Heima er bezt - 01.02.1999, Blaðsíða 19

matar, sér og sínum, einnig
refi og vargfugl víða um
sveit.
Einhvern tíma á íyrri
hluta ævi sinnar orti Benja-
mín afi þessa vísu um tölu
felldra refa:
Ég sem liðna œvi á,
oft hér skotið hefi.
Tvöhundruð og tvenna þrjá,
telja máttu refi.
Auðvitað ætlaði ég að
verða jafn frægur skotmað-
ur og Benjamín afi.
Ekki gerði ég mér grein
íyrir því að gamli maðurinn
hafði notað alvöru skotvopn eða
byssu, en ég taldi mig geta nóð
frægðinni til jafns við hann með
náttúruvænna vopni í anda þess
Davíðs er skaut Golíat.
já, fyrir Benjamín afa bar ég
mikla „respekt."
Sæi ég æðarkollu, blika eða aðra
fugla svamla fyrir landi, var ég óð-
ara búinn að senda steinvölu frá
mér og þó að ég hitti flesta fuglana
þá urðu þeir ekki fyrir meiðslum
vegna þess hve litlar völur ég var
með.
Þar sem ég nú rölti eftir fjárgöt-
unni í hlíðinni á Strúti, kemur, mér
alveg á óvart, fullorðin rjúpa og
áður en ég næ nokkrum áttum er
ég búinn að slöngva steini að henni
og hitti ég auðvitað beint í haus
hennar, svo að hún steinrotaðist, í
orðsins fyllstu merkingu og þar með
voru dagar hennar taldir.
En viti menn. Rétt á eftir koma
vaggandi 6 eða 7 rjúpuungar eftir
götunni. Við að sjá afleiðingar
gerða minna með því að svipta
þessi kríli móður sinni, féll ég svo
saman að ég fleygði slöngunni frá
mér og fór að hágráta, sem var nú
ekki vani minn.
Þarna vann ég þess heit að aldrei
framar skyldi ég bana rjúpu og það
heit hef ég staðið við og reyndar
hvarf mér líka öll löngun til um-
gangs við byssu eða skotvopn.
Á vorin fór ég oft með Guðjóni afa
til að vitja um grásleppunet og man
Þar sem jörð liggur að sjó á Strönd-
um, eru víða spýtnahlaðar, svo er
líka að Eyjum. Svona klofnar spýtur
eru kallaðar „hleyptir staurar."
Eyjar 1 og 2.
ég vel eftir því. Ég man það líka að
á vorin, er þröngt var orðið um hey,
tók afi skektu sína og reri út að Sel-
steini, Grundarhorni eða norður að
Hleinum og sló þar Marinkjama
um fjöm, með orfi og ljá. Það er nú
kannski réttara að segja að hann
hafi skorið Marinkjarnann en slegið
hann, því að hann veifaði bara orfi
með ljái í, síðan kom það í hlut okk-
ar Gvendar frænda míns að veiða
þetta upp í bátinn.
Oft barst það mikið að, að bæði
barki og skutur fylltust af þessu góð-
gæti.
Marinkjarninn var bundinn í
knippi og er heim
kom var kúnum gef-
inn kjarni kvölds og
morgna. Síðan vom
settir einn til tveir
pottar af kúamjólk í
þar til gerða dollu. í
þetta var svo bætt
grásleppuhrognum
og hnefa af korni,
væri það til, og að
lokum fengu kýrnar
væna tuggu af heyi
til jórtmnar.
Hvort tveggja var,
að kúnum þótti þess-
ar gjafir lostæti og
svo juku þær nyt
sína, að segja mátti að mjólkin
flæddi úr þeim og þær, sem farnar
vom að geldast, juku sig líka vem-
lega. Slík kjarnafæða var þetta.
Sjálf grásleppan
var brytjuð niður
og gefin kindun-
um. Svo harður
var aðgangur
kinda í grásleppu,
að kæmust þær í
hana fyrir slysni,
átu þær hana sér
til óbóta.
Grásleppa og
hrogn hennar vom
ekki á borð borin.
Það var aðeins
rauðmaginn, sem
þann heiðurssess
fékk.
Sem sagt, grá-
sleppa fyrir kindur, hrognin fyrir
kýr, rauðmagi fýrir fólk.
Að Eyjum var mikil grásleppu-
veiði og því kom það oft fyrir að
litla skektan, sem við veiðar hennar
var notuð, átti í erffðleikum með að
skila til lands afla úr einu neti, er
legið hafði í sjó, tvo til þrjá daga.
Þó að hey væm til, framan af
sumri, var kúnum gefin blandan
sem hér að framan er lýst.
Á vorin er fýrstu grös fóm að
vaxa, var kúnum beitt á þau
daglangt, en að kvöldi fengu þær
sína blöndu, uns gróður var orðinn
nægur.
Heima er bezt 59