Vikan - 26.03.1987, Side 54
Daninn raunamæddi
- Ja, Ambrose, segi ég, þegar þú nefnir það
þá minnist ég þess að hafa heyrt að þú værir
eitthvað orðinn viðriðinn þetta striðsbrölt en
við hérna höfum verið svo uppteknir við að
sakna hinna og þessara að við höfum ekki
komist til þess ennþá að sakna þín. Og hvað
það varðar að fara með þér í leikhús þá verð
ég að afþakka það því síðast varðstu mér úti
um ákaflega óskemmtilega kvöldstund.
Heyrðu annars, Ambrose, segi ég, hvað varð
eiginlega um þennan Mansfield Sothem og
ungfrú Channelle Cooper? Og hvað varstu
annars að gera í Norður-Afríku?
- Ég var í Norður-Afríku að hætta lífinu
fyrir blaðið mitt sem stríðsfréttaritari. Einn
daginn gerist það nefnilega að ritstjórinn minn
kallar mig inn í skrifstofuna sína og mælir
við mig eftirfarandi?
- Hammer, segir hann, vertu svo vænn að
fara á vígvöllinn og senda okkur heim lífs-
reynslusögur úr daglegu lífi hermannanna
okkar. Hermennirnir okkar eru nokkuð sem
lesendur okkar eru spenntir fyrir. Gerðu svo
vel að deila með þeim kjörum til borðs og
sængur og segðu okkur af því hvernig lífi
þeirra er háttað, hvað þeir hugsa, hvernig
þeir tala og svo framvegis og svo framvegis.
Svo ég fer til London og frá London fer
ég til Norður-Afríku og á þessari leið fer ég
strax að bera mig til við að fylgja fyrirmælum
mínum. Ég kemst þó að því að það að sitja
með hermönnum til borðs hefur sína ókosti
því fyrir langrar reynslu sakir eru þeir miklu
fljótari að borða en ég þannig að ég er alltaf
étinn af þegar eitthvað frambærilegt er á borð-
um.
Og þegar ég spyr einn þeirra hvort ég megi
deila með honum rúmi lítur hann einkennilega
á mig og upp úr því fer ég að fá það á tilfinn-
inguna að um mig sé slúðrað á bak. Þar á
ofan gerist það að þegar ég ætla að leggja
mig eftir málfari þeirra halda sumir að ég sé
snati yfirmannanna og vilja láta mig sunka í
hafið. Það er engan veginn andskotalaust að
vera stríðsfréttaritari sem á að komast að því
hvernig lífi hermannanna er háttað og um
hvað þeir hugsa og tala. Þegar ég nefni vand-
ræði mín við einn yfirmannanna segir hann
að ég myndi ef til vill ná betur til strákanna
með því að láta skrá mig í herinn en það
fínnst mér náttúrlega of langt gengið.
En ég skrifa engu að síður þessar lífsreynslu-
sögur og mér finnst þær skrambi góðar,
jafnvel þó ég heyri einn náungann fritskoðun-
inni kalla þær eldhúsreyfara. Ég reyni alltaf
eftir föngum að blanda geði við hermennina
til að nálgast það andrúmsloft sem þeir hrær-
ast í og loks er þeim skilst að ég sé á þeirra
bandi og yfirleitt vel birgur af sígarettum
verða þeir næsta vinalegir.
Mér þykir fyrir því að ég hef ekki tíma til
að segja þér margt af skelfilegri lífsreynslu
minni á vígvellinum en ég segi frá því öllu í
bók sem ég er að skrifa og þú getur keypt
eintak af henni seinna meir. Reyndar hefur
áfallið bætt á mig svo miklu af skelfilegri lífs-
reynslu að nægja myndi í þrjár bækur.
Vandamálið er bara það að útgefandanum
mínum finnst að ein bók á hvern fréttaritara
sé fullnóg um stríðið í Norður-Afríku. Hann
segir að eftir því að dæma hversu ótt fréttarit-
arar skrifi bækur um stríðið þar og með aðrar
í bígerð um Sikiley og Ítalíu þá muni honum
ekki endast pappír til stríðsloka.
Fyrst kem ég í stað sem heitir Alsír í Norð-
ur-Afríku og kemst að raun um að hann er
allur krökkur af aröbum og auðvitað finnst
mér ég eiga frændum að fagna vegna þess að
þegar ég var ungur í skemmtanabransanum
og hafði með mannaráðningar að gera réð
ég eitt sinn dásamlegan fimleikaflokk araba
sem í voru ekta arabi sem hét Kýlir, tveir
strákar sem hétu O’She og pía sem gekk und-
ir nafninu Lipurtá en hét rétt og slétt
Magnolia Shapiro. Vegna þess hef ég sterkar
taugar til araba og umhverfi allt og lykt
minnir mig á gömlu góðu dagana, sérstaklega
lyktin.
En ég ætla ekki að leggja neinn langhund
á þolinmæði þína um dvöl mína í Alsír í smá-
atriðum. Þegar ég er þar kominn hefur stríðið
fært sig um set til staðar sem heitir Túnis og
mér finnst fyrir mína parta að það megi halda
sig þar án þess að ég komi þar nærri. En þá,
viku seinna, sendir ritstjórinn minn mér skor-
inort skeyti og spyr mig hví ég sé ekki á
vígvellinum að verða mér úti um lífsreynslu-
sögur í stað þess að drolla í Alsír og sóa tíma
mínum á einhverja arabagellu - þó ég hafi
alls ekki eytt þeim tíma til einskis. En hvernig
hann vissi um arabagelluna er mér hulin ráð-
gáta því að hún talaði ekki ensku.
En allt um það þá kemst ég með einu og
öðru móti til staðar sem heitir Bone og síðan
held ég þaðan með einu og öðru móti, aðal-
lega í litlum en neyslufrekum bíl, áleiðis til
Túnis og á leið minni spyr ég breska og amer-
íska hermenn hvar framlínuna sé að finna.
Og þeir segja að framlínan sé fram undan
og áfram held ég og á ferð minni gerist ég
argur og leiður út í stríðið því að óvinirnir
eru sýknt og heilagt að drita niður eldkúlum
út um allar sveitir, úða akvegina með byssu-
kúlum og henda út af vítaverðu gáleysi stórum
sprengikúlum sem koma niður með næsta
óyndislegu brauki.
Auðvitað truflar þetta og tefur framgang
rninn ekkert smávegis og á stundum neyðist
ég til að stíga út úr beyglunni minni og leita
skjóls fyrir þessum skeytum í holum í jörðinni
og þegar ég finn engar holur leita ég skjóls
með því að falla á grúfu á jörðina. Reyndar
læt ég fallast þannig svo oft að ég fer að verða
hræddur um að nefið á mér fari að fletjast út.
Hluta ferðarinnar er ég í slagtogi rneð öðr-
um fréttaritara sem heitir Herbert eitthvað en
hann gefur mig upp á bátinn og fer til Folder-
ville skömmu eftir brottförina frá Bone með
hastarlegan brjóstsviða sem hann fékk af því
að éta af vistum hersins. Og það minnir mig
á að ég verð að tala við alríkislögregluna ein-
hvern daginn því ég er þeirrar skoðunar að
það ætti að yfirfara pappíra mannsins sem
ber ábyrgðina á þeirri matreiðslu og athuga
hvort hann hefur veðjað á okkur eða Þjóð-
verjana.
Nú, jæja. Ég er sí og æ að spyrja hermenn-
ina hvar framlínan sé og alltaf segja hermenn-
irnir mér að framlínan sé fram undan. En það
lítur helst út fyrir að mér ætli aldrei að takast
að finna vígvöllinn og reyndar kemst ég að
því seinna hjá gamalreyndum hermanni að
eiginlega finni aldrei neinn vígvöllinn því þeg-
ar menn komi á þann stað sem hann ætti
með réttu að vera hafi vígvöllurinn tilhneig-
ingu til að vera hlaupinn út eða suður og allt
er þetta næsta truflandi eins og nærri má geta.
Einn dag árla morguns kem ég þar að sem
virðast vera þorpsrústir og í sömu andrá tek-
ur óvinaherfylki á nálægri hæð að varpa
fretnöglum sínum inn í þorpið þó hvergi sé
þar hræðu að sjá og hvort það nú er vegna
þess að þeir haldi að þarna liggi dátar í leyni
eða sé persónulega í nöp við mig fæ ég víst
aldrei að vita.
Hvað sem því líður rífur allt í einu eitthvað
litla bílinn minn undan mér og tætir hann í
strimla á stærð við áramótarifrildi og í sömu
andrá nístir mig, svo ekki verður um villst,
mikill sársauki í botníuna. Ég geri mér ljóst
að ég er særður og ligg þarna og veit að það
er blóð sem rennur niður buxnaskálmarnar
mínar innanverðar þannig að mér finnst megn
óþrif af og í ofanálag er mér heldur þungt í
sinni því ég er þegar á eftir áætlun með grein-
ina mína og sýnt er að þet'ta muni tefja mig
enn frekar og gera ritstjórann minn afskaplega
ergilegan.
En það er ekkert sem ég fæ að gert nema
liggja þarna og reyna eftir föngum að stöðva
blóðrennslið og bíða þess að eitthvað gerist
og vona að þetta skakkafall verði ritstjóranum
mínum ekki alltof mikið til ama.
Það er liðið að hádegi og allt um kring er
rnjög hljótt og hvergi lífsmark að sjá. Birtist
þá ekki allt í einu stór einkennisklæddur ná-
ungi sem verður ekkert lítið undrandi er hann
verður mín var.
Drottinn minn sæll, segir hann. - Hvað
er nú þetta?
- Ég er særður, segi ég.
- Hvar? segir hann.
í sitjandanum, segi ég.
Þá krýpur hann niður á annað hnéð við
hlið mér, dregur fram hníf, sker á buxurnar
mínar og lítur á sárið. Er hann rís á fætur
segir hann við mig sisvona:
- Er þetta sárt? Þjáistu mikið?
- Vitaskuld, segi ég. - Ég er að deyja.
Nú hlær náunginn, ha, ha, ha, ha, eins og
hann hafi heyrt góðan brandara og segir:
- Líttu á ntig, Hammer. Þekkirðu mig ekki
aftur?
Ég lít auðvitað á hann og sé að þetta er
enginn annar en hann Mansfield Sothern,
leikarinn, og auðvitað er ég mjög glaður að
sjá hann.
54 VIKAN 13. TBL