Vikan - 15.03.1999, Blaðsíða 30

Texti: Jóhanna Harðardóttir
Myndir: Hreinn Hreinsson
Blikkbaukar
Þeir eru í ýmsum litum og margvíslegir að lögun baukarnir hennar Þór-
dísar Sigurðardóttur Dallandi, Mosfellsbæ og hún viðurkennir að ýmsir
hafi veitt þeim athygli í eldhúsinu hennar í gegnum tíðina.
... ..ipwiy *
> í .> * \ , j ■1 '4ia.il
Nokkrar dósir undan matvælum frá fyrri árum.
Carr kexið var „sparikex“ og þótti mikið sæl-
gæti. Stóri baukurinn er í uppáhaldsflokknum
og undan Premium kexi frá Nabisco. Þetta kex
er enn framleitt, það keinur í pappakössum og
er ekki klætt í vaxborinn pappír hið innra eins
og áður var. Hver kannast svo ekki við kaffi-
bætinn frá Kaffibætisverksmiðju O. Johnson
og Kaaber. Þennan kaitibæti notuðu allar kon-
ur í kaffið hér áður fyrr. En framleiðslan hafði
einnig annan tilgang, konurnar nudduðu bréf-
inu innan úr baukunum á kinnar sér til að fá á
þær lit.
Bláa, sérkennilega dósin er mjög göniul og í
henni hafa verið karamellur. Ekki er gott að
segja til um hvaðan myndin er.
Þórdís og íslenski fjárhundurinn Nói brosa
breitt yfir gömlu dósunum. Ekkert skrýtið, þær
eru svo skemmtilegar!
Sumir eru mjög gamlir,
aðrir yngri en allir eiga
þeir það sameiginlegt
að vera hið mesta stofu-
stáss, sérstaklega þegar þeir
standa allir saman og styðja
hver annan.
„ Ég ætlaði ekkert að
safna þessum dósum“, segir
Þórdís. „ Ég fékk einhverjar
fimm eða sex heima í föður-
húsum endur fyrir löngu og
svo hefur verið að smá bæt-
ast við þær í gegnurn tíðina.
Mér fannst þetta svo sætt,
mér hefur alltaf fundist
svona gamalt dót svo heill-
andi.
Ég hef aldrei leitað þessar
dósir uppi og ég held að ég
hafi ekki keypt eina einustu
þeirra, þær hafa bara ein-
hvern veginn safnast að
mér. Ég er hætt að safna
þeim sjálf, en vinir okkar
hafa gaukað að okkur einni
og einni í gamni“.
Flestir baukarnir eru und-
an framleiðsluvöru og voru
seldir sem umbúðir utan um
þær en svo eru einstaka
baukar sem eru framleiddir
sem skrautílát undir ný-
lenduvörur eins og kaffi,
sykur og þess hátt-
ar.
Fyrr á öld-
inni voru
þessar dósir
nauðsynlegar
til að geyma
og flytja við-
kvæma vöru í,
flestar tegund-
ir af kexi, mik-
ið af tei og
fleiri vörutegundir sem taka
í sig raka og bragð, voru
fluttar inn til landsins í
blikkdósum. Flest heimili
eignuðust dósirnar þegar
þessar vörutegundir voru
keyptar inn og síðan voru
þær geymdar til að nota
undir allt mögulegt, svo sem
væli og smádót.
Það má þekkja flestar
dósirnar, sem notaðar voru
undir framleiðsluvöru, á
vörumerkjunum sem á þeim
eru en aðrar dósir eru yfir-
leitt með klassískum
mynstrum og myndum og
áletrunum á erlendum
tungumálum s.s Kaffe,
Mel, Sugar,Tea o.s.frv.
Blikkbaukarnir eru
Uppáhaldsbaukurinn
frá Mackintosh. Þessi
er oröinn nokkuð aldr-
aður og ólíkur yngri
frændum hans seni allir
skarta myndum af ensku
hefðarpari. Öldungurinn
er hnausþykkur og með
upphleyptu mynstri.
30 Vikan