.
Þreyttir foreldrar nota sjónvarp-
ið sem barnapíu — og það er
skiljanlegt — en er það hættu-
legt?
Það eru þeir foreldrar sem eru þreyttastir
frá umhverfinu til að þroskast og það er
hætta á því að of mikil sjónvarpsáhrif geri
börn rugluð í ríminu, hrædd og að þau
verði alltaf fyrir áhrifum í staðinn fyrir að
fást sjálf við að verða sér úti um áhrif og
velja úr hvað þau vilja og vilja ekki.
Hvað á fólk að gera?
Annelise Bom var spurð að þvi hvort
hún gæti gefið fólki einhver góð ráð um
sjónvarp og börn. Hún segir að hún vilji
ekki ráðleggja fólki að vera án sjónvarps,
því hún viti að það væri vonlaust (Hún á
sjálf fimm börn og hefur ekki sjónvarp
lengur). En hún leggur áherslu á að fólk eigi
Fólk er ekki vakandi fyrir því að þegar
börn horfa á sjónvarp eru þau hindruð í því
að framkvæma annað sem stuðlar að
jákvæðri þróun. Það er verið að búa til
kynslóð sem mun breyta um persónuleika
vegna mikilla afnota af sjónvarpi.
Börn borga sjónvarpsgláp háu verði. Það
getur verið um að ræða tímabundnar trufl-
anir i þróun barna og einnig langtímaáhrif.
Vandamál í sambandi við einbeitingu og
og sem hafa minnsta orku aflögu sem
freistast til að nota sjónvarp sem barnapíu.
Og það er ekki auðvelt að segja við slíka
foreldra að þeir eigi að haga sér öðruvisi, að
sjónvarp sé hættulegt börnum, að foreldrar
eigi að sinna börnum sínum meira o.s.frv.
Því að ef maður er þreyttur þá er maður
þreyttur og getur ekki meira — þrátt fyrir
að maður viti að það sé æskilegt.
Börn þurfa hinsvegar rólegheit og örvun
að velja úr útsendingunum og tala um þær
við börnin á eftir. Einnig að fólk eigi að
reyna að vera án sjónvarps kvöld og kvöld
og gera eitthvað annað í staðinn. Með
sameiginlegri reynslu kynnist maður
börnum sínum best. Annelise, sem hefur
ekki sjónvarp, hefur verið spurð, hvað
gerið þið þá á kvöldin? — JÁ, HVAÐ
GERIR MAÐUR?
6. tbl. Vikan 43