Heima er bezt - 01.03.1954, Side 20

84
Heima er bezt
Nr. 3
ur, eins og lamb, rófan stutt,
eins og dindill á íslenzkri kind.
Hann fer einn saman, en er ör-
uggur, eins og sá, sem þekkir
ekki villur vegarins.
Við heimsækjum gistihúsið,
þar sem ungfrúrnar áttu nætur-
stað. Höfðu þæf haft orð á því
um kvöldið, að drabb og hávaði
væri þar í sölunum og skuggsýnt
á göngunum. Nú finnst þarna
enginn íslendingur. Það er
hreint ekki gæfulegt, ef stúlk-
urnar okkar eru fallnar í algier-
iskar ræningjahendur. En hvað
getur ekki komið fyrir? Það er
sagt, að ekkert sé nýtt undir sól-
inni; sagan sé safn endurtekn-
inga. Og það höfum við séð dag-
inn áður, algiersmennirnir
kunna að meta þá ágætu vöru-
tegund, sem íslenzka konan er.
Augu barbaranna leyndu ekki
alltaf aðdáuninni.
Eftir nokkurt málæði og
handapat hefur gistihússtjórinn
gert okkur skiljanlegt, að kven-
fólkið sé farið í eyðimerkurleið-
angur ríðandi á úlföldum.
Við rjúkum á dyr eins og
byssubrenndir; lítill drengsnáði
veldur því hlutverki, að vísa
okkur á leigubifreið. Og eftir
augnablik erum við komnir í
bækistöðvarnar í du Ca'id.
IX.
Heima á Hornafirði hafði mér
verið sagður pistill úr ferðasögu
einhvers frægðarmanns, sem
líkti úlfaldareið við velking í
hafróti. Síðan hefur mér runnið
kalt vatn milli skinns og hör-
unds, er ég hugsa um ferðalag
á „skipum eyðimerkurinnar".
En nú stend ég við gistihúsið
du Caid í borg hamingjunnar
og sé ferðalanga ríða í hlaðið —
á úlföldum!
Þarna eru meðal annara
komnir fjársjóðir, sem við héld-
um að væru týndir í tröllahend-
ur. Og í broddi fylkingar fer
Ingunn Kjartansdóttir úr
Reykjavík. Ég hafði áður dáð
dugnað hennar á ferðareisunni
utan af íslandi, en nú bætir hún
öll sín gömlu met. Þessi kona er
69 ára, en lætur sér ekki allt
fyrir brjósti brenna. Ég er ekki
lengur tvílráður: „Far þú og ger
slíkt'hið sama“.
Nýr leiðangur undirbýr för
sína út á sandauðnina. Á með-
an liggja úlfaldarnir jórtrandi.
Þeir eru þreytulegir, úfnir og
húðarlegir. Og reiðverin eru
ekki konunglegir kjörgripir úr
Þúsund og einni nótt. Yfir
kryppuna er lögð einhverskonar
hnakknefna, upp úr hnakknef-
inu standa klakkar, sem reið-
mennirnir halda í, auðvitað
dauðahaldi. ístaðsólar eru
hnýttir snærisspottar; ístöðin
ryðgaðir járnkengir. Teppi er
breitt aftan við hnakkpútuna.
Þar situr reiðmaðurinn. Beizlið
er múll með taumbandi.
Svo er staulazt á bak, bíf-
urnar settar í ístöðin, hallazt
fram í gráðið og stritazt við að
sitja, meðan reiðskjótinn rykkir
sér á fætur. Smádrengir lemja
úlfaldana níðingslega. Skepn-
urnar rymja og stynja. Og ferð-
in er hafin út á eyðimörkina.
Það er farið hægan lestagang.
Drengirnir teyma reiðskjótana.
Sólin endurvarpar blindandi
birtu úr gulum sandinum. Mér
hvarflar í hug skrítla úr Suður-
sveit, um greindan öldung, sem
teymdi hryssu undir blindri
kerlingu. Hann var ekki nógu
aðgætinn, fór undir fatastag
með þeim afleiðingum, að gamla
konan hrataði úr söðlinum. „Gat
ekki helvítis merin séð snúr-
una?“ mælti sá forherti spor-
göngumaður.
Hér er hátt til himins og vítt
til veggja utan við vinjabæinn.
Hér eru engar snúrur í loftinu.
En sveinstaularnir, sem teyma
undir okkur, eru heldur hvim-
leiðir. Þeir kyrja enskar setn-
ingar, betlandi, og eru býsna
miklir þrákálfar. Þegar stungið
hefur verið að þeim einum pen-
ingi, heimta þeir annan, líkt og
fjandinn, sem ásælist alla hönd-
ina, ef honum er réttur litli fing-
urinn Þegar þeir eru óánægðir
með uppskeruna, lemja þeir úlf-
aldana í háls og höfuð, svala
þrjózku og óartarlegu skapi sínu
á saklausum skepnunum. Stund-
um kemur hefnd þeirra niður á
ferðamanninum, þeir sleppa
taumbandinu; úlfaldinn rásar
afvega út í eyðimörkina með
ósjálfbjarga íslending húkandi á
lendinni. En úlfaldinn reynist
mesta þægðarskinn, latur og
makráður, nemur staðar og bíð-
ur. Drengurinn dratthalast á
eftir honum og teymir hann með
!
hangandi hendi inn í raðir lest-
arinnar.
Og þessi karavan þokast í hálf-
hring norðan við Bou Saada.Loks
er numið staðar á steinlögðu
stræti í útjaðri bæjarins. Úlfald-
arnir leggjast. Ferðamennirinr
stíga af baki. Drengirnir betla
og eru háværir. Allir verða að
gjalda þeim skatt refjalaust.
— Nú arkar leiðsögumaður frá
gistihúsinu du Ca'id með okkur
um daunillar, þröngar götur milli
fornfálegra kumbalda. Hann fer
með okkur upp á hvolfþak sjö
alda gamals moskurs. Þaðan er
góð útsýn yfir borgina og víð-
áttumikla pálmagarða. Pálma-
trén eru hávaxin. Bolurinn er
dökkur og blaðstýfður, aðeins
laufkróna í kollinum. Þar vaxa
döðlurnar. Hver döðlupálmi gef-
ur af sér árlega allt að 300 kgr.
af ávöxtum, sem er góður bú-
hnykkur inni í sandauðninni.
Þá er gen'gið í musterið. Úti
fyrir dyrum þess er dálítið út-
skot í byggingunni. Þar er vatns-
þró. Þar þvo arftakar Múhameðs
fætur sína, áður en þeir ganga í
guðshúsið. Það mun vera kattar-
þvottur, eins og handlaug Píla-
tusar. Og þeir mundu alls ekki
bíða tjón á sálu sinni, þó að þeir
skoluðu allan líkamann.
Inni í musterinu eru loft og
veggir fannhvít og kuldaleg. Þar
eru 40 súlur í fimm röðum. Halda
þær hvolfþakinu uppi, en boga-
myndað bil er á milli súlnanna.
Þetta er allt gjörsamlega skraut-
laust, engin líkneski af guðum
né dýrlingum. í Islamstrúnni er
aðeins einn guð — andi hans býr
í helgidóminum, í einfaldleikan-
um, en ekki í skrautmyndum og
skurðgoðum. Á gólfinu eru strá-
mottur. Á þær megum við, van-
trúarhundarnir, ekki stíga. Það
væri saurgun. Og þegar okkur
langar til að skoða klukku, sem
hangir á austurvegg moskursins,
þá eru motturnar fjarlægðar.
Við göngum eftir mjóum gangi
inn að gömlu klukkunni, sem
telur tímann í bænhúsinu í borg
hamingjunnar.
Og tíminn líður. Dvöl okkar í
Bou Saada styttist óðfluga. Við
göngum í du Ca'id. Leiðsögumað-
urinn segist þurfa að fá ein-
hverja þóknun — en gistihúsið
greiði sér ekkert fyrir þjónustu
við gestina. Þetta er kuflklæddur