Vikan - 07.09.1989, Síða 8

LEIKLI5T
„Mér líkar best að leika nútímaverk og á
því máli sem maður talar dags daglega. Ég
er svolítið gjarn á að bæta við textann þeg-
ar svo ber undir. Sumum mótleikurunum
er mjög illa við þetta en það er þá eitthvað
sem kitlar mig að mega aðeins bæta við
textann. Ég hef kannski gert dálítið mikið
af þessu stundum. En þetta er auðvitað
ekki alltaf hægt og er erfitt í Shakespeare-
leikriti en þá er maður auðvitað alveg
þrælbundinn við textann."
— Kemur þá stundum fyrir að það ærist
upp í þér prakkaraskapur á sviðinu?
„Nei, það er þá bara helst ef það eru ein-
hver hljóð í salnum eða einhver er að
grípa fram í að það kallar á einhver
viðbrögð. Maður svarar honum kannski og
byrjar að tvinna við. Það getur verið ansi
gaman oft á tíðum en það getur komið
fyrir að leikurinn lengist um nokkrar
mínútur."
Hlátur er hollur
— Það er oft sagt að hláturinn lengi lífið.
Getur gamanleikurinn orðið almenn
heilsubót?
,Já, alveg örugglega. Sá maður á bágt
sem ekki getur hlegið. Því léttara sem fólk
er því hamingjusamara er það. Það er al-
veg öruggt."
— Segðu mér, þótt þú leikir mest í hefð-
bundnum leikritum, semurðu sjálfúr
texta, til dæmis skemmtidagskrár?
„Nei, ég get ekki sagt það en ég held ég
gæti það, en ég hef alltaf haft svo mikið að
gera. Það er áreiðanlega heilmikil yfirlega
að semja og ég veit ekki hvort ég hef eirð
í mér til að setjast niður og skrifa. En ég
hugsa að ég gæti það. Það kemur þó fyrir
að ég laga til texta ef mér sýnist svo og ef
mér finnst að það fari betur.“
— Er það þá húmorinn í sjálfúm þér sem
kallar á smábreytingar?
,Já, einmitt. Ætið það sé ekki eitthvað
svoleiðis."
— Eru það einhverjir sérstakir leikrita-
höfundar sem eru þér kærari en aðrir?
„Nei, það held ég ekki. Ég get ekki nefnt
neinn sérstakan en það eru helst ýmsir
nútímahöfúndar sem falla mér best í geð
og ég hef mest gaman af að leika eitthvað
eftir þá.“
— Viltu segja eitthvað um íslenska gam-
anleikritahöfúnda?
„Þeir eru allt of fáir.“
Óvæntar uppákomur
— Ekki trúi ég því að leikritin fari alltaf
slétt og fellt fram eins og fyrirfram er ætl-
ast til. Geturðu ekki sagt mér frá einhverju
atviki þegar eitthvað hefur farið úrskeiðis,
kannski broslegt atvik eða sárgrætileg mis-
tök sem hljóta einhvern tíma að hafa kom-
ið fyrir á mörgum árum?
„Það leiðinlegasta sem auðvitað getur
komið fyrir er þegar maður gatar og man
ekki textann. Þá þarf kannski að fara tvo
eða þrjá hringi til að koma sér að effiinu
aftur. Það er það versta sem getur komið
fyrir.
Einu sinni var það í einu leikriti að það
var kastað til mín hárbursta samkvæmt
efninu. Ég lyfti lokinu á tösku sem burst-
inn átti að fara í. Eitt skiptið hrökk burst-
inn ffam í sal. í salnum var eldra fólk frá
DAS. Þar var ekkja Haraldar Björnssonar í
stúkunni. Af því að ég þurfti að nota þenn-
an bursta áfram í leikritinu fór ég fram í
salinn og náði í hann. Gamla konan skildi
ekkert í þessu og spurði: — Hvað ertu að
fara, Bessi? — Ég er bara að ná í burstann. —
Já, svoleiðis, sagði hún þá. Svo hélt bara
leikritið áfram snurðulaust. Auðvitað var
mikið hlegið að þessu.“
— Sinnir fjölskyldan líka leiklistinni?
,Já, við Margrét konan mín erum búin
að leika saman í 30 eða 40 ár. Við hjónin
eru núna nýkomin úr hálfsmánaðarferð til
Spánar þar sem við skemmtum saman á
vegum Útsýnar. Það var mjög skemmtilegt
og gekk mjög vel.“
— Það er oft talað um að leikarar hafi
sviðsskrekk. Margir leikarar telja sig finna
fyrir slíku. Hvernig er það með þig, finnur
þú nokkurn tíma fyrir sviðsskrekk eða eig-
um við kannski að trúa því að það leynist
einhver fiðringur í maganum á þeim bros-
andi Bessa sem við sjáum á sviðinu?
,Já, já, það er alltaf smáfiðringur fýrir
hverja ffumsýningu. Það er þó alltaf mis-
jafnt eftir því hvort verið er í aðalhlutverki
eða ekki. Þegar manni finnst maður vera
með sýninguna á sínum herðum þá er
þetta mikið álag og þá er allan daginn ver-
ið að stilla sig inn á sýninguna. En ef sýn-
ingar ganga vel smálagast þetta. Mér finnst
þetta bara versna með aldrinum og mér
finnst það heldur versna að muna texta.
Ætli það sé ekki bara eðlilegt."
Smekkurinn hefur breyst
— Það er deilt um flesta hluti. Það er
stundum talað um leikritavalið hjá Þjóð-
leikhúsinu og þá eru ekki allir á eitt sáttir.
Hvað vilt þú segja um það?
„Ég held það sé ekki síður lögð vinna í
að móta leikárið núna en áður fýrr og það
er vandað valið á leikritunum. En það get-
ur alltaf komið fyrir að það misheppnist
sýningar öðru hverju. Það verður að segj-
ast eins og er að það er orðið mikið fjöl-
miðlafár hjá fólki. Síðustu árin finnst mér
að fólkið sé orðið svo mettað af svo
mörgu. Framboð af alls konar efhi hefúr
aukist. Þetta hefur breyst með sjónvarpi
og video, það er meiri dreifing á fólkinu
og smekkurinn hefúr breyst. Ég get til
dæmis nefnt það að fýrstu árin sem við
vorum með Sumargleðina var alltaf sneisa-
fúllt hús og við gátum verið að alla vikuna.
En síðustu árin voru það bara föstudags-
og laugardagsskemmtanir sem gengu. Við
reyndum sunnudagssýningar en svo duttu
þær út og við hættum því fólk hætti að
koma. Fólk bara kaupir sér video-spólu og
drekkur heima en kemur svo kannski bara
á ballið klukkan hálftvö til að spá í hlutina
og fá sér snúning. Mér finnast skemmtanir
hafa breyst mikið. Kannski gengur þetta
yfir og breytist og fólkið skilar sér á leik-
sýningar á ný.“
Snemma beygist krókurinn
— Ég man eftir þér úr Verslunarskólan-
um og þá snaraðir þú þér í kvenmanns-
gervi við mikiinn fögnuð. Varstu strax sem
ungur maður ákveðinn í að verða leikari?
,Já, ég held það. Ég var fimm ár í Versl-
unarskólanum og þegar það fór að líða á
þann tíma fór mér að sýnast ég geta gert
ýmsa hluti sem vöktu kátínu. Mér fannst
ég ná til fólks þannig að á síðasta árinu í
Versló fór ég að hugleiða að fara í leik-
skóla. Þá var til leikskóli Lárusar Pálssonar
og ég man þegar ég bankaði á dyrnar hjá
honum. Ég skalf á beinunum því að Lárus
var frægur leikari. Ég spurði hann hvort
hann vildi taka mig í skólann. Ég fékk að
lesa fýrir hann ljóð. Svo sagði hann: — Já, já,
komdu bara og við skulum sjá til. Lárus var
mikið ljúfmenni. Þetta var árið 1949 en
svo byrjaði Þjóðleikhússkólinn 1951 að
mig minnir. Ég var í Þjóðleikhússkólanum
næstu tvo vetur. Ég byrjaði að leika seinni
veturinn og hef verið stanslaust að síðan.
En þetta var mitt veganesti."
- Veldur þér nokkurn tíma erfiðleikum
eða óþægindum að vera þekkt andiit?
Frá Útsýnarskemmtikvöldinu. Sakleysislegur á svip hefur Bessi lætt út úr sér einum
laufléttum brandara.
8 VIKAN 18. TBL. 1989