Heima er bezt - 01.12.1951, Page 16

304
Heima er bebt
Nr. 10
þetta vera innanveiki, ólækn-
andi. Var hann alltaf að fá ný og
ný meðul, en ekkert dugði. Var
hann oft mikið kvaiinn og svo,
að við héldum að oft væri þetta
síðasta kastið, það var eins og
hann gæti ekki skilið við. Lá
hann stundum milli heims og
helju alllangan tíma, og hafði
ég oft gaman af því að spyrja
hann milli kastanna, hvað fyrir
hann hefði borið á meðan hann
var í þessu ásigkomulagi. Sá
hann þá oft hinar dýrðlegustu
sýnir, og kvaðst þá hvergi finna
til. Varð ég oft hrifinn af þess-
um sýnum hans, sem hann sagði
mér svo ótrúlega vel frá. Og fátt,
eða ekkert, hefur gert mig eins
trúaðan á annað líf og sagnir og
sýnir þessa sárómenntaða fá-
tæka þurfamanns. Þar hefur
enginn prestur getað jafnast
við enn, sem ég hef heyrt til.
Enginn getað skýrt dásenmdir
þær, sem biðu hans, eins og
hann sagði frá þeim, enda líklega
fáir komizt svo nærri takmörk-
um lífs og dauða, sem hann. Ég
vakti marga stund yfir honum
þennan vetur, sem aðrir heimil-
ismenn mínir. Og sumar þær
stundir eru mér ógleymanlegar,
og að mínu áliti þær lærdóms-
ríkustu sem ég hef lifað. En
svona er það líklega oft, að við
getum lært meira af þeim, sem
kallaðir eru fávísir en hinum,
sem telja sig vitra, samanber
Árna próf. Þórarinsson.
Líkamskvalir Ingvars voru oft
miklar, en þó voru sálarkvalirnar
að ég hygg ennþá meiri. Fannst
honum oft og einatt, að syndir
sínar væru svo miklar, að þær
yrðu með engu móti fyrirgefnar,
og kveið því óskaplega fyrir
dauða sínum. Allan síðaripart
vetrar og þó sérstaklega um vor-
ið, mátti maðurinn varla frá
honum ganga, hvorki nótt né
dag. Það var einu sinni um vorið,
hálfum mánuði áður en hann dó,
að ég kom heim úr smala-
mennsku kl. að ganga tvö um
nótt, mæti ég honum allsberum
í bæjardyrunum og fór hratt,
varð mér hálfbilt við þetta, því
fremur, sem hann var þá varla
annað en skinin beinin, og ég
hélt máttlaus. Vökumaðurinn
hafði blundað. Greip ég hann í
fangið og spurði hann hvað
hann ætlaði að fara. Hann
kvaðst ætla beint austur i Hver
og drepa sig. Fjandinn hefði of-
sótt sig alla ævi og nú væri bezt
að hann fengi sig, lengur gæti
hann ekki afborið þetta. Ég bar
hann inn í rúmið og fór að reyna
að hugga hann og gefa honum
syndakvittun. Minnti hann á
alla þá dýrð, sem hann hefði
séð í óráðinu um veturinn. Svona
yrði heimkoma hans, þegar líf-
inu lyki. Og hann hefði alltaf
verið góður öllum og saklaus
sem barn. Spurði hann mig þá,
hvort sér væri óhætt að trúa
þessu, að guð tæki við sér, þetta
hefði enginn sagt sér áður annar
en Tómas Gunnarsson á Apa-
vatni. Sér hefði alltaf verið
kennt, þegar hann var ungur, að
fjandinn tæki hann þegar hann
gerði eitthvað, sem hann ætti
ekki að gera. Þetta hefði staðið
á annarri hverri blaðsíðu í kver-
inu, og þetta hefði presturinn
alltaf sagt líka. Væri þetta þá allt
ósatt. — Það kvað ég myndi vera
að mestu. Hann þyrfti ekkert að
hræðast. Sat ég svo hjá honum
framundir morgun og var hann
þá orðinn rólegur og trúði mér,
að ég segði sér satt. Er skemmst
frá því að segja, að frá þessari
stundu var hann rólegur og var
alltaf með guðs orð á vörunum,
og dó síðan með bros á vörum.
Hvílíkt millibil að sjá hann nú
dáinn svona, eða hefði hann
dáið í skapi því, sem hann var í
nóttina sem hann ætlaði að fyr-
irfara sér í Hvernum. En ég spyr:
hvað margar sálir eru búnar að
líða hér jarðneskar kvalir fyrir
alla helvítiskenningu kirkju og
presta? Er ekki mál, að prestar
hætti að hræða lítilsigldar sálir
með dauðanum og Helvíti?
Ég hef alltaf verið hálf lík-
hræddur, en í sama herbergi og
Ingvar hefði ég getað sofið hik-
laust, svo mikill friður hvíldi yf-
ir honum dánum. Hahn var,
þrátt fyrir allt, mesta góðmenni,
sem áreiðanlega hefur fengið
góða heimkomu. í draumum
mínum er hann alltaf kátur, og
mér fyrir góðu.
Eins og að framan er sagt,
hafði Ingvar nautn af að safna
saman öllu mögulegu dóti, bæði
þörfu og óþörfu. Aldrei var svo
kveikt á eldspýtu, að hann
reyndi ekki að hirða hana, engri
tölu fleygt ónýtri, svo að hann
hirti hana ekki, jafnvel hirti
hann allar hálftuggðar tóbaks-
tuggur, sem hann fann, svo var
og um allar ónýtar bætur, skó-
vörp og tuskur. Var hann búinn
að sneisafylla heilt stofuloft
6X9 álnir af dóti. Voru þar út-
itroðnir nokar af slíku dóti í
tugatali, sem öllu var brennt
eftir að ég og oddvitinn, sem þá
var Páll á Hjálmsstöðum, vorum
búnir að grannskoða í þá, þar á
meðal til að gá að hvort ekki
væri eitthvað nýtilegt í því, pen-
ingar eða annað.
Margar voru umbúðirnar utan
um litla hluti, voru þær allar
vafðar með snærum og seglgarni
og margir rembihnútar hnýttir
á. Lyktaði svo þessum stóru
bögglum með því að loksins kom
að kjarnanum, sem var eldspýtu-
stokkur, sem enn var krossofinn,
og svo innihaldið ókveiktar eld-
spýtur, ein ónýt tala og hálf-
tuggin tóbakstugga o. s. frv. ■—
Þessir pakkar voru í tugatali.
Alltaf átti Ingvar 2—3 pund af
hagalögðum á hverju vori. Þeim
hafði hann safnað með því að
tína upp hvert ullarhár, sem féll
niður um baðstofuna, eða eftir
höfðu verið við fjárréttina, þegar
rúið var. Þetta tíndi hann allt
mjög vandlega.
Einnig átti hann 3 kistur, og
mikiö af kössum og alls slags
stokkum. Oft hafði hann beðið
mig um að sjá til þess, að lík-
mennirnir fengju vel út í kaffið,
þegar hann yrði jarðaður. Átti
hann sjálfur nóg af ýmiskonar
vínum, sem hann lét eftir sig til
þess, sum lyktarlaus af aldri, en
þeim mun bragðbetri. Voru það
margar flöskur heilar, fullar af
whisky, brennivíni, rommi, port-
víni o. fl., fyrir utan smáslatta á
ótal flöskum. — Hafði hann þó
tekið upp á því um veturinn að
láta þvo á sér kroppinn, annað
sinnið úr spíritusflösku og hitt
úr whisky-flösku. Nóg var þó til
að hressa á við „eignakönnun"
hans, og þegar hann var kistu-
lagður, fyrir utan góða glaðn-
ingu við jarðarför hans.
Þegar hann var borinn út frá