Vikan - 15.07.1993, Qupperneq 66

TEXTLGUÐNY Þ. MAGNUSDOTTIR
= LESBLINDA?
VIÐTAL VIÐ GYÐU STEFÁNSDÓTTUR SÉRKENNARA
upplýsingar um starf hans.
Þær leiddu síöan til þess aö
eftir aö hafa ráöfært mig viö
lækna fór ég aö ráðleggja
nemendum mínum, sem áttu
við lestrarörðugleika aö
stríöa, aö taka inn ákveðið
magn sinks. Auk þess lásu
þeir texta í gegnum litaðar
glærur frá Helen Irlen sem er
mjög þekkt fyrir kennsluaö-
ferðir sínar. Síðast en ekki
síst fengu foreldrar fyrirmæli
um hvernig kennslu skyldi
hagaö heima."
Gyöa Stefánsdóttir sér-
kennari hefur aö und-
anförnu vakið mikla
athygli fyrir aðferðir sínar viö
kennslu barna og unglinga
með lestrar- og stafsetn-
ingaröröugleika og lesblindu.
Hér er um byltingarkenndar
aðferðir að ræða sem forvitni-
legt er að kynnast nánar. Vik-
an leitaði því til Gyðu og bað
hana að segja okkur í stuttu
máli frá umræddum aðferðum
og hvað að baki þeim liggur.
ÚRRÆÐAUEYSI
„Mér hefur virst sérkennsla
miða fremur að því að greina
erfiðleika nemendanna en að
leita úrræða við vanda þeirra.
Þannig fannst mér meðal
annars tilfinnanlega vanta úr-
ræði í meðferð lésblindu. Ég
hef ætíð lesið læknisfræðileg
tímarit eins og Lancet, mér til
gagns og gamans. í einu slíku
rakst ég á grein um að sam-
band gæti verið á milli matar-
æöis og námsárangurs. Nið-
urstöður leiddu f Ijós að eftir
níu mánaða töku af ráðlögð-
um dagskömmtum af bætiefn-
um sýndu nemendur mun á
„nonverbal" prófum en þau
próf eru talin mæla líkamlega
getu heilans en „kristalisering"
kemur fram þegar umhverfi
og menning hafa áhrif á hugs-
unina. Þessi grein hafði mikil
áhrif á mig og vakti mig til um-
hugsunar um þessi mál. Síðar
kom grein í British Medical
Journal sem vakti athygli
mína. Þar voru kynntar niður-
stöður breskrar rannsóknar
sem sýndi að bresk börn með
lestrarörðugleika voru þriðj-
ungi lægri í sinki en félagar
þeirra."
UPPLÝSINGAR
FRÁ FINNLANDI
„Nokkru síðar frótti ég af
finnskum lækni og dósent,
Tolonen að nafni, sem hafði
yfirfært niðurstöður bresku
rannsóknarinnar á lesblinda
nemendur í Helsinki. Ég skrif-
aði Tolonen til að fá nánari
NÁÐU TÖKUM
Á LESTRINUM
„Hvort það var þetta þrennt
eða eitthvað eitt sem hafði af-
gerandi áhrif skal ósagt látið.
Niðurstaðan varð sú að börn-
in yfirunnu erfiðleika sína bet-
ur en við venjulegar aðstæður
og náðu tökum á lestrinum.
Sjálf hef ég þá trú að foreldra-
aðstoðin vegi afar þungt og
tel mikilvægt að virkja foreldra
í lestrarkennslunni eins
snemma á skólagöngu barna
og unnt er.“
SAKNA VÍSINDALEGRA
RANNSÓKNA
„Ég hef mikið reynt að fá
lækna til samstarfs við mig en
þeir hafa ekki tekið af skarið.
Þeir læknar hafa þó fremur
hvatt mig en latt varðandi
kennsluaðfaröir mínar. Af-
staða þeirra er vel skiljanleg
þar sem þeir eins og ég
sakna vísindalegra rannsókna
á málinu. Æskilegast væri að
slík rannsókn yrði framkvæmd
hér á landi við fyrsta tækifæri
því þannig mætti að öllum lik-
indum koma í veg fyrir erfið-
leika fjölda nemenda í ís-
lensku skólakerfi.“
AÐ GANGA
ÓTRODNAR SLÓÐIR
„Ég hef nú reynt ofangreindar
aðferðir um tíma og er mjög
ánægð meö þann árangur
sem þær skila. Það hefur að
mörgu leyti verið erfitt að
ganga fram fyrir skjöldu með
aðferðir sem segja má að
kollvarpi þeim sem fyrir eru.
Ekki get ég sagt að í byrjun
hafi ég alls staöar mætt vel-
vilja en sem betur fer er það
að breytast. Mestan stuðning,
af þeim sem ég hef unnið
með, hef ég fengið frá Krist-
ínu Tryggvadóttur, skólastjóra
Selásskóla, og Margréti Frið-
riksdóttur í Menntaskólanum í
Kópavogi, ásamt kennurum
þessara skóla. Óhætt er að
segja að sá stuðningur hafi
skipt sköpum fyrir mig á sín-
um tíma.“ □
66 VIKAN 14. TBL. 1993