Æskan - 01.09.1983, Síða 5

Þjófur einn hefur fengið sér gistingu
á hóteli og eitt kvöldið sætir hann lagi
°9 stíngur upp peningaskápinn þar. En
Þjófabjallan gerir vart við hann og fólk
streymir að úr öllum áttum. En í upp-
náminu hefur honum tekist að komast
lnn í þyrpinguna, sem hefur safnast
saman á skrifstofunni. Leynilögreglu-
maðurinn er þó ekki lengi að sjá hver
Þjófurinn er, heldur gengur rakleitt að
einum manni í þyrpingunni og tekur
hann fastan. Nú er spurningin: Á hverju
9at hann þekkt þjófinn?
isnfæs jo}
-ej6u|} ge B!66ÁqjuÁ} ge ssecj ||) ‘g|)Ojq
'UU| Q|A ujnunpuoq e geiu qusa igjeq
uueq iues ‘eue>|sueq jes }e e>(e) ge
íujáq|6 nu|)B) 60 nuu)sne|) j uueq jn}eq
!Uu!Puáuj e qjbís Qjcj 60 sujg -ujnun
•>|sugq e )sj>|>|ecj uuun^ofq :6umgeu
Einu sinni braut hann heilann um hvernig auðvelda
mætti björgun báta er strönduðu á grynningum og sandrifj-
Uru og hann fann aðferð til að bátar væru reistir og dregnir
a dýpra vatn. Hann smíðaði lítið bátlíkan og lagði pípur og
utbúnað nauðsynlegan til léttis sem gerði fært að báturinn
9at reist sig upp úr sandinum. Þessi uppfinning var opinber
°9 fengið einkaleyfi fyrir henni.
Dag nokkurn kom bóndi sem var að flytja á brott til
Verslunar Lincolns og spurði hvort Ab vildi kaupa tunnu
sem hann ætlaði að skilja eftir. Ab keypti tunnuna. Þegar
hann leysti utan af henni umbúðirnar fann hann á botnin-
um verðmæta bók. Það var skýringarrit á lögum Englands
eftir Blackstone, bók sem allir lögfræðingar virtu. Ab átti
veika von um að eignast þessa bók einhvern tíma. Hann
las þessar skýringar eftir Blackstone í margar viknr og
skrifaði vini sínum Major Stuart lögfræðingi um bókina. Ab
vsrð lögfræðingur og flutti frá Salem til Springfield í lllinois.
t-ífið var tilbreytingarríkt fyrir Ab sem lögfræðing því hann
lagði áherslu á að hjálpa fólki að leysa vandamál sín. Og
hann hafði nú tækifæri til að lesa og læra. Minni hans var
otrúlegt. Þrátt fyrir að hann var ekki mikill mælskumaður
voru hugmyndir hans auðskildar og heiðarlega framsettar.
^ann var einnig frægur fyrir frásögur sínar. Þrátt fyrir þetta
Var hann stundum þungbúinn og hryggur. Þegar Ab var
Un9ur lögfræðingur fór hann á dansleik í Springfield sem
Þaldinn var til heiðurs Mary Todd, menntaðri og aðlaðandi
Un9n konu frá Lexington. Þó hann væri ekki góður dansari
v9rð Mary Todd hrifin af Ab og hann leit upp til hennar.
þau voru gefin saman nokkrum árum síðar og urðu
f°reldrar fjögurra sona. Ab Lincoln var kosinn í fulltrúadeild
^andaríkjaþings og hóf starfstima sinn þar 24. mars 1849.
^tir þjónustutíma sinn þar fór hann aftur til Springfield í
Hlinois til að vinna að lögfræðistörfum. Hann var sann-
Þarður um óréttmæti þrælahalds sem hann talaði gegn
hörðum orðum. Á meðal hinna stjórnmálalegu ræða Linc-
olns eru fáar þeirra umhugsunarverðari en Lincoln/Doug-
las ræðan sem var flutt 1858, þar sem hann varði málstað
sinn svo rökfræðilega einlæglega og sannfærandi. Árið
1860 var hann tilnefndur forsetaefni af hinum nýstofnaða
Republikanaflokki og var kosinn hinn 16. í röðinni forseta
Bandaríkja Norður-Ameríku.
Fólk í Suðurríkjunum var ósammála áætlun Lincolns um
að fastlega samtengja ríkin. Fljótlega braust út borg-
arastyrjöld milli Suðurríkjanna og Norðurríkjanna.
Þetta grimmilega borgarastríð stóð í fimm ár. Þann 19.
nóvember 1863 flutti Lincoln hið svonefnda Gettysburg
ávarp sem er sígild helgun mannréttinda og vitnisburður
um trú á ríkisstjórn landsins og virðingu fyrir réttindum allra
manna.
Kvöld nokkurt í forsetatið Lincolns á öðru kjörtímabili
hans fór hann í leikhús í Washington. Hann sat hjá frú
Lincoln í stúkusæti. Meðan á leiksýningu stóð ruddist
leikari að nafni John Wilkes Booth að stúku forsetans og
skaut hann og batt enda á líf hins mikla forseta.
Þann 15. apríl 1865 þegar hann andaðist var hann 56
ára að aldri. Andláts hans var minnst um allan heim. Þrátt
fyrir að hann hyrfi á brott hefur mikilleiki hans lifað. Abra-
hams Lincolns mun alltaf vera minnst sem eins hinna allra
mestu forseta Bandaríkjanna. Hann var heiðarlegur og
góður maður. Líf hans lætur okkur skiljast hvað maður
getur orðið þegar hann er bestur. Og færir okkur sönnur á
að lestur getur auðgað og göfgað mannlegt eðli. Það mun
viðhalda trúnni á að allir menn séu fæddir frjálsir. Það mun
líka minna okkur á þá ályktun hans að þing okkar sé gert af
fólkinu, fyrir fólkið og muni ekki yfirgefa fólkið á jörðinni.
Jóhanna Brynjólfsdóttir
þýddi og endursamdi.
5