Vikan - 15.07.1993, Síða 12

TEXTI: JÓHANN GUÐNIREYNISSON / UÓSM.: JGR O.FL.
SIGURROS OSK KARLSDOTTIR:
STENPUR
NUNA
. FYRST
I SIAPPI
VIÐ
KERFIÐ
í dag er
Sigurrós
sátt viö
sjáifa sig
en ósátt
viö kerfiö.
Fötlun. Orðið stingur ( vit-
und þeirra sem lítið
þekkja til. Og fatlaðir eru
gjarnan litnir hornauga, sér-
staklega líkamlega fatlaðir.
Sigurrós Ósk Karlsdóttir hefur
á stuttu æviskeiði þurft að
þola glápið, andlegar og lík-
amlegar misþyrmingar, leiði-
gjarnt amstur þess sem er
ekki eins og flestir aðrir og
enn er verið að fleygja henni
. Kerfið virðist nefnilega,
eins og títt er um unglinga og
börn, leggja suma í einelti,
jafnvel þó síðar verði.
Eftir að Sigurrós hefur krafl-
að sig í gegnum lífið af eigin
rammleik, þrjósku og einurð,
skellir kerfið á hana dyrunum.
Enginn virðist vita hvers
vegna. Þessi frækna íþrótta-
kona, sem markaði spor-
göngubraut fyrir fatlað íþrótta-
fólk með heimsmeti og ólymp-
íusigri 1980, þarf núna fyrst
að kljást við skrifræðið sem
með einu striki breytir líkam-
legri örorku hennar, örorku
sem engum dylst ef sér. Þar
með er stór hluti bóta þurrk-
aður út. En það var ekki þess
vegna sem heimsókn til Sig-
urrósar komst á dagskrá. Það
var þátttaka hennar í bogfimi
og öðrum íþróttum sem vakti
athygli blaða-
UNG Á UPPLEIÐ
Athyglin beinist síðan að
öðru. Geisladiskur, vinningur í
DAS, Kristján Jóhannsson og
söngvarnir hans. Hann er líka
í uppáhaldi. Kannski þetta
segi dálítið um persónuna
Sigurrós Ósk; Dubliners og
Kristján. Breiður smekkur fyrir
tónlist þó lítið fari raunar fyrir
rokkaranum. Hún er enginn
ærslabelgur en kann samt vel
að fara með kátínuna. Hún
situr og spjallar í rólegheitum
við þennan ókunnuga mann
sem er að skoða heimili henn-
ar. Er sennilega að hugsa
hvort hún hafi gert rétt í því að
hleypa honum inn. Sjónvarp,
örbylgjuofn, borð, rúm, sími
og stóll. Skápur í litlum gangi
við útidyrnar. Baðherbergi inn
af ganginum. Þar með er það
nú eiginlega upp talið. Lát-
laust heimili ungrar konu á
uppleið. Ókunnugi maðurinn
manns þegar
bogfimi voru
gerð skil í Vik-
unni fyrir
nokkru. Þar
stóð hún á
sértilgerðum
standi og
skaut örvum
af boga því hún getur ekki
gert hvort tveggja, skotið og
haldið á boganum.
DUBLINERS OG VISKÍ
Vikan sótti Sigurrós síðan
heim í Hátúnið fyrir nokkru
þar sem hún býr í lítilli „stúd-
íó-íbúð“. Hún heilsar Vikupilti
glaðlega sem hennar er siður
að því er virðist. Hvort tveggja
í síma og sjón finnur sá sem
umgengst þessa kátu stúlku
að hún er alls ekki bitur eða
sár vegna fötlunarinnar. Hún
hefur fyrir löngu fyrirgefið al-
mættinu yfirsjón þess. Hún
lætur heldur ekki á því bera
þegar viðtalið hefst að hún sé
fúl út í kerfið þessa dagana.
Það kemur eins og í framhjá-
hlaupi síðar.
Við byrjum að spjalla vítt og
breitt við undirleik írsku þjóð-
lagasveitarinnar The Dublin-
ers en Sigurrós heldur mikið
upp á þessa tónlist. íbúðin er
mjög látlaus enda ætlar Sigur-
rós ekki að búa þarna til fram-
búðar. Ofan á eldhúsinnrétt-
ingu gefur að líta verðlauna-
gripi, smástyttur og fyrir ofan
fsskápinn; vínflöskur, litlar
sjússaflöskur úr flugvélum,
með órofin innsigli. Lengst til
vinstri er uppáhaldstegundin.
Sigurrós brosir dálítið feimnis-
lega þegar erindreki Vikunnar
fer að skoða safnið.
ákveður að
„EF ÞETTA ER setiast ' stól'
STEFNAN í ÍSLENSKA 'nn He,st þa
f o r m I e g a
HEILBRIGÐISKERFINU
ÞÁ ÞARF AÐ SETJA
ÞAÐ SJÁLFT í
LÆKNISSKOÐUN OG
ÞAÐ ÁN TAFAR.“
spjallið og þá
er eins og
maðurinn sé
tannlæknir.
Hún horfir á
hann taka
upp segulband eins og bor,
kveikja á því og hún hlustar á
hann spyrja. Fyrst í stað er
samtalið stirt því umræðuefn-
ið er viðkvæmt, ef ekki fyrir
Sigurrós þá fyrir spyrilinn.
Hún fæddist fötluð en það
er ekki alveg vitað hver til-
drögin voru að fötluninni. „Ég
hef aldrei fengið botn í þetta
enda langar mig lítið að
vasast í því. Þó ég hafi dálítið
spurst fyrir þá hefur það ekk-
ert gengið. Ég varð að sætta
mig við fötlunina.“ Útrætt mál
en rannsóknarefni.
LÖGÐ I EINELTI
Sigurrós er dóttir hjónanna
Oddnýjar Sigurrósar Stefáns-
dóttur og Karls Óskars Tóm-
assonar. Hún fluttist hins veg-
ar til móðursystur sinnar og
ömmu tfu ára gömul því
systkinin voru mörg og húsa-
kynni lítil f foreldrahúsum.
„Samband mitt við foreldra
mína var hins vegar fram til
þess mjög gott og hefur verið
allar götur síðan,“ segir Sigur-
rós. Hún byrjaði f fþróttum
fjórtán ára gömul, 1979, þá í
sundi. Hún stundaði líka borð-
tennis og boccia en sundið lá
vel fyrir Sigurrós enda setti
hún heimsmet ári sfðar. Fram
að þessu hafði hún ekki
stundað neinar íþróttir skipu-
lega, hafði bara verið í sundi
12VIKAN 14.TBL. 1993