Vikan - 01.10.1994, Blaðsíða 58

KVIKMYNDIR
dauðans - eyðni, hungurs-
neyð, kjamorkumengun - el-
ur af sér ótta sem nærir
svona þjóðsögur,“ segir
hann og telur að „Wolf“ ætti
vel að geta höfðað til nú-
tímamannsins.
Brellusnillingurinn Rick
Baker sér um að skapa útlit
mannúlfanna og þykir takast
meistaralega upp, eins og
með fyrri verkefni sín, en
hann á heiðurinn af sumum
snilldarlegustu förðunarbrell-
um síðari tíma og nægir þar
að nefna kvikmyndir á borð
við „The Excorcist".
En þó að kvikmyndin
skarti stórstjörnum á borð
við Jack Nicholson og
Michelle Pfeiffer beinist at-
hygli manna ekki síður að
leikaranum unga James
Spader, en hann hefur und-
anfarin ár vakið mikla hrifn-
ingu fyrir vandaðan leik og
næma persónusköpun í
myndum eins og „Sex, Lies
and Videotape11 og „White
Palace“. í þessari mynd er
Spader í kunnuglegu hlut-
verki ungs framamanns sem
dags daglega gengur í stíf-
pressuðum jakkafötum en á
sér aðra og skuggalegri hlið.
„LÍKTIST TIL AÐ BYRJA
MEÐ SVÍNI!"
Spader átti viðtal á dögun-
um við erlenda blaðamenn
og lýsti meðal annars
reynslu sinni við gerð mynd-
arinnar. Blaðamaður hóf
spjallið með því að spyrja
hann út í yfirborðslegri þætti
persónusköpunar hans, þ.e.
förðunarhliðina.
Blm.: Gætirðu til að byrja
með sagt okkur eitthvað um
förðunarþáttinn? Mér sýnist
að þú sért farðaður mun
meira en t.d. Nicholson.
Spader: Já, það var dálft-
ið spaugilegt. Þetta liggur að
miklu leyti í því að við Jack
höfum afskaþlega ólík andlit
- mitt er miklu mýkra og
elskulegra en hans og það
þarf þess vegna að gera
meira við það til að gera það
úlfalegt! Ég kom inn í vinn-
una á seinni hlutanum og þá
var vinnunni við útlit Jacks
svo til lokið. Útlit hans lagði
línuna fyrir myndina í heild
svo að mikill hluti af förðun-
arvinnunni við mig fólst í að
gera mig svipaðan Jack,
einkum augabrýrnar. Rick
lagði mikla áherslu á kinn-
beinin og ennið en hann
reyndi alls ekki að gera mig
eins og ósvikinn úlf því að
það gengur alls ekki þegar
mannsandlitið er annars
vegar. Þegar hann reyndi að
breyta mér í úlf líktist ég til
að byrja með miklu fremur
svíni, sem var náttúrulega
ekki hugmyndin! Þetta tók
því allt mjög langan tíma og
margar tilraunir. Það tók
fimm tíma að farða mig - og
svo var ég kannski í hálftíma
í stúdíói. Það var stundum
alveg að gera mig brjálaðan,
svo ekki sé minnst á Rick
sem var stundum gráti nær
þegar hann sá fimm tíma
vinnu fara til einskis ef töku-
planið var stokkað upp eða
veður breyttist skyndilega
Blm.: Hvernig kom það til
að þú lékst í þessari mynd?
Spader: Ja, þegar þetta
barst fyrst í tal sýndi hvorki
ég né umboðsmaður minn
hlutverkinu mikinn áhuga.
Ég er orðinn pínulítið þreytt-
ur á hlutverki unga frama-
mannsins, ef satt skal segja.
Svo fannst mér þetta eigin-
lega vera fyrir ofan mitt svið
- Mike Nichols og Jack
Nicholson, þú veist! En svo
var mér sent handritið og ég
hafði gífurlega gaman af því
og sá strax að þetta yrði ekki
eins og hver önnur „uppa-
rulla“, heldur spennandi og
skemmtilegt, svo ég sló til.
Fram að þessu hefur þetta
meira verið þannig að ég fæ
send handrit sem enginn
annar lítur við, eins og t.d.
„Sex, Lies and Videotape".
Það var handrit sem enginn
leit við - umboðsmennirnir
hentu því í ruslið! Hlutverk
mitt þar þótti mjög vafasamt
vegna þess að persónan var
svo sérkennileg, en það var
einmitt rétta hlutverkið fyrir
mig. Oftast reyni ég að finna
hlutverk sem á einhvern hátt
eru framandi, helst sem und-
arlegust. Og varúlfar eru
vissulega með því undar-
legra sem fyrirfinnst, ekki
satt? Svo þetta reyndist vera
alveg við mitt hæfi.
Blm.: Hvernig fannst þér
að vinna með Jack Nichol-
son?
Spader: Ég ímynda mér
að það sé svipað og að að
spila tennis við John McEn-
roe! Það er alveg sama hvað
þú sendir til hans, það kem-
ur allt í hausinn á þér aftur
með tvöföldum krafti. Það er
stórkostlegt. Og alveg rosa-
legt fjör, þó að ég skammist
mín hálfpartinn fyrir að segja
58 VIKAN
8. TBL. 1994
það. ég meina, ég sá það á
leikstjóranum og tækniliðinu
að þetta var gífurlega erfið
mynd í vinnslu, og Jack
þurfti að glíma við geysilega
erfiða hluti, en mitt hlutverk
tók ekki nándar nærri því
eins mikið á, svo að ég gat
leyft mér að hafa gaman af
þessu, sleppa fram af mér
beislinu. Og ég held að það
hafi haft góð áhrif á persónu-
sköpunina því að Stewart,
sem ég leik, upplifir það svo
sterkt sem frelsun þegar
hann umbreytist, kastar af
sér leiðinlegum hversdags-
hamnum og verður að villi-
dýri. Hann fær að sleppa
fram af sér beislinu og
skemmta sér.
Blm.: Aðstoðaði Jack þig
mikið? Rædduð þið persón-
urnar?
Spader: Æfingatíminn fór
að mestu í að lesa handritið
saman en við ræddum það
ekki svo mikið okkar á milli.
Ég ræddi mín atriði mest við
Mike Nichols og vann mína
undirbúningsvinnu að miklu
leyti með sjálfum mér. Svo
mættum við í stúdíóið og
gerðum það sem okkur
fannst okkar besta og ef það
var ekki nóg sagði Mike okk-
ur að hundskast til að gera
betur!
BARÁTTA MILLI
MANNS OG DÝRS
Blm.: Nú er þín persóna
að miklu leyti ill en persóna
Jacks góð.
Spader: Ja, mér finnst
það nú vera of mikil einföld-
un. Ég myndi segja að þessi
mynd væri óræðari en svo.
En vissulega er Will, sem
Jack leikur, eldri og lífs-
reyndari og hann kann þess
vegna betur að meta hin
mannlegu gildi. Hann á í
mikilli innri baráttu milli
mannsins og dýrsins í sjálf-
um sér og óttast þau illu öfl
sem stjórna honum þegar
hann verður að úlfi. En
Stewart er ungur og hugsar
einungis um augnablikið -
hann vill njóta alls án þess
að hugsa um afleiðingarnar.
Ungt fólk er meira nautna-
fólk en það eldra, ekki satt?
Hraði, spenna og fullnægja
er það sem skiptir Stewart
máli. Þess vegna hefur hann
enga stjórn á því valdi sem
hann öðlast þegar hann
breytist, og vill heldur ekki
stjórna því, og þannig má
segja að hann sé illur.
Blm.: Kynntirðu þér eitt-
hvað lífshætti og eðli hunda
eða úlfa?
Spader: Já, ég fór út á
búgarð þar sem dýr eru
þjálfuð til að taka þátt í kvik-
myndum. Þar er stór hjörð
úlfa og ég fór og hitti þá,
fylgdist með þeim um tíma
og ræddi við umsjónarfólkið.
Það var mér mikils virði því
að þetta eru ekki altamin dýr.
Suma úlfana gat ég alls ekki
nálgast því að ef ég svo mik-
ið sem kom nærri búrinu
urðu þeir æstir og hefðu lík-
lega ráðist til atlögu ef þeir
hefðu haft færi á. Hefurðu
einhvern tíman séð úlf augliti
til auglitis? Ég hafði aldrei
áttað mig á því hvað er í
raun lítið skylt með úlfum og
hundum. Úlfar eru allt öðru-
vísi byggðir, hlutfallslega -
þeir eru til dæmis með miklu
stærri klær. Þesir venjulegu
heimilishundar, sem við
þekkjum, eru í raun mun
nær ástralska villihundinum
að skyldleika en úlfum. Þó
að þeir geti verið grimmir eru
þeir í eðli sínu miklu með-
færilegri en úlfar. Úlfar eru
stórkostleg dýr og þjóna
engum nema sjálfum sér.
Blm.: Hvernig nýttist þetta
þér í myndinni?
Spader: Tja, það nýttist
mór vel til þess að nálgast
dýrið, til að túlka dýrslegt
eðli. En það þversagnar-
kennda er að þeim mun
meira sem ég las mór til,
þeim mun minna fannst mór
persóna mín byggja á raun-
verulegum úlfum! Ég held að
Stewart eigi mun sterkari
rætur í goðsögnum en í
raunveruleika. Hann er ein-
fari og útlagi - flestir úlfar
halda sig í hjörðum og eru
afar tryggir hjörðinni, þó að
til séu undantekningar - og
stendur þjóðsögulega úlfin-
um mjög nærri. Þú veist, úlf-
inum í Rauðhettu og ætt-
mennum hans! Þjóðsögulegi
úlfurinn svelgir í sig allt sem
á vegi hans verður, hann er
óseðjandi. Og fyrir Stewart
er það merki um vald hans
að hann getur rifið fólk í sig.
Hann fær aldrei nóg. Hann
lítur á veröldina sem risa-
stórt gnægtarborð sem hann
getur satt sig á, án sektar
eða samviskubits. Og lætur
ekkert hindra sig. Við vorum
því fyrst og fremst að vinna
með heim þjóðsagna í þess-
ari mynd, ekki heim raun-
verulegra úlfa. □