Vikan - 26.07.1979, Síða 9

Hún er fímmtug, býr í einu út-
hverfa Reykjavíkur og er búin aö
vera gift í tuttugu og fímm ár.
Hún hefur ekki lengur tölu á þeim
skiptum sem hún hefur oröiö að
sitja grátandi á tröppum húss síns
vegna þess að maðurinn hennar,
maðurinn sem hún hefur stutt og
hjálpað í öllu, er búinn að lemja
hana og berja í æðiskasti og hefði
líklega drepið hana ef hún hefði
ekki komið sér út.
Nú situr hún enn einu sinni á
tröppunum — og getur ekki
annað. Maðurinn hennar beitir
hana ofbeldi og við því er lítið að
segja. í sjálfu sér er það furðulegt
að ofbeldi í hjónabandi sé ekki
refsivert eins útbreitt og það er.
En skýringin er líkast til sú að fjöl-
skyldan er kjölfesta þjóðfélagsins
og öll vandamál sem upp koma
innan hennar eiga meðlimirnir sjálfír
að leysa. Það er skömm að öðru.
Og það nýjasta er, að sér-
fræðingar í útlöndum ráðleggja
öllum konurn að berja ekki til
baka því það myndi leiða til þess
að eiginmaðurinn kálaði þeim
algerlega. Það er verra.
„Þá skiljum nd lögregluþjón
eftir í stofunni hjá fjölskyldunni"
- og hann passar foreUrana.
Bjarki Elíasson yfírlögregluþjónn skýrir frá því hvernig
lögreglan fer að því að skilja á milli hjóna og hjónaleysa.
— Við erum oftast kvaddir á vettvang
vegna hjónaerja um helgar og er þá
Bakkus yfirleitt með í spilinu. Hversu
mikið er um þetta get ég ekkert um sagt
með vissu af því að um þetta er ekki til nein
tölfræði. Það er þó ekki oft að við erum
kallaðir til vegna hjóna heldur miklu
fremur vegna hjónaleysa. Þá gengur málið
yfirleitt þannig fyrir sig að fyrrverandi
maki konu kemur í heimsókn, hvort sem
hann á þangað erindi eða ekki, og þá vill
það verða svo að hann hittir ekki alltaf á
heppilegasta tíma sólarhringsins og ekki
síður hvað varðar þá sem fyrir eru á
heimilinu. Það er nefnilega svo að þegar
fólk slítur samvistum þá kemur oft einhver
annar inn í spilið, og það vill gjarnan
slettast upp á vinskapinn þegar fyrrverandi
maki mætir á staðinn og annar nýr er fyrir.
Svo getur það einnig snúist við þannig að
fyrrverandi maki kemur e.t.v. í þeim eina
tilgangi að heimsækja börnin sín og þá þolir
ekki núverandi maki konunnar nærveru
þess fyrrverandi. Svona getur þetta gengið.
— Eins og ég sagði áðan þá er áfengi
oftast með í spilinu, svo og einnig ýmis
geðræn vandamál. En það er afar sjaldgæft
að við séum kvaddir til að skakka leikinn
hjá hinni dæmigerðu vísitölufjölskyldu. Ef
svo er þá er það oftast vegna uppkominna
barna eða unglinga á heimilinu sem eru að
gera eitthvern uppsteit, alla vega á sig
komin. Þegar slíkt kemur fyrir á „góðum”
heimilum þá er yfirleitt alltaf reynt að
koma slikum málum á fastan grundvöll án
þess að kalla til lögreglu — þó kemur þetta
fyrir.
Það er ekki hægt að svara því beint hvað
við getum gert þegar við erum kallaðir inn
á heimili, því það er í hverju tilviki mikið
matsatriði. Þegar börn eru á heimilinu og
annað foreldrið er ölvað, þá liggur yfirleitt
ljóst fyrir að við tökum þann ölvaða. En
þegar báðir foreldrarnir eru ölvaðir þá
versnar nú í því, það er ekki gott að þurfa
að taka þá báða ef börn eru fyrir á’
heimilinu. Þá grípum við til þess ráðs að
skilja lögreglumann eftir á vakt inni á
heimilinu, og þá situr hann í stofunni með
fjölskyldunni og passar foreldrana. Þau
geta farið út ef þau vilja og þá situr
lögregluþjónninn eftir og passar börnin
fyrir þau. Það er reynt að koma á sáttum i
lengstu lög, það getur oft tekið langan tíma
en við reynum eins og við getum. Oftast er
nóg að bíða þess að annar hvor aðilinn
gangi til náða og þá fellur allt í ljúfa löð.
Aftur á móti er það venja ef farið er fram á
að maður sé fjárlægður af heimili að við
gerum það sé hann ölvaður og hafi ber-
sýnilega valdið einhverju ónæði eða verið
óstýrilátur. Ef viðkomandi lofar því að fara
inn í rúm og sofna, þá hinkrum við við
þangað til hann er farinn að hrjóta og
hverfum þá á braut.
— Það eru engin skjólshús hér á landi
sem konur geta leitað i þegar karlinn kemur
brjálaður heim, líkt og þekkist í nágranna-
löndum okkar. Það eru ættingjar, foreldrar
eða systkini sem skjóta skjólshúsi yfir
fórnardýrið. Þau vita yfirleitt hvernig
viðkomandi hagar sér þegar hann er í
þessum ham, vita að þetta gengur yfir, svo
30. tbl. Vikan 9