Æskan - 01.09.1983, Side 35

listasafn einars jónssonar
Þann 24. júní sl. voru liðin 60 ár
siðan Listasafn Einars Jónssonar
Var opnað almenningi til sýnis, og
Var það í fyrsta skipti sem listasafn
var opið almenningi á íslandi. Miklar
viðgerðir á safninu hafa staðið yfir á
sí&astliðnu ári, og í sumar hefur
verið komið fyrir 23 eirafsteypum af
Varkum Einars í garði safnsins.
Einar Jónsson, myndhöggvari, fædd-
'st á Galtafelli í Árnessýslu 1874, en
f|utti 18 ára gamall til Reykjavíkur. Einar
sigldi til Kaupmannahafnar áriö 1893
°9 hóf nám í tréskurði, en sneri sér
fljótlega aö námi í höggmyndagerð.
^inar sýndi í fyrsta skipti á vorsýningu í
Charlottenborg áriö 1901, og sýndi þá
Varkiö Útlagana. Áriö 1906 var Einar
ráöinn af Iðnaðarmannafélaginu til að
9era styttu af Ingólfi Arnarsyni og ári
Seinna var stytta hans af Jónasi Hall-
grímssyni afhjúpuð í Reykjavík.
Aðdragandann að stofnun safnsins
rekja til ársins 1909 er Einar bauð
'slenska ríkinu verk sín til eignar, ef það
kostaði flutning þeirra frá Kaupmanna-
f'öfn og annaðist þau. Heimflutningur
Verkanna dróst þó á langinn allt til árs-
lns 1920, og var það einkum vegna
tess að húsnæði skorti undir þau.
Pfáðist var í byggingu húss undir verk
^inars árið 1916, eftir að fjárveitingar
böfðu fengist til byggingarinnar. Einar
f®kk að ráða útliti og gerð hússins í
samvinnu við tvo arkitekta.
Safnið var svo opnað 1923, og eftir
því sem árin liðu, tylltu ný verk salinn á
neðstu hæð hússins og voru þá byggð-
ar álmur bæði í vestur og austur út úr
húsinu, en húsið var allt í senn, vinnu-
stofa, safn og heimili Einars og konu
hans, Önnu Jörgensen Jónsson, en
henni kvæntist Einar árið 1917. Einar
annaðist sjálfur alla umsjón með
safninu frá opnun þess til dauðadags,
18. október 1954, en eftir hans dag tók
kona hans við umsjón safnsins þar til
sérstök stjórnarnefnd var skipuð árið
1967. Forstöðumaður safnsins var
skipaður sr. Jón Auðuns, og gegndi
hann því starfi til 1978, en árið 1980 var
Ólafur Kvaran listfræðingur ráðinn
forstöðumaður.
(erfðaskrá sem hjónin Einar og Anna
Jónsson gerðu árið 1954 er kveðið á
um að eftir andlát þess er lengur lifði,
skyldu öll verk Einars vera eign ís-
lenska ríkisins. í safninu er nú til sýnis
allt ævistarf Einars, höggmyndir, mál-
verk, teikningar og drög að höggmynd-
um. Einnig eru þar varðveittir ýmsir
persónulegir munir þeirra hjóna og eru
þeir til sýnis í íbúð þeirra á efstu hæð
hússins, en (búðin var opnuð almenn-
ingi árið 1980.
Listasafn Einars Jónssonar er opið
almenningi daglega frá kl. 13.30 til kl.
16.00, nema mánudaga.
Þessir þrír félagar hafa tapað
boltanum sínum, og hvernig sem
þeir leita hefur þeim ekki tekist að
finna hann. Þeir hafa beðið okkur
um að biðja ykkur nú að koma þeim
til hjálpar og finna fyrir þá boltann
strax. Boltinn er á einhverri blað-
síðu í þessu blaði. Þeir, sem verða
svo heppnir, geta sent blaðinu svör
sín fyrir 1. nóv. næstkomandi. Til-
greina verður í svarinu stað og síðu
í blaðinu. Fimm bókaverðlaun
verða veitt. Utanáskrift er ÆSKAN,
Box 14, Reykjavík. (Verðlauna-
þraut).
TALNAMAÐURINN.
Hvað hefur hann mikið á sér?
35