Vikan - 09.07.1981, Side 43
„Ég vissi að Rússar flugu aðallega yfir
austurhluta eyjunnar.”
„Hvar voru eldflaugarnar?”
„Á suðurhlutanum.”
„Fengu C.I.A.-menn þá aldrei að vita
aðflaugarnar væru komnar?”
„Nei, C.I.A. komst aldrei að komu
þeirra,” endurtók von Haaz. Hann var
sigri hrósandi og hakan skagaði ískyggi-
lega mikið fram. Herðabreiði maðurinn
laut fram og starði á Þjóðverjann.
„Hvernig getið þér verið viss um það,
Karl von Haaz?”spurði hann.
Það ríkti grafarþögn.
„Ég sagði þeim hvar þeir ættu að taka
myndirnar,” svaraði von Haaz loksins.
Maðurinn virtist ringlaður. „Ég skil
yður ekki."
„Ég var aðalnjósnari C.I.A. á Kúbu.
Upplýsingar mínar höfðu reynst trú-
verðugar. Þeir treystu mér. En ég vann
fyrir Sovétríkin og sagði C.I.A. að senda
vélarnar yfir miðhluta eyjunnar. Sovét-
menn ætluðu að senda eldflaugarnar að
vestasta hluta Kúbu, og þeir gerðu það,
en C.I.A.-menn komust aldrei að
neinu.” Von Haaz hikaði ögn en hélt svo
áfram máli sínu:
„Um leið og eldflaugarnar voru
komnar á áfangastað og þeim hafði
verið nægilega vel leynt i hellum átti ég
að láta C.l.A. vita að nokkrar ME-
flaugar væru komnar. Mér var veitt
viðurkenning fyrir frammistöðu mína,"
sagði von Haazglottandi.
„Gerðist þetta 1963?”
Von Haaz kinkaði kolli. „Þann tutt-
ugasta september,” svaraði hann. „Það
var fundur hjá leyniþjónusturáði Banda-
rikjanna fjórða október en það var ekki
fyrr en fjórtánda október sem U-2 flaug-
unum tókst að koma með góðar myndir
af ME-flaugunum. Þær voru við San
Christobel, um það bil hundrað milur í
suðvestur frá Havana.” Von Haaz þagn-
aði og leit á manninn fyrir framan sig.
„Áfram með yður.”
„Þér vitið allt annað. Þá stóð Kúbu-
deilan sem hæst eins og Rússar höfðu
róið öllum árum að. Þá leit víst allt út
fyrir ósigur þeirra. Eldflaugarnar voru
sendar aftur til Sovétrikjanna en þetta
gerðist allt fyrir svo löngu og Rússarnir
höfðu náð takmarki sínu. Aðeins ein eld-
flaug af fimm var send til síns heima-
lands. Áttatíu af hverju hundraði eru
enn á Kúbu!” Van Haaz yggldi sig.
Allir þögðu um stund.
Þá gekk maður með nafninu Boris
Zurotov til von Haaz.
„Glæsilegt! Glæsilegt!” sagði hann
hrifinn og tók i hönd Þjóðverjans.
„Glæsilegur leikur en þú verður að
muna eftir því að svona áttu aðeins að
koma fram við réttarhöldin. Þú mátt
segja eitt og annað við blaðamennina.
Þeir ættu að verða hrifnir af þér. Vertu
stærilátur og þá verða allir hrifnir af
þér.” Zurotov ljómaði af hrifningu. „Já,
Framhaldssaga
von Haaz, já,” tautaði hann fremur við
sjálfan sig en aðra, „þetta fer með þá.
Þetta fréttist um alla landsbyggðina og
hornsteinar lýðveldis þeirra hrynja.”
Boris Zurotov sá þetta fyrir sér i hug-
anum.
„Svo fá þeir aldrei að vita hvort þetta
er satt eða logið,” bætti hann brosandi
við. Breiðar axlirnar sigu ögn. Hann
andvarpaði. „Það hefur víst verið erfitt,
von Haaz. Það hefur verið erfitt að fá
þig til þessa.”
„Alls ekki,” svaraði Karl von Haaz
með sinum þýska hreim.
„Kannski hefur mér þótt það verra en
þér. Það er oft þannig. Þetta tekur
meira á kennarann en nemandann.”
Zurotov leit í kringum sig. Það var
Fyrir réttri öld stofnaði Erlendur Magnússon
gullsmióur gullsmíóaverkstæói sitt hér í
Reykjavík, sem síöan hefur verió starfrækt
óslitió fram til þessa dags, þó nafnaskipti hafi
orðió á fyrirtækinu, fyrst Skrautgripaverslun
Jóns Dalmannssonar, lengi á Skólavörðustíg,
og nú Gullkistan Frakkastíg 10.
Enn í dag vinnum viö silfur á íslenska þjóö-
nbúninginn eftir mótun Erlendar Magnússonar
og notum mörg af verkfærum hans. (gegnum
tíöina höfum viö sérhæft okkur á íslensku
kvensilfri, haldiö viö því besta og unnió ný
mynstur í þjóólegum stíl.
..i.. ............
Tilyalið í gjafir
til í slendinga er-
lendis, f slendinga-
félaga o. fi.
Vekjum athygli á póst-
þjónustu okkar.
Silfursmíði í 100 ár
SKRAUTGRIPAVERSLUN
JÓNS DALMANNSSONAR
Ojultkistan
FRAKKASTÍG 10 SÍM113160
28. tbl. Vlkan 43