Vikan - 05.09.2000, Side 50

texti: Gunnhildur Lily Magnúsdóttir
l'að er ckkcrt iiú(tiiriilöj>nuíl
að systkini eij>i að vcra í sí-
lcllilri sanikcppni við hvort
annað cða alltat' að rílást oj>
slást |iótt slíkt sc alj>cnj>t.
Hin tíu ára gamal
Rósa notar hvert
tækifæri til að
dangla í bróður
sinn Pétur sem er sex ára.
Pétur fyrir að stríða Rósu. Þá
verður mamma pirruð og
skammar pabba fyrir að
skamma Pétur í stað þess að
skamma Rósu! En Pétur er
brýðisemi og metingur eru
eðlilegur hluti af uppvextin-
um en Rósa og Pétur ganga
alltof langt.
Ástæða ofbeldis
Barnasálfræðingar ráð-
leggja foreldrum sem eiga
börn sem slást og berjast að
skoða fyrst af hverju þau slást
í stað þess að skamma þau.
Eru deilumál innan fjöl-
skyldunnar leyst með sam-
ræðum eða öskra foreldrar-
nir og skella hurðum þegar
þeim lendir saman? Ef seinni
leiðin er farin er ekkert óeðli-
legt að börnin sláist því for-
eldrarnir eru þeirra helstu
fyrirmyndir. Ef foreldrunum
kemur illa saman og mikil
spenna er á heimilinu er eðli-
legt að börnunum líði illa.
Þau vita kannski ekki alveg
hvernig þau eiga að fá útrás
fyrir vanlíðan sína og sorg og
þá er ofbeldið oft nærtæk leið,
sérstaklega ef foreldrarnir
beita einhvers konar ofbeldi
líka. Auk þess reyna börn oft
Það er ekkert náttúrulög-
mál að systkini eigi að
vera í sífelldri samkeppni
við hvort annað eða alltaf
að rífast og slást pótt
slíkt sé algengt. Stöðug
rifrildi og leiðindi eitra
nefnilega andrúmsloftið
og koma niður á allri fjöl-
skyldunni.
mulag
Þegar fjölskyldan fer saman
í stórmarkaðinn klípur hún
hann t.d. í handlegginn þeg-
ar foreldrarnir snúa sér við og
Pétur fer að gráta.
„Það var hann sem byrjaði.
Hann er alltaf að stríða mér
en ég geri ekkert á móti,“ seg-
ir Rósa sakleysislega. Pabbi
trúir þessu ekki alveg og
skammar Rósu fyrir lætin.
Hún reiðist og þrammar út úr
stórmarkaðnum. En hún not-
ar tækifærið áður og potar í
bróður sinn án þess á foreldr-
arnir sjái til. Þá öskrar Pétur
á hana og pabbi skammar
nú svo sem ekki alveg
saklaus heldur því
hann hefur gaman af
að stríða systur sinni,
hárreyta hana og fela
barbídúkkurnar hennar.
Á endanum rjúka þau svo
öll út úr versluninni og keyra
heim í fússi.
Mamma og pabbi vita ekk-
ert hvað þau eiga að gera.
Börnin bara virðast ekki þola
hvort annað, rífast stöðugt og
slást og eitra andrúmsloftið.
„Kannski er þetta bara
eðlilegt," segir mamma í upp-
gjafartón.
En það er ekki rétt. Það er
ekkert eðlilegt við það að
systkini sem ættu að elska
hvort annað slái hvort annað
og meiði. Kýtur, örlítil af-
að draga athyglina að sér með
þessum hætti ef foreldrarnir
rífast mikið, til að draga at-
hygli foreldrana frá sínum
vandamálum og fá þá til að
standa saman í smástund,
jafnvel þótt það sé gegn barn-
inu sjálfu.
Það er því mikilvægt að for-
eldrarnir leysi úr sínum
vandamálum svo hægt sé að
taka á vandamálum barnanna
og koma fjölskyldulífinu í
eðlilegt horf.
Ef deilumál hinna full-
orðnu eru hins vegar leyst í
bróðerni og börnin slást samt
þarf að kafa dýpra eftir ástæð-
um ósamkomulagsins.
Foreldrarnir verða að kom-
ast að því af hverju börnin
fara svona í taugarnar á hvort
50
Vikan