Vikan - 28.05.1998, Side 15

og eitt kvöldið tók ég í mig
kjark og hringdi til hans. Það
var erfitt símtal. Hann var
mj ög til baka og gaf lítið af sér.
Sagðist vera búinn að skrifa
mér bréf sem væri á leiðinni
til mín. Hann sagist vera kom-
inn á eftirlaun, væri giftur og
ætti tvö börn. Konan hans vissi
um hjónaband hans á íslandi,
börnin hans hefðu aftur á móti
ekkihugmyndumþaðogheld-
ur ekki að þau ættu bróður á
íslandi.
Ég beið spenntur eftir bréf-
inu. Þegar það kom var það
löng lesning, nokkurs konar
ágrip af ævisögu hans. Ég
komst að því að ég var kom-
inn af merkilegri fjölskyldu.
Pabbivarafaðalsættum,móð-
ir hans var dóttir aðalsmanns,
sem hafði meðal annars verið
í vinfengi við Rússlandskeis-
ara. Stórfjölskyldan bjó sam-
an á stórri skógi vaxinni land-
areign. Sem barn hafði pabbi
allt til alls, fj ölskyldan var auð-
ug og þau höfðu herskara af
þjónustufólki sem sá um allar
þeirra þarfir. Pabbi átti einn
bróður sem frá fyrstu tíð var
ákveðinn í að verða læknir.
Pabbi ákvað hinsvegar að
verða skipstjóri, sem var und-
arleg ákvörðun, þar sem hann
hafði aldrei séð sjó. Frá hans
hendi var það nokkurs konar
málamiðlun, amma hans vildi
að hann yrði prestur, pabbi
hans vildi að hann yrði skóg-
arverkfræðingur og hvorugt
þeirra vildi hann særa. Hann
varð svo skipstjóri á stríðsár-
unum og þannig stóð á því að
hann kom til íslands, kynntist
mömmu og þau giftu sig árið
1941. Þau höfðu fá tækifæri til
að vera saman sökum langra
fjarvista hans og hjónabandið
endaði með skilnaði árið 1946.
Ég fæddist árið 1945 og pabbi
hafðiaðeinsséðmigeinusinni,
þá nýfæddan. Hann sagðist
hafa siglt öll stíðsárin, skip
hans var síðasta skipið út úr
höfninni í Gdynia eftir að nas-
É
r Lesandi segir
istar gerðu innrás í Pólland.
Eftir stríðið fékk hann orðu
frá Bandaríkjastjórn fyrir
frækileg störf. Hann flengdist
í Bandaríkjunum, starfaði við
hitt og þetta, var meðal ann-
ars skipstjóri á farþegaskipi
sem sigldi um Miðjarðarhaf.
Hann giftist aftur og smám
saman vaknaði áhugi hans á
frekara námi. Hann dreif sig í
háskóla, lauk doktorsnámi í
landafræði og starfaði seinna
sem prófessor við ýmsa há-
skóla í Bandaríkjunum, síðast
í Ohio. Nú var hann kominn
á eftirlaun ogþau hjónin flutt
til Kanada. I bréfinu sagði
hann mér nánar fjá fjölskyld-
unni í Póllandi. Afi minn og
föðurbróðir höfðu verið
handteknir af nasistum, eins
og flestir menntamenn á þess-
um slóðum. Afi var líflátinn í
fangabúðum nasista, en föð-
urbróður mínum tókst að
flýja. Hann faldi sig í skógun-
um og nærðist á berjum og
öðru sem náttúran hafði upp
áaðbjóða.Hannkomstseinna
til frænda síns sem bjó í Kraká.
Þar var hann lengi í felum og
var mjög virkur í andspyrnu-
hreyfingunni. Hann var
menntaður læknir, var einn
færasti hj artaskurðlæknir Pól-
lands.
Ég er óneitanlega stoltur af
þessari pólsku fjölskyldu
minni og núna hef ég fundið
ræturnar sem ég leitaði svo
lengi. Sumarið eftir að ég
hringdi í pabba fórum við, ég,
kona mín og yngsti sonur, og
heimsóttum hann og konuna
hans. Þá hitti ég einnig systk-
ini mín. Það er auðvitað ekki
hægt að lýsa tilfinningum mín-
um í orðum þegar hann stóð í
dyrunum og heilsaði okkur.
Ég var fimmtíu ára gamall og
hitti nú pabba minn í fyrsta
sinn. Þá voru nákvæmlega tíu
ár liðin síðan við fórum til Pól-
lands og fréttum að hann væri
enn á lífi. Hann er mér þakk-
látur fyrir að hafa stuðlað að
endurfundum
okkar, segirsam-
viskuna hafa
nagaðsigöllþessi
ár fyrir að hafa
ekki haft sam-
band við mig.
Bæði börn hans
af seinna hjóna-
bandi eru barn-
laus en nú á hann
allt í einu sex
barnabörn. í dag
erum við í góðu
sambandi, bæði
bréfleiðis ogsím-
leiðis, og í sumar
förum við að
heimsækja þau í
þriðjasinn.Pabbi
er mér þakklátur
fyrir að hafa haft
frumkvæðið að
kynnum okkar.
En ekki er öll
sagan sögð. Fyrir nokkrum
vikum hringdi síminn. í sím-
anum var kona semspurðimig
hvort ég væri sonur tiltekinn-
ar norskrar konu sem hefði
flutt frá Noregi til íslans árið
1931. Þegar ég játti því kynnti
konan sig sem frænku mína.
Hún er búsett í Bandaríkjun-
um og hafði undanfarin fimm
ár verið að leita að norskum
ættingum sínum og einhvern
veginn hafði hún uppi á mér.
Það undarlegasta við þetta allt
saman er að þessi kona býr í
næsta nágrenni við pabba.
Þetta var eina myndin sem lesandi okkar átti af
pabba sínum. Hún var teiknuð árið 1941, árið
sem foreldrar hans giftu sig.
Hún sagði mér að móðurfjöl-
skylda mín væri mjög fjöl-
menn, ég ætti ættingja í Sví-
þjóð, Noregi, Danmörku og
Bandaríkjunum. í sumar ætl-
um við að heimsækja þessa
norsku frænku mína og fjöl-
skyldu hennar á leiðinni heim
frá Kanada.
Það eru ekki mörg ár síðan
ég hélt að ég ætti enga nána
ættingja. Nú er svo komið að
ég sé fram á að eyða sumarfr-
íunum í allra nánustu framtíð
í að heimsækja þá víðs vegar
um heiminn.“
Vilt þú deila sögu þinni mcð
okkur? Er eitthvað sem hefur
haft mikil áhrif á þig, jafnvel
breytt lífi þínu? Þér er vel-
komið að skrifa eða hringja til
okkar. Við gæturn fyllstu nafn-
leyndar.
Heiiiiilisfangið er: Vikan -
„Lílsreynslusaga“, Seljavegur
2,101 Reykjavík,
Lesandi segir Þórunni símsvari 515 5690
Stel'ánsdóttiir siign sína.