Heima er bezt - 01.02.1999, Blaðsíða 15

þessa nóms. Ég sat við minn keip og
kvikaði ekki frá minni ætlun, en
seinna sá ég að Eiríkur hafði haft al-
veg rétt fyrir sér þama eins og
venjulega. Ég sá það hvað best eftir
að ég var byrjaður að kenna. Sumt
af þeim fráðleik sem ég hafði aflað
mér í skólanum, hafði ekki haft
tíma til festa nægilega rætur í huga
mínum og var ekki til staðar, þegar
ég þurfti á honum að halda.
Eftir að ég var sestur að í Reykhús-
um hjá fóni frænda mínum og hans
ágætu ráðskonu, Kristínu Stefáns-
dóttur frá Kristnesi, barst þessi
námsáætlun stundum í tal milli
okkar Eiríks og alltaf var hann að
reyna að hafa mig ofan af henni,
en ég vildi ekki víkja út af henni að
óreyndu. Seinast hélt Eiríkur ræðu
yfir mér, sem endaði á þessum orð-
um:
„Þetta getur í mesta lagi einn af
hverju þúsundi og þú getur varla
vænst þess að vera þessi eini."
„Það er einmitt það sem ég er að
vona," svaraði ég og þar með var
þetta útrætt mál með okkur Eiríki og
hann gerði allt sem í hans valdi
stóð til þess að áætlun mín gæti
staðist.
Heimiliskennari hjá Eiríki Brynj-
ólfssyni var Eiríkur Kristinsson,
ffændi okkar beggja. Hann er sá
fjölhæfasti kennari sem ég hefi
kynnst. Hann var nánast jafnvígur
á að kenna hvaða fag sem var og
hann var ótrúlega fljótur að koma
fólki til að skilja flóknustu viðfangs-
efni. Ég hafði sem sagt þá bestu að-
stöðu til náms, sem nokkur maður
getur haft, enda gekk námið mjög
vel framan af vetri.
Eiríkur Brynjólfsson samdi við Þór-
arinn Bjömsson, skólameistara á
Akureyri, um að ég mætti koma til
prófs í landsprófsdeild M. A. vorið
eftir. Eiríkur Kristinsson hafði einnig
samband við Þórarinn öðm hvom,
svo hann fylgdist alltaf með því,
hvemig mér miðaði í náminu.
Edda, dóttir Eiríks Brynjólfssonar,
las heima undir stúdentspróf og
Auður, systir hennar las undir
landspróf. Við Auður áttum því
stundum samleið í námi. Þá tók ég
gjarnan reynslupróf í sömu fögum
og hún. Eiríkur Kristinsson kenndi
einnig yngri systkinunum, Þcrsteini
og Guðríði.
Þegar vorið tók að nálgast, fór ég
að verða þreyttur í augum og gat
ekki lesið eins lengi fram á kvöldið.
Ég fór þá til augnlæknis, sem skoð-
aði augun mjög vandlega og tjáði
mér síðan, að ég hefði veikbyggð
augu og þyrfti að fá gleraugu. Ég
fékk þau samdægurs og þá gekk
lesturinn betur, en samt varð ég
ekki jafngóður í augunum. Þegar
komið var að landsprófi var ég orð-
inn verri í augunum en nokkm
sinni fyrr, en ég las samt meðan ég
gat haldið augunum opnum. Að
lokum var ég hættur að þola venju-
lega dagsbirtu og þá gafst ég loks
upp, þegar komið var alveg að
markinu.
Það þarf varla að lýsa vonbrigð-
um mínum með þessi endalok á
náminu. Ég tók saman eigur mínar,
kvaddi þessa miklu velgjörðarmenn
mína og hélt heim í Torfufell hrygg-
ur í huga og bjóst ekki við að fara
meira í nám. Enginn þeirra, sem
greiddu götu mína þennan vetur,
vildi taka neitt fyrir aðstoð sína við
mig.
Án þess að ég vissi af var ýmislegt
gert fyrir mig eftir að ég var farinn
heim. Það fannst nefnilega fleirum
en mér þetta vera slæm endalok á
námi.
Ég hef áður tekið fram að Þórar-
inn Björnsson fylgdist alltaf með því
hvernig mér miðaði áfram í nám-
inu þennan vetur. Sennilega hafa
þeir nafnar talað mínu máli við
hann og einnig talaði Eiríkur Brynj-
ólfsson við Bjarna Vilhjálmsson,
sem þá var formaður landsprófs-
nefndar. Árangurinn af þessum
samtölum var sá, að Þórarinn
Björnsson gaf út yfirlýsingu um
það, að hann efaði ekki, að ég
hefði staðist landsprófið ef ég hefði
haft heilsu til að fara í það. Bjarni
Vilhjálmsson taldi að ekki væri
hægt að láta þessa yfirlýsingu hins
reynda skólamanns eins og vind
um eyrun þjóta og mælti með því
að ég yrði tekinn inn í Kennaraskól-
ann samkvæmt henni. Bjarni
kenndi sjálfur við Kennaraskólann
og var nákunnugur Þórarni Bjöms-
syni. Útkoman af þessu varð sú að
ég var tekinn inn í Kennaraskólann
um haustið.
Haustið 1954 var ég orðinn hálf-
fertugur og þá settist ég á skólabekk
með fólki, sem var rétt um tvítugt.
Ég kveið því nokkuð að ég mundi
ekki eiga samleið með því, en sá ótti
reyndist alveg ástæðulaus. Ég var
tekinn inn í hópinn eins og ég væri
jafhaldri hinna.
Þessi ár var mjög lítil aðsókn að
Kennaraskólanum, svo þar vom all-
ir teknir inn, sem sóttu um inn-
göngu, ef þeir höfðu eins konar
gagnfræðapróf. í fyrsta bekk vom
ekki nema 18 nemendur og þeir
höfðu fengið mjög misjafnan undir-
búning, en allir höfðu þó tekið
landspróf eða gagnfræðapróf nema
ég. Fyrsti bekkur var hafður dálítið
erfiður og hann var notaður sem sía
til að vinsa lélegustu nemendurna
úr hópnum. Af þessum 18, sem
vom í fyrsta bekk þennan vetur,
féllu 6 um vorið, eða þriðjungurinn
af bekknum.
Það kom aldrei til tals að ég færi
með konu mína og dætur til Reykja-
víkur. Ég varð að skilja þær eftir
heima. Þær vom þar í góðum hönd-
um og ekkert amaði að þeim. Til að
frámfleyta okkur seldi ég tvær kýr
um haustið og andvirði þeirra
dugði til að framfleyta okkur um
veturinn. Ég fékk húsaskjól hjá Elín-
borgu,1' föðursystur minni og mat
fékk ég þar kvölds og morgna. Upp í
það lagði ég til dálítið af söltuðu og
reyktu kindakjöti, öðm kostaði ég
ekki til fýrsta veturinn, nema flug-
ferðum milli Akureyrar og Reykja-
víkur, sem urðu mér dálítið dýrar.
1) Elínborg Lárusdóttir frá Tunguhálsi í Skaga-
fírði (1891 - 1976), þekkt skáldkona og rithöf-
undur á fyrri hluta þessarar aldar.
Heima er bezt 55