Vikan - 13.12.1979, Blaðsíða 19

seinna lagi heim?” Þá svaraði hún ósköp
blíðlega og lagði höndina á öxl mér:
„Alveg sjálfsagt, Clausen! En munið
bara eitt, gefið yður ekki mikið að
bílstjórum né þjónum og þó allra síst að
vændiskonum.” En það var alger óþarfi
af henni að vera að segja mér þetta, alla
vega það síðasta, því ég var seinþroska
og ekkert farinn að gefa mig að
kvenfólki á þessum árum. Ég kynntist
kvenfólki ekkert fyrr en ég kom frá
Kaupmannahöfn.
— Talandi um kvenfólk þá dettur mér
i hug atvik sem gerðist á þingmálafundi
þar sem Einar frændi minn Benedikts-
son var að bjóða sig fram til Alþingis,
við Einar vorum fjórmenningar, en
andstæðingur hans var Lárus Bjarna-
son. Á þessum fundi sagði Lárus ein-
hverja setningu sem ég man ekki lengur
hver var nema hvað Einar grípur fram
í fyrir honum og segir: „Er það?” Lárus
svarar að bragði og segir: „Já, ég get
svarið það!” En þá gellur í Einari: „Það
er nú hægt að sverja allt — það er hægt
að sverja réttan eið og það er líka hægt
að sverja rangan eið.”
— Mér dettur þetta í hug því að þó ég
hafi farið til útlanda minnst tvisvar
sinnum á ári í mörg herrans ár, þá get ég
svarið að ég hef aldrei svo mikið sem
kysst útlendan kvenmann og hvað þá
meira. Ég hef látið heimafólkið ganga
fyrir í þeim efnum. Ha, ha, ha, ha, ha,
ha!
— Annars hef ég lifað ákaflega marg-
brotnu og viðburðaríku lífi. Ég hef verið
vel efnaður, ríkur, fátækur og allt þar á
milli. Þegar ég stóð á fertugu þá bjó ég á
Sandi, Hellissandi vestra, og þar var ég
oddviti, sýslunefndarmaður í 16 ár, þar
af tvö ár eftir að ég flutti í burtu, ég var
formaður skólanefndar, afgreiðslu-
maður skipanna, umboðsmaður Bruna-
bótafélagsins og yfirleitt var hlaðið á
mig öllum þeim störfum sem mögulegt
var að hlaða á einn mann. En tímarnir
hafa breyst. Árið 1930 kaupi ég fisk af
21 bát og fékk þá 45 krónur fyrir skip-
pundið (160 kg) af sólþurrkuðum stór-
fiski, 40 krónur fyrir smáfisk og ýsu og
1S krónur fyrir fisk sem var 18 tommur
og minni. En um daginn fór ég í fiskbúð
hérna í bænum og þar var sólþurrkaður
fiskur sem kostaði 1000 krónur. 45
krónurnar sem ég fékk fyrir skippundið
1930 samsvara því 160 þúsund krónum I
dag. Ég get einnig nefnt að 1928 keypti
ég fé á fæti og borgaði 10 krónur fyrir
dilkinn. Um daginn fór ég svo inn í
KRON og keypti mér einn sviðahaus og
hann kostaði jafnmikið og þessir 108
dilkar sem ég keypti þarna um árið.
„Ég rölti þar fram
hjá svangur og
kaldur og átti ekki
krónuna sem til
þurfti."
— 1932 var ég svo búinn að tapa
öllum mínum aurum vegna óheppni á
einni vertíð. Þá fór ég suður til Reykja-
víkur og ég man sérstaklega eftir þvl
þegar ég gekk fyrir framan Heitt & kalt.
— Heitt og kalt?!!
— Já, Heitt & kalt var matstaður í
Hafnarstrætinu þar sem máltíðin
kostaði 1 krónu. Ég rölti þar fram hjá
svangur og kaldur en átti ekki krónuna
sem til þurfti. Þegar ég svo er kominn út
á planið hjá EUingsen hitti ég mann sem
skuldaði mér 300 krónur. Hvílík heppni!
Ég sný mér að honum og spyr hvort
hann geti ekki borgað mér svo sem 20-30
krónur og þá séum við kvittir. Nei, því
miður, hann sá sér það ekki fært.
Nokkrum mánuðum síðar er ég á ferð
vestur á Sandi og hitti þar vin minn sem
segir: „Hvað er að frétta, Axel minn? Ég
hitti hann Lalla hérna um daginn og
hann sagði mér að nú legðist lítið fyrir
kappann þar sem þú gengir nú um götur
höfuðborgarinnar og betlaðir.” Þá varð
þessi vísa til:
Þótt aö fenni í flest öll skjól
og farist svona öllum
á endanum rennur einhver sól
undan vonarfjöllum.
— Og hún hefur runnið! Það segir
sína sögu að nú er ég heiðursfélagi í 6
félögum og hef auk þess verið sæmdur
gullmerki Verslunarmannafélagsins.
— Það kemur oft fyrir að ég er beðinn
um að s<£ja nokkur orð á hátíðafundum
hjá þessúm félögum eins og gerist og
gengur. t fyrra kom upp eitt slíkt tilfelli
og þá sagði ég eftirfarandi sögu:
„Það var eitt sinn að ég var á ferð í
London ásamt öðrum manni, við
vorum í viðskiptaerindum og þegar
þeim var lokið og við komnir út á flug-
völl þá var okkur tilkynnt um seinkun á
flugi. Þá segir félagi minn við mig: —
Væri nú ekki tilvalið að fara í smástund
út í Hyde Park og litast um? Mér leist
ágætlega á þetta og við fórum. Hyde
Park er fallegasti garður sem ég hef
nokkru sinni augum litið, blómin svo
falleg — rósirnar gular, rauðar, bláar,
grænar, bleikar, hvítar — í öllum regn-
bogans litum. Þar sem ég stend og horfi
á þessa dýrð þá hugsa ég með mér: —
Heyrðu Axel minn! Það væri nú engin
synd þótt þú tækir eina rós og settir í
hnappagatið. Ég beygi mig niður og ætla
að slíta eina upp, en verður litið upp í
sömu mund og sé þá skilti þar sem
stendur að bannað sé að snerta blómin.
Ég hætti því við.
— Nú, þessa sögu segi ég þarna á
fundinum og þegar ég sieppi síðasta
orðinu þá sný ég mér út í salinn og segi:
„Mínar elskulegu dömur og frúr! Þegar
ég sé ykkur sitja hér úti í sal, gular,
rauðar, bláar, grænar, bleikar og hvítar,
þá fer mér eins og í Hyde Park forðum
daga — mig langar til að snerta, en það
má það ekki.” Að þessum orðum
sögðum þá gellur við utan úr sal
karlmannsrödd sem segir: „Hvað
ætlarðu eiginlega að verða gamall,
Axel?” Og ég svara að bragði:
Dauðinn bráðum byrlar mér
beðsem margur hlýtur.
Ofan jarðar engin hér
Axel framar lítur.
— Ég heyri sagt að þú sért mikill
kvennamaður?
— Nú? Hefurðu heyrt það? Ég skal
nú segja þér eina sögu um slíkt. Það var
einu sinni ungur maður, ég nefni engin
nöfn en það getur eins verið að einhver
viti við hvern er átt. Þessi ungi maður
var 18 ára og fór í ferðalag sem varaði í
3 vikur. Hann var heitbundinn stúlku og
það vissi það enginn nema þau tvö og
svo systir unga mannsins. En þegar
hann kemur heim aftur eftir að hafa
verið í 3 vikur i burtu þá er stúlkan gift
öðrum . . . Þetta hefur liklega ráðið
ákaflega miklum úrslitum í ævi þessa
unga manns — hygg ég. Hvað um það,
ég ætla að leyfa þér að heyra hvað hann
sagði um þetta. Hann orti ljóð til stúlk-
unnar, sem hann að visu sendi aldrei til
hennar, og það hefur hvergi komið á
prenti áður:
Ég elska þig, þú unga fríða,
aldrei munt þú gleymast mér
þótt hrekist ég um heiminn víða
minn hugur jafnan fylgir þér.
þótt dauðans sé ég af höndum hrifinn
hylji mig mold í djúpri þró
þá ástarsvefn er á mig svifinn
sem andanum veitir hvíld og ró.
Þótt helvítis ég brenni á báli
búi ei friður í minni sál
heyri ég sungið helgu máli
í heimi er allt nema ástin tál.
Þótt að ástin frið mér fái
fullsælu hún mér veita má
ei nema þvi-aðeins ég nái
að öðlast hvild þínum barmi hjá.
— Hefurðu heyrt svona ástarvísu
áður?
— Nei!
. . fáar konur geta
sagt með sanni að
ég hafi ekki komið
fram við þær sem
ærlegur maður."
— En ég skal segja þér eins og er — ég
álít ekki að ég hafi verið neinn sérstakur
kvennamaður. Þó skal ég viðurkenna að
ég hef kynnst þó nokkuð mörgu kven-
fólki og jafnvel haft samband við tölu-
vert margar konur. Þó munu fáar konur
geta sagt með sanni að ég hafi ekki
komið fram við þær sem ærlegur maður.
Ég hef viðurkennt mín börn og ég veit
að það er ekki til eitt einasta barn í víðri
veröld sem mér hefur verið kennt sem ég
ekki hef meðgengið. Ég hef eignast 21 bam
og ég þykist geta staðhæft að það ber
engin kona kala til mín. Þau börn sem ég
hef átt utan hjónabands hef ég reynt að
50. tbl. Vikan 19