Menntamál - 01.10.1952, Blaðsíða 21

MENNTAMÁL
91
Þegar fulltrúar Sameinuðu þjóðanna koma saman til
þinghalds, þá verða þeir að gera svo vel að tala annað-
hvort ensku, frönsku eða rússnesku eða þegja ella. Og
allir, sem ekki eiga þessi mál, lúta höfði í auðmýkt, láta á
sig heyrnartólin og — hlusta, ef þeir þá endast til þess.
Við skulum reyna að bera saman í huganum andrúms-
loftið á svona samkundu og á alþjóðaþingum esperantista,
sem ég gat um hér að framan.
Ef esperanto væri tekið upp og viðurkennt sem alþjóða-
mál, hvílíkur sparnaður á tíma og fé, í skólum, í viðskipta-
lífinu og á fjölmörgum öðrum sviðum. Túlkarnir yrðu að
leita sér annarrar atvinnu. Skólanemendur hættu að læra
þjóðtungur til einskis gagns. Ég segi til einskis gagns, því
að mjög margir byrja að læra eina, tvær, þrjár eða jafn-
vel fleiri útlendar þjóðtungur og hætta svo áður en því
marki er náð, að námið beri nokkurn árangur. Þeir sem
hafa tíma, löngun og hæfileika til að grúska í þjóðtung-
unum, geta auðvitað gert það eftir sem áður. Til að girða
fyrir misskilning vil ég taka það fram, að esperantistar
eru ekki að vinna að því að útrýma þjóðtungunum, heldur
að allir læri esperanto auk móðurmálsins. Hér er ekki
rúm til að lýsa byggingu esperantos né í hverju það felst, að
það er auðlært, enda munu a. m. k. margir kennarar hafa
einhverja hugmynd um það. En einhverjir, sem ekki þekkja
það, álykta e. t. v. sem svo: Fyrst esperanto er auðlært,
þá hlýtur það að vera ófullkomið. En það er mesti mis-
skilningur. Þegar allt kemur til alls, mun esperanto vera
fullkomnara en nokkur þjóðtunga. En hér er ekki rúm
til að rökræða það.
Ég sagði, að menn röltu enn hina gömlu götuslóða, en
þetta er ekki alls kostar rétt. Við höfum einmitt stigið
stórt skref aftur á bak. Á miðöldum var latínan sameigin-
legt mál aðalsins og kirkjunnar. Allir lærðir menn í hinum
kristna heimi kunnu það mál. Nú er latínan horfin sem
slíkur tengiliður, en við höfum ekkert fengið í staðinn