Almanak fyrir hvern mann - 01.01.1884, Blaðsíða 33
29
til þeirra starfa. Um dugnað hans og ötulleika er
æfiferill hans inn bezti vottur, því að vissu leyti má
hann kallast selfmade man, að minsta kosti mundi víst
fáum í hans sporum hafa tekist að ryðja sér jafnheiðar-
lega braut í annarlegu landi.
Charles Darwin.
Það er óhætt að fullyrða, að enginn vísindamaður hefir
nokkurn t.íma áorkað meiru í sinni vísindagrein, og jafnvel
út yfir hana, en Ch. Darwin. Hann hefir beint inum
vísindalegu rannsóknum í dýrafræðinni og grasafi-æðinni
i nýa stefnu og inar miklu framfarir, sem nú gerast i
þessum efnum', eru víða hvar að eins útfærsla af liug-
myndum D. Það er því ómaks vert að kynna sér æfifer-
il þessa merkismanns og lita yfir aðalatriðin i inum
nýu kenningum hans, sem kalla má að myndi nýtt tímabil
i þekkingarframför mannkynsins.
Charles Darwin er kominn af gáfu- og lærdómsætt mik-
illi á Englandi, og er liann fæddur 12. febr. 1809, í Shreivs-
Imry, þar sem faðir hans var læknir. Gekk hann þar í
latinuskóla, þangað til hann var sextán ára, ogfór siðan
til Edínborgar, en tveimur árum siðar til Cambridge og
lauk þar háskóla námi sínu. Þar aðliyltist. liann einkum
og gerðist samrýndur Henslow, prófessor í grasafrædi,
sem hafði in mestu og beztu áhrif á D. og kom honum
inn á þá braut, sem síðar átti að verða honum til svo
mikillar frægðar, enda hefir D. ávalt minzt þessa kennara
síns með innilegri þakklátsemi. 1831 tók D. ið fyrsta
próf sitt, i Cambridge og varð Bachelor of Arts og seinna
einnig Master of Arts, er mikið til samsvarar lærdómsframa
þeim, er annarstaðar táknast með nafnbótinni: Dootor
philosophiæ. Að öðru leyti er fátt að segja af háskóla-
námi lians. D. var sterkbygður og heilsuhraustur, og
feldi sig ekki við inniveru og stofulærdóms iðkanir, dvaidi
hann því mestan part stúdents-áranna í Edínborg og fór
á dýraveiðar í Hálöndunum á Skotlandi, en því jafnframt
safnaði hann alskonar náttúru gripum og leitaðist við að
kynna sér lægri tegundir sjódýra. í Cambridge lagði hann