Vikan - 04.11.1993, Síða 11

TEXTI: BERGÞÓR BJARNASON
ERU KEPPNISÍÞRÓfTIR
LYKILL AÐ JAFNRETTI
VIÐTAL VIÐ KRISTRÚNU HEIMISDÓTTUR í KR
Kristrún Heimisdóttir
lætur sér fátt fyrir
brjósti brenna. Hún
stundar nám í lögfræði og
hefur starfað að félagsmálum
jafnt í menntaskóla sem í Há-
skólanum og var á fyrsta sig-
urlista Röskvu í Stúdenta-
ráðskosningum vorið 1991.
Nú nýverið fagnaði hún fs-
landsmeistaratitli ásamt stöll-
um sínum í 1. deildar liði KR í
fótbolta. íslandsmeistaratitill-
inn var fyrsti bikarinn í vestur-
bænum síðan 1968 svo hann
var langþráður.
„Við höfum aldrei æft jafn-
mikið eða lagt jafnmikið á okk-
ur eins og núna,“ segir
Kristrún. „Það var lögð mikil á-
hersla á móralinn, við lögðum
upp úr því sem snýr að liðs-
anda. Ég held að það verði
aldrei of mikið gert úr því. Það
sem raunverulega skilur á milli
íþróttamanns sem er nokkuð
góður og þess sem nær ár-
angri er hugarfarið, það sem
gerist milli eyrnanna. íþróttir
snúast ekki síst um það að
maður sé andlega tilbúinn
ekki síður en líkamlega."
Kristrún segir liðið hafa sest
niður áður en keppnistímabilið
hófst og farið ítarlega yfir
hvað þyrfti til að vinna titilinn,
halda haus og taka einn leik í
einu. Út frá þeim punkti hafi
verið unnið og það hafi geng-
ið upp. Hún segir að stundum
sé erfitt að muna hvers vegna
sé verið að æfa úti frá því í
janúar og fram á vor í kulda,
bleytu og trekki. „Siðan kemur
þetta andartak þegar allt
smellur saman, liðið skorar
fallegt mark, svo ekki sé nú
minnst á að standa uppi sem
íslandsmeistari. Að standa
undir freyðivínssturtu í öllum
KR-herklæðum er ógleyman-
leg tilfinning."
SJÖ ÁRA MEÐ
STRÁKUNUM í
GRÓTTU í FÓTBOLTA
Kristrún byrjaði að spila fót-
bolta sjö ára hjá Gróttu á Sel-
tjarnarnesi þar sem hún æfði
með strákunum. Á ellefta ári
lá leiðin í KR og sama sumar
lék hún sína fyrstu leiki með
meistaraflokki kvenna, þá
yngsti leikmaður sem hafði
leikið í meistaraflokki en sú
elsta var þrítug. En hvers
vegna KR?
„Nálægðin gerði það að
verkum, margir Nesbúar eru í
KR. Hjá KR var líka kvenna-
knattspyrna sem hafði farið af
stað árið áður en ég byrjaði
hjá KR svo ég hef verið með
nærri því frá upphafi. Þaö
voru geysileg viðbrigði fyrir
mig því ég hafði spilað með
strákum og fáir þeirra voru
betri en ég. Ég hafði líka meiri
tækni en stelpurnar. Ég held
reyndar að ég beri þess alltaf
merki að hafa verið jafngóð
eða betri en strákarnir í fót-
bolta. Seinna á lífsleiðinni
uppgötvaði ég þá kenningu
að strákar geti gert ýmislegt
betur en stelpur. Sumar stelp-
ur eru aldar upp við þá hug-
mynd frá upphafi að „strákar
geti allt betur" en ég uppgötv-
aði hana ekki fyrr en á ung-
lingsárum og ég held að ég
búi að því að hafa verið laus
við þessa vitleysu."
SÓTT Í HÖFUÐVÍGI
KARLMENNSKUNNAR
Kristrún var meðal stofnenda
og í fyrstu stjórn Hagsmuna-
samtaka knattspyrnukvenna
sem voru stofnuð í nóvember
1990 „til að stuðla að fram-
gangi kvennaknattspyrnu" en
hún hefur átt mjög erfitt upp-
dráttar. „Knattspyrna er að
mörgu leyti höfuðvígi karl-
mennskunnar. Á fótboltavellin-
um sanna ungu mennirnir karl-
mennsku sína og þeir miö-
aldra „baða sig“ í hetjuljóma
fyrir framan sjónvarpið. Mörg-
um finnst óskiljanleg hugmynd
að konur geti spilað fótbolta."
Hún segir hafa verið erfitt
að fá peninga í kvennaknatt-
spyrnu og KSÍ og knatt-
spyrnufélögin hafi verið treg til
að sinna þeim. Öðru hverju
segir hún að hafi risið upp
kveinandi raddir meðal knatt-
spyrnukvenna um að allt væri
í óefni og á þeim troðið.
„Kveikjan að stofnun hags-
munasamtakanna var að í
stað þess að kvarta og kveina
og bíða eftir því að áhuga-
lausir karlmenn færu að gera
eitthvað fyrir okkur þá skyld-
um við sjálfar taka til hend-
inni. Sjötíu konur og karlar
stofnuðu félagið og herfræðin
var sú að vera jákvæðar en
ákveðnar og bjóða samvinnu
við uppbyggingu kvennaknatt-
spyrnunnar.“
Jafnrétti segir Kristrún að
hafi ekki verið til sem hugtak í
fótboltanum og líkir stöðu
knattspyrnukvenna við póli-
tíska stöðu kvenna um síð-
ustu aldamót, þegar konur
fengu ekki að kjósa. „Margt
hefur breyst til batnaðar síðan
þessi samtök voru stofnuð.
Nú er kona í stjórn KSÍ, Elísa-
bet Tómasdóttir, og við beitt-
um þrýstingi með ýmsum
hætti. Við fengum fjölmiðlana
í lið með okkur og þá þurftu
menn skyndilega að svara op-
inberlega fyrir misréttið. Þá
kom líka í Ijós að fólki úti í bæ
fannst ekki sjálfsagt að kon-
um og körlum væri mismunað
(fótbolta."
ÓLYMPÍULID Á
NÆSTU GRÖSUM?
Frá 1987 starfaði ekkert
kvennalandslið hjá KSÍ en
árið 1990 var landsliðið end-
urreist og nú eru þau orðin
þrjú, ekki síst fyrir áhrif hags-
munasamtakanna og um leið
vegna aukinnar velvildar og
dugnaðar hjá KSÍ. Kristrún
telur landslið vera nauðsyn-
lega hvatningu fyrir þá sem
iðka fótbolta og sér mikla
mögluleika í framtíðinni. Áður
segir hún að landsliðið hafi
verið að tapa fyrir helstu þjóð-
um heims með fjögurra til
fimm marka mun. Þetta var
síðan jafnvel notað sem af-
sökun fyrir því að það tæki því
ekki að vera að halda úti
landsliði.
„Engum hefði nokkurn tíma
dottið í hug að leggja niður
karlaliðið í knattspyrnu þegar
ísland tapaði fyrir Albaníu sem
þó er lægst skrifaða knatt-
spyrnuþjóð í Evrópu. Eftir end-
urreisn landsliðsins hefur
náðst prýðilegur árangur og í
Evrópukeppninni, sem hófst í
haust, vannst fyrsti leikurinn
gegn Hollendingum 2-1. Ég
hef sagt við Loga Ólafsson
landsliðsþjálfara - og sumir
halda að það sé tómt grín - að
það eigi að stefna að því að
koma kvennalandsliðinu á
ólympíuleika. Staðreyndin er
hins vegar sú að það er miklu
raunhæfara að koma kvenna-
landsiiðinu á ólympíuleika en
karlaliðinu. Ef menn eru að
hugsa á „bisnessnótum" eiga
þeir að fjárfesta í kvennalands-
iiði. Við eigum bæði efnivið og
möguleika á því. Góður árang-
ur á ólympíuleikum yrði bæði
góð auglýsing og landkynning
og það er einmitt það sem
þessir menn sækjast eftir.“
Kristrún bendir á að fyrir
nokkru hafi hafist markviss
uppbygging í kvennaíþróttum
í Noregi og kvennalandsliðið
í handbolta sé í fremstu röð.
Þær eru „stelpurnar okkar“ [
Noregi og fleiri horfa á
kvenna- en karlahandbolta í
sjónvarpi. Kvennaliðið [ fót-
bolta hefur líka verið meðal
þeirra bestu í heimi um langt
skeið og fyrst núna er að nást
árangur hjá karlaliðinu sem er
farið að beita sömu aðferðum
við uppbygginguna og kvenna-
liðið í Noregi.
„Ég er að vona að karlaliðið
í KR læri af okkur, láti mótlæt-
ið bara þjappa sér betur sam-
an, bæti keppnisandann og
rétti úr kútnum eftir tuttugu og
fimm ár. Sömuleiðis verða
menn að hugsa þetta hjá KSÍ,
hvort ekki sé hægt að ná
súperárangri í kvennaliðinu.
Það er ekki lengur hægt að
afgreiða þetta sem eitthvert
hallæri, síst af öllu hefur smá-
þjóö eins og íslendingar efni á
því. Það er ekki eins og við
eigum heimsafreksfólk við
hverja götu,“ segir Kristrún.
KONUR GÆTU LÆRT
AF KEPPNISÍÞRÓTTUM
Konur hafa verið hvattar til að
auka þátttöku sína í íþróttum.
í því samhengi hefur stundum
22. TBL. 1993 VIKAN 1 1
VIÐTAL