Vikan - 23.01.1986, Qupperneq 22

inn," segir Guörún og greinilegt
er að hún er einn aðalaðdáenda
íslenska fjárhundsins. Hans
vegna starfar hún í Hunda-
ræktarfélaginu og er alltaf tilbú-
in til að segja frá því og starf-
semi þess.
„Félagiö var stofnaö4. september 1969 af aðilum sem
sáu fram á aö íslenski hundurinn væri að deyja út. Félagiö
var þvl upprunalega stofnaö til aö halda vörö um þaö
hundakyn þvl Mark Watson, mikill hundavinur, vakti
athygli á þvl aö Islenski hundurinn væri alveg aö hverfa úr
sveitunum. Hann ferðaöist um landiö og fann eina átta
eöa tlu hunda sem hann keypti. Eitthvað af þeim fór úr
landi en eitthvaö varö eftir og þaö er uppistaðan aö okkar
ræktun á Islenska hundakyninu, sem er ekki mikil en
skipulögö. Áriö 1973 var fyrsta hundasýningin haldin hér
á landi, að tilstuðlan Mark Watson. Þá var safnaö saman
þeim hreinræktuöu hundum i landinu sem vitaö var um og
þeir skráöir. Þeir mættu svo allmargir á hundasýninguna
og það var fyrsti vlsirinn aö ræktun á fleiri kynjum en þvl
Islenska. Um eitt þúsund hreinræktaöir hundar eru nú
skráöir hjá HRFl.
Félagið er byggl upp af fjðrum deildum, einni fyrir
hvert kyn: 1. deild Islenska fjárhundsins, 2. deild Irska
setterhundsins, 3. deild er poodleklúbburinn og 4. deild
retrieverhunda (labrador og golden retriever). Þetta eru
þau kyn sem eru algengust, svo er auövitaö til einn og
einn hundur af öðrum kynjum en það er ekki skipulagt
deildarstarf I kringum þá. I fólaginu starfar vtsindaráS
skipað fimm mönnum og þeirra starf er aö sjá um vlsinda-
legu hliöina á hundarækt, fóörun, meöferö sjúkdóma og
þvl um llkt. Einnig skráir vlsindaráöiö alla erföasjúkdóma,
sem koma upp, til aö hægt sé aö foröast þá I framræktun
hunda.
Hundaræktarfélagiö hefur nýlega sett á laggirnar
blýðmskóla. Þar er fólki kennt aö þjálfa hundana sina,
umgangast þá og skilja þá og þekkja þarfir þeirra, and-
legar og líkamlegar. Markmiöiö er aö gera hvern hund aö
góðum fjölskyldumeölim sem njóti sln vel meö eiganda
slnum I þéttbýli.
Námiö fer fram 18—10 hunda hópum, hvert námskeiö
eru tlu tlmar og eftir þaö taka hundur og eigandi hans próf
og fá viss stig út úr þvi. Hundi og manni eru kenndarviss-
ar æfingar; aö ganga I taum, hlýöa innkalli, þaö er aö
segja aö kenna hundinum aö koma þegar eigandinn
kallar, aö kenna hundi aö setjast og leggjast eftir skipun
og kenna hundinum aö umgangast aöra hunda án þess aö
æsast upp. Það æfum viö meöal annars þannig aö
hundunum er raöaö upp og svo „slalomar" hundur ásamt
eiganda slnum á milli allra hundana. Hundunum er kennt
aö stökkva, stökkva yfir hindranir til dæmis. Allt þetta er
til aö fá vel agaöan hund og til aö fá ánægöan hund þvl
hundarveröa aðhafa eitthvaöaögera.
Hvolpanámskeið veita fólki upplýsingar
um uppeldi hvolpa og meöferö. A þau námskeiö kemur
llka fólk sem er aö hugsa um aö fá sór hund en er ekki bú-
iö aö þvl. Þá er oft hægt aö sýna fram á ýmis atriöi sem
fólk hefur ekki gert sér grein fyrir I sambandi viö aö vera
meö hund. Þaö hefur komiöfyrir aöfólk hefur séö aö þaö
hefur ekki aöstæöur til aö vera meö hund, seinna gætu
veriö betri aöstæöur og betri tlmi.
Félagiö er I húsnæöisvandræöum og I vandræöum
meö aöstööu fyrir skólann. Okkur vantar gott svæöi þar
sem viö gætum þjálfaö hundana úti og komiö okkur upp
smáskúr til aö geta fariö inn og rætt málin. Við erum meö
skrifstofuhú8næöi I Dugguvogi en þaö er ákaflega óhent-
ugt og er núoröið nær eingöngu notaö sem geymsla fyrir
gögn félagsins.
Fólagiö geftur út blaö sem heitir Sámur. Þaö er gefiö út
fjórum sinnum á ári, þaö er fréttaþlaö og einnig er I þvl aö
finna fræösluefni, leiöbeiningar fyrir hundaeigendur. Viö
höfum einnig gefið út bækling um næringarþörf hunda,
ormahreinsun og fleira. Einnig höfum við látiö prenta
heilsufarsbók, þar sem skráöar eru hreinsanir og læknisað-
geröir sem hundar fara I, ásamt öllum skoöunum, en til-
gangurinn meú bókinni er fyrst og fremst sá aö vekja
athygli á að nauösynlegt er að láta skoöa hunda reglu-
lega.
Hundasýningar eru stór þáttur í starfi
Hundaræktarfélagsins. Þaö hafa verið haldnar níu sýning-
ar og reynt er aö halda eina sýningu á ári. Þetta er fjárfrekt
en meö meiri áhuga og auknum sportanda hundaeigenda
þá veröur þetta auöveldara. Ræktunarinnar vegna er
nauösynlegt aö halda sýningar til þess aö hundar fáist
dæmdir. Ákveönar reglur gilda um hvernig hundur af
ákveönu kyni á að vera, reglurnar eöa ræktunarmarkmiö-
in eru svo lögö til grundvallar viö dómana. Hundarnir eru
burstaöir, baöaöir og snyrtir fyrir sýningar, allt eftir því
hvaöa kröfur eru geröar til hvers kyns, en þaö er nauðsyn-
legast að poodlehundarnir fari á snyrtistofur fyrir sýningar
því krafist er ákveöinna, vandasamra klippinga á því kyni,
enda ganga poodlehundar ekki úr hárum.
Almennt félagsstarf ferfram Ideildun-
um, sem funda hver fyrir sig, en svo hefur félagiö ,,opiö
hús" nokkrum sinnum á ári og leitast þá viö aö vera meö
eitthvert fræðsluefni eöa myndir. Félagiö á nokkrar
fræösluspólur sem þvl hafa veriö gefnar af Norðurlanda-
félögum, ein er um þjálfun hunda, þrjár um likamsbygg-
ingu og hreyfingamynstur hunda og fleira. Félagiö hefur
veriö beöiö um aö koma I skóla og kynna starf sitt og
hundarækt og hefur gert þaö. Fólk getur oröið félagar I
Hundaræktarfélaginu — deild eöa bara félaginu ef þaðvill
þaö, þvl félagiö beitir sér fyrir öllu er varöar hunda, ekki
bara fyrir þvl sem viökemur þeim hreinræktuöu.
Hundagæsla er rekin að Arnarstööum í ná-
grenni Selfoss. Hundagæsluhúsiö var byggt af Hunda-
ræktarfélaginu og Hundavinafélaginu og þaö er ein fé-
lagsmanneskja sem rekur þaö. Þar er pláss fyrir átján
hunda, sérbás fyrir hvern hund og sérgirðing viö hvern
bás og á tveimur stöðum I húsinu er hægt aö sameina tvo
bása ef tveir hundar frá sama heimili koma I gæslu. Hverj-
um hundi er sinnt persónulega daglega svo þaö er ekki
þannig aö hundi sé bara ýtt þarna inn á meöan eigandinn
fer I sumarleyfi.
Loks má nefna að Hundaræktarfélagið er aðili að
Noröurlandasamtökum hundaræktarfélaga, NKU, og al-
þjóöasambandinu FCI. FCI gefur úr ræktunarmarkmiö og
Hundaræktarfélagiö þurfti til dæmis samþykki FCI á rækt-
unarmarkmiöi, sem það gaf út um íslenska fjárhundinn, til
þess aö markmiöið öölaöist alþjóölega viðurkenningu og
gildi."
Guðrún Guðjohnsen á nokkra
íslenska hunda og umhirða
þeirra og þjálfun er henni „meira
en fullt starf". Upphafið að
hundaræktaráhuga hennar má
annars vegar rekja til pabba
hennar, „sem var mikill hunda-
maður" eins og hún orðar það,
og hins vegar til húsmæðraþátt-
ar í kanasjónvarpinu.
,,Ég er mikiö alin upp meö hundum, pabbi var ákaflega
mikill hundamaöur og átti hunda sem Jóhannes á Borg
ræktaöi í sína tíö. Þannig aö eftir aö ég varö fulloröin og
hafði stofnaö mitt eigiö heimili þá blundaöi alltaf í mér
löngunin til aö eiga hund, en aöstæöurnar voru nú ekki
fyrir hendi til aö byrja meö. Síöan er þaö einhverju sinni aö
óg er aö þrífa til heima hjá mór og kveiki af rælni á hús-
mæöraþætti í kanasjónvarpinu, sem ævinlega var síödeg-
is og oft var hægt aö hafa gagn og gaman af. I þetta sinn
var á skjánum bóndakona meö íslenska hunda. Á þeim
tlma vissi óg eiginlega ekki neitt um þetta kyn, vissi ekki
að þaö væri til svona sórræktaö. Þetta var Sigríöur
Pótursdóttir frá Ólafsvöllum í viötali, meö tvo stálpaöa
hunda og nokkra hvolpa. Ég vissi ekkert hvaöa kona þetta
var en féll alveg fyrir þessum hundum þarna á skjánum
svo ég hringdi upp á Völl og fékk upplýsingar um hvaöa
kona heföi veriö þarna I viðtalinu. Ég hringdi í hana og
fékk svo síðar hjá henni minn fyrsta hund, Sunnu frá
Ólafsvöllum, og hún er nú fjórtán ára. Nú er ég meö þrjá
ættliði, Sunnu, son hennar og svo son hans.
Mér finnst ekki erfitt aö vera meö marga hunda en ef-
laust er þaö vegna þess aö ég gef mér allan þann tíma
sem þarf í þetta og þetta er meira en fullt starf en óskap-
lega skemmtilegt starf. Þaö er líka hugsjónastarf aö rækta
íslenska hundinn, þaö fylgir því viss metnaður aö þetta er
einmitt íslenska hundakynið.
Þaö hefur ekki reynst mér mjög erfitt aö vera meö
hundana mina en þaö má segja aö þaö sé svona upp og
ofan hvernig nágrannar mínir taka þeim, en þaö er bara
eins og gengur. Hins vegar er ég ekki svo mikið meö
hundana mína í mínu hverfi, þeir eru ekki dankandi úti á
bletti allan daginn, síöur en svo.
Hundarnir mínir hafa ekki sérherbergi, þeir eiga bara
sín rúm, einn er inni hjá syni okkar og gamla Sunna á sitt
rúm inni viö rúmstokk hjá mér. Við fórum hins vegar út í
aö kaupa okkur sumarbústaö í nágrenni Reykjavíkur og
þar er okkar paradís því þar geta hundarnir leikiö sér frjáls-
ir án þess aö vera nokkrum til ama. Margir tala um aö
hundar eigi ekki aö vera í borg, þeir eigi aö vera í sveit, og
þaö er fjarri því aö ég sé á móti því aö þeir séu í sveitum en
þeir eiga samt sem áður alveg jafnt heima í borg því hund-
urinn á fyrst og fremst heima þar sem maöurinn býr. Þaö
er búiö aö aölaga hundinn þannig aö manninum aö ég
held aö hundurinn geti ekki án hans verið. Þaö eru bara
svo margir þættir sem koma til meö hundahaldi í borg og
þeir gera þetta aö meiri vinnu en í sveitunum. Eins fylgja
því meiri kvaöir, en viö sem eigum hunda og búum í borg-
um, viö leggjum þetta fúslega á okkur."
„Það getur vel verið að það sé
snobb í kringum hundahald en
hreinræktun hefur ekkert með
snobb að gera. Hvort einn
hundur þykir svo fínni en annar
er náttúrlega bara eitthvað sem
mannfólkið býr sér til."
,,Þaö má vel vera aö hátt hundagjald ýti undir snobb
og þaö geti ekki allir leyft sér aö eiga hund. Ég vil hafa
strangar reglur um hundahald en ég vil ekki aö þaö kosti
mikiö. Viö í Hundaræktarfélaginu beitum okkur fyrir alla
hundaeigendur, ekkert síöur þá sem eiga blandaöa
hunda. Hreinræktaöir íslenskir hvolpar kosta um þaö bil
fimmtán þúsund krónur núna og þaö er ekki hátt verö
miðað viö þá vinnu sem fer í aö rækta góöa hunda, enda
er ánægjan umbunin sem ræktandinn fær. Þaö sem ég er
mest á móti í öllu þessu eru auglýsingar um aö hvolpar, og
eins kettlingar, fáist gefins og þá bara hverjum sem er.
Mér finnst þetta óskaplega rangt og alveg stórhættulegt.
Þarna virðast allir geta gengiö inn og sótt sér lifandi veru
og fariö meö hana eftir vild. Þaö er ábyrgöarhluti aö láta
frá sór hvolpa og fólk veröur aö velja þeim góö og traust
heimili."
Guðrún, kallarðu þig
mömmu, segir þú við hundana
þína: komdu til mömmu? „Nei,
það geri ég ekki. En ég yfirfæri
gæluorð sem ég nota við krakka
yfir á hunda, segi kannski
mömmustrákur, enda er eflaust
margt sem við hundaeigendur
gerum sem þeim sem ekki eiga
hunda finnst ákaflega furðu-
legt," segir Guðrún Guðjohnsen
glettnislega og hún hefur líklega
rétt fyrir sér í því.
22 Vikan 4. tbl.