Dýravinurinn - 01.01.1885, Síða 59

53
legt og jarmaði eptir móður sinni, og var Garibalcli alla nóttina að kjassa það og
gefa því mjólk að drekka; næsta morgun ljet hann lambið til móður sinnar“.
Martemi Lúter þótti mjög væntumdýr, bæði hesta, hunda og ketti, eii
um fugla fremur öllu öðru. Fr. Hammerich minnist á þetta í kirkjusögu sinni
og segir: „En lxvað hann bar mikla umhyggju fyrir fuglunum í garði sín-
um. „Gróði litli fuglinn minn“, sagði Marteinn Lúter, „fljúg þú eigi í burtu;
af hjarta óska jeg þjer alls góðs, jeg vildi einungis óska að þú tryðir því. En
má búast við sliku af fuglunum, er vjer mennirnir trúum eigi á drottinn, sem
þó ljet lífið fyrir oss.“
„Er hann var að ganga úti“, segir Hammerich, „sýndi hann jafn mikinn
skáldskaparanda sem kennimannsgáfu. Allt varð honum að ræðuefni. Sólin á
himninum og stjörnurnar, ilmurinn af yllinum og rósinni, laufin á linditrjenu,
aldintrjen, býfiugurnar, fiskarnir, sníglarnir og jafnvel tordýfiarnir. „þar fijúga
smáfuglarnir“, sagði Marteinn Lúter, „og ættum vjer sannarlega að beygja oss
fyrir þeim og segja: Góði lærifaðir, jeg má sannarlega játa, að jeg kann eigi
mikið á borð við þig. J>ú sefur áhyggjulaus á næturnar í lireiðri þínu; á morgn-
ana fer þú á fætur, glaður og kátur, sezt á trje og syngur hljómfagurt og lofar
guð; síðan leitar þú fæðu þinnar og finnur hana. Svei, livað hefur þú gamli
karl lært, fyrst þú ferð eigi eins að; jeg hef þó miklaástæðu til þess.“
„Marteini Lúter þótti það bera vott um sannkristna trú, að geta metið
náttúruna rjettilega. „Nú getum vjer loksins“, segir hann, „metið guðs skapaðar
skepnur, svo sem vera ber, og getum vjer nú betur sjeð dásemdarverk guðs á
blómunum, en meðan vjer vonun páfatrúarmenn. Yjer stöndum í morgunroðakom-
andi lieims. Ef Adam hefði eigi syndgað, hversu mjög hefðu mennirnir þá eigi
vegsamað guð og lofað fyrir sköpunarverk hans“.
Að endingu viljum vjer skýra hjer frá skoðun heiðins manns um það,
hvernig vjer eigum að vera við dýrin. J>að er grískur maður að nafni Plutark,
sem var uppi á 2. öld eptir Krists burð; hann er 'nafnfrægur fyrir æfisögur
merkra manna rómverskra og grískra, sem almenningur því miður hefur eigi
færi á að lesa, af því að þær hafa eigi verið útlagðar á íslenzku.
I æfisögu Catós segir Plutark: „Jeg get eigi annað, en talið þá lítil-
mótlega og ódrenglundaða, sem hafa sömu meðferð á þjónum sínum og áburðar-
klárum, sem reka þjóna sína í burtu, þegar þeir eru orðnir gamlir, ogsem ætlaað
eigin hagsmunir sje hið eina band, er tengi mennina saman. Yelvildinnær lengra
en eintómur lagarjetturinn. Kröfur laganna og rjettlætisins ná að eins til mann-
anna; en velvild og góðgirni á að ná til allra skapaðra skepna; og þess konar
tilfinningar spretta einnig upp í brjósti livers góðs manns eins og vatnið í lind-
inni. Góður maður ber umliyggju fyrir hestum sínum og hundum, eigi einungis
meðan þeir eru ungir, lieldur og þá er þhir eru orðnir gamlir og uppgefnir. J>á
er Aþenumenn höfðu byggt hofið Hekatompedon, gáfu þeir þeim áburðardýrum frelsi,
sem mest hafði verið borið á. þau voru látin á góða haga og eigi snert til