Muninn - 01.12.1964, Blaðsíða 19

Ský
Ég sit við gluggann minn og horfi út.
Það er morgunn, haustmorgunn með föln-
uðu laufi í loftinu þegar golar. Himinninn
er næstum heiður, aðeins örfá ský sjást. Þau
eru ekki lengur rauð á morgnana, heldur
grá, hvít og svört. Öll nema eitt, skýið mitt.
Það er ekki með neinum sérstökum lit. Það
birtir mér myndir af lífinu úti, af gleðinni,
harminum. En ég get ekki farið út og séð
lífið eins og það er.
Ég elska þetta ský. Það er aldrei eins og
áður en alltaf á sama stað. Þess vegna hata
ég það líka, því að ég get ekki litið af því,
það er alltaf fyrir augum mínum.
Núna birtist mér mynd af þorpi. Þetta
er lítið þorp með fallegum húsurn. Ég tek
aðeins eftir einu húsi. Það er fallegt hús
með skellur í hvíta málningu á timbur-
veggjum. Á þakinu er svartur tjörupappi.
Þetta er gamalt hús með ungum íbúum.
Þeir yngstu eru að leik framan við húsið,
tveir bræður; einu börnin á bænum. Sá
eldri er fimm ára, ári eldri en liinn. Mér
finnst ég þekkja þá báða, en ég veit ekki,
hvað þeir heita, það skiptir mig líka engu.
Sá eldri vill ráða leiknum, en sá yngri fer
að gráta. Hinn hlær, en mamma kemur út,
huggar og refsar. Nú gráta báðir, síðan
hættir sá yngri og hlær. Síðast hlæja báðir.
Þeir eru góðir bræður.
Mér finnst þetta hljóti að vera mynd af
lífinu. Lífinu eins og það er, eins og það
verður að vera, eins og það á að vera. Þorp-
ið er heimurinn, umhverfi lífsins. Húsin
eru einstakir hlutar heimsins; ríkin; þjóð-
félögin. Börnin eru ímynd alls lífs. Lífið er
ungt — vonandi — og vonandi. Allt er
þetta eitt samfélag, heild. Rofni heildin,
er ekki lengur um neitt eitt að ræða, ekki
heldur um tvennt eða þrennt; þá er ekki
neitt lengur.
Mér þykir vænt um að sjá eldri drenginn
beita þann yngra valdi. Þetta er eðli nranns-
ins, hið vonda eðli, sem hann er að reyna
að losna við, hefur reynt það frá því fyrsta.
Öllum finnst Ijótt að beita minnimáttar
valdi, en allir gera það samt. Stórar þjóðir
kúga litlar þjóðir; stórir menn kúga litla
menn.
En hvernig endar þetta allt? Hlýtur ekki
stórþjóðin að undiroka smáþjóðina og stóri
maðurinn að drepa þann litla? Mun ekki
sá tími koma, að allir búi saman í einu alls-
herjarríki; allir verði jafnir og skipti með
sér gæðum lífsins, vegna þess að allt smátt
sé horfið og allir jafnstórir?
Nei.
Þessi barátta heldur alltaf áfram. Sá stóri
kúgar þann litla, sá litli berst, stundum
sigrar 'hann, og þá snýst leikurinn við;
hann er orðinn sá stóri, sem kúgar. Hvern-
ig ætti það öðruvísi að vera? Annars væri
ekkert gaman að lífinu. Lífið er barátta,
hefur alltaf verið það og mun alltaf verða
það. Og hvers vegna ekki að berjast?
En ég ætti ekki að vera að hugsa um
þetta. Ég er aðeins örlítið brot af öllu,
raunverulega minni en ekki neitt. Ég er
hinn smái, lifi meðal hinna smáu og hef
samúð með þeim smáu.
En hvað er þá móðirin, sem kemur og
sættir þann stóra og þann litla á myndinni
minni í skýinu? Hvað er hún í þessari til-
veru? Ég get ekki svarað þessu. Ég veit það
ekki. Ég skil það ekki. Hvernig ætti ég að
vita það? Ég er aðeins gamall, blindur mað-
ur við glugga um haustmorgun. Og ég sé
ekki einu sinni til að draga gluggatjöldin
frá. R. f. R.
MUNINN 47