Menntamál - 01.02.1946, Blaðsíða 29

MENNTAMÁL
25
staður, engin prentsmiðja, ekkert ártal). Ekki hefur bækl-
ingurinn verið sendur Menntamálum, og er það skiljan-
legt.
Kver þetta virðist vera ætlað til þess að kenna litlum
börnum að þekkja stafina. Eru þeir prentaðir með stóru
letri, bláu og rauðu, einn eða fleiri á síðu, — æ og ö vantar
reyndar, — og fylgir þeim flestum mynd og vísa, sem
byrjar (eða er látin byrja) á þeim staf, sem þar er verið
að kynna.
Um myndirnar skal ekki fjölyrt hér, en þær sýnast vera
tíndar saman úr ýmsum bókum og eiga ekki alls staðar
vel við vísurnar.
Um vísurnar er það fyrst að segja, að þær eru flestar
eða allar velþekktar og vinsælar barnavísur, þótt engin
von sé til að börn, sem eru að byrja að læra að þekkja
einstaka stafi, geti lesið nokkra þeirra. En um höfunda
er hvergi getið, og eru þó þarna vísur eftir þekkt skáld
eins og t. d. Sveinbjörn Egilsson, Grím Thomsen, Kristján
Jónsson, Steingrím Thorsteinsson, Guðmund Guðmunds-
son og Þorstein Erlingsson.
En þó að börnin geti ekki lesið vísurnar, geta þau samt
lært þær, — og hafa sjálfsagt gert það. En rangfærslur
í þessum fáu vísum skipta tugum.
Það er kannske ekki sanngjarnt að heimta það af manni,
sem býr barnavísur til prentunar, að hann kunni rétt vísu
eins og Heyrðu snöggvast, Snati minn, en þá er það manna
siður að fletta upp í ljóðabókum höfundanna til þess að
ganga úr skugga um, hvernig vísurnar eru réttar, og ekki
sízt ætti það að vera regla, þegar útgefandinn (eða rit-
stjórinn) stendur á því stigi bragþekkingar og brag-
skynjunar, að hann veit ekki, hverjar reglur gilda í ís-
lenzkum ljóðum um stuðla og rím, og finnur ekki, þótt
þær séu þverbrotnar, lætur t. d. kjól og snjór ríma saman,
— auðvitað án þess að höfundurinn hafi ort þannig.
Mér finnst rétt að sýna hér nokkur dæmi um rangfærsl-