Heima er bezt - 01.02.1995, Blaðsíða 24

Námsmeyjar, skólastjóri og saumakennari á Löngumýri í Skagafirði veturinn 1949-1950. Skólastjóri: Fröken
Ingibjörg Jóhannsdóttir. Saumakennari: Fröken Björg Jóhannesdóttir.
Þvottahúsið var byggt yfír heita
laug og þakið var opið um mæninn,
svo að gufan leitaði út. Eftir endi-
löngu húsinu var steyptur stokkur,
30-50 cm á dýpt. Þar skoluðum við
þvottinn eftir að hafa nuddað hann á
bretti og undið. Síðan var gengið frá
honum til heimferðar. Þarna var
þvegið af um 50 manns og allt undið
í höndum. Við höfðum með okkur
kaffi á flöskum og héldum því heitu
ofan í stokknum. Það var oft mikið
spaugað og hlegið í laugarferðum.
Þetta haust var ekkert slátrað í ná-
grenni Löngumýrar vegna mæðu-
veiki, svo að við vorum sendar til
Víðivalla í sláturgerð í nokkra daga.
Áður en lagt var af stað, lagði Reim-
ar mér lífsreglurnar og bað mig þess
lengstra orða að standa nú ekki uppi
í hárinu á honum Friðjóni, en hann
var fóstursonur Lilju og bjó á Víði-
völlum. Ég var auðvitað á annarri
skoðun, en uppgötvaði þegar í Víði-
velli kom, að það var illmögulegt,
maðurinn var sköllóttur.
Helga Sigtryggsdóttir húsfreyja á
Víðivöllum átti afmæli á meðan við
vorum í sláturgerðinni og bauð okk-
ur að þiggja hjá sér kaffi en baðst af-
sökunar, hún ætti bara rusl með. Við
töldum 13 sortir af smákökum á
borðinu fyrir utan annað meðlæti.
Við námsmeyjar, sem ekki
komumst heim um jólin, höfðum
kviðið því að vera fjarri fjölskyldum
okkar, en ég held að við höfum allar
orðið sammála um það eftir á, að
þetta væru eftirminnilegustu jól, sem
við höfðum lifað.
Kennararnir okkar, þær fröken
Ingibjörg, fröken Björg Jóhannes-
dóttir og fröken Lilja voru allar
fylgjandi gömlum og góðum norræn-
um jólasiðum. Jólamaturinn var
skammtaður í trog og átti að duga
sem kvöldmatur fram á nýár. Það var
hangilæri og svið, harðfiskur og
smjör, bringukollur og slátur o.m.fl.,
að ógleymdu laufabrauðinu, sem
skorið var út og bakað í marga daga
fyrir jól. Það höfðum við námsmeyj-
ar úr öðrum landsfjórðungum aldrei
séð gert áður. Jólaguðspjallið var les-
ið, hlustað á messu og sungnir jóla-
sálmar. Að síðustu kom jólasveinn-
inn og úthlutaði gjöfunum. Á jóla-
dagsmorgun vöktu okkur þrjár lúsíur
með logandi kerti á höfðinu og
færðu okkur rjúkandi súkkulaði og
smákökur í rúmið. Við urðum ekki
lítið hissa, þegar þetta reyndust vera
forstöðukonan og kennararnir okkar.
Á gamlársdag héldu piltarnir í ná-
grenninu brennu fyrir okkur Löngu-
mýrarmeyjar og báru kyndla. Svo
stigu þeir á skauta og sýndu okkur
listir sínar. Við dönsuðum kringum
bálið og fórum í leiki.
Okkur var boðið til Hóla og þar
hélt ein af námsmeyjunum, Olafía
(Lóa) Salvars, ræðu sem vakti at-
hygli. Hún sagði, að piltamir flykkt-
ust úr sveitinni í bæina og stúlkumar
fæm svo á eftir. En skólastjórinn á
Hólum, Kristján, sneri dæminu við.
Á Löngumýri var haldin sýni-
kennsla fyrir konur úr sveitinni.
Fröken Halldóra Eggertsdóttir náms-
stjóri kom og sýndi okkur skugga-
myndir af eldhúsinnréttingum, bama-
leikföngum og aðferðinni við að þvo
upp. Ekki hefur okkur veitt af, því að
það hefir verið ævistarf okkar tlestra.
60 Heima er bezt