Dýravinurinn - 01.01.1897, Síða 57

47
Til minnis.
(Tekið úr Dýravininum 5. Lepti. — Aldrei er góð vísa of opt kveðin).
^K^’arið þjer vel með kestana, hlifið þeim fyrir reið og áburði, þegar þeir eru veikir, meidd-
ir eða haltir. Leggið ekki of þungar hyrðir á þá, og hlífið fjörhestinum, iiafið vit fyrir hon-
um, að hann ekki hiaupi oflanga spretti. Látið liestana ekki ganga berfætta á sumrin, þegar
þeir eru að bera baggana fyrir yður, eða yður sjálfa, og eigi heldur á veturna, þegar svellalög
eru komin, svo þeir detti ekki milli hnjótanna, sem þeir eru að naga, til að spara yður hey,
eður halda í sjer lifinu, þegar mennirnir enga miskunn sýna. Látið ekki liestana ganga á gadd-
inum langt fram á vetur án húsaskjóls i frosti og jarðleysi. Hættið þeim ljóta vana að hnýta
í taglið, allra sizt nautum; hnýtið taumunum um klyfberabogann, en þó helzt: rekið en teymið
ekki. Hættið að berja >fótastokkinn« eins hraparlega ámátlega og venja er um allt land; það er
óþægindi fyrir hestinn og til athlægis fyrir alla þá, sem eru óvanir að að sjá þvilikan aðgang.
Svipuhöggin þurfa stórum að fækka. Yenjið hestana á að gangast fyrir góðu, frekar en iilu.
Látið ekki hesta standa lengi bundna á bæjarhlöðum við stjaka eða steina, allra sizt ef þeir eru
sveittir eptir harða reið í kuldaveðri og á bersvæði. — Forðizt að sundleggja hesta i ám í frosti
á vetrardag, ef hægt er að komast hjá því. Látið hestana hafa viðunanlega loptgóð hús og björt,
gefið þeim tuggu af góðu heyi meðfram moði og rekjum, ef þjer neyðist til að gefa þeim það
rusl. Seljið ekki gamla hesta, sem lengi hafa þjónað yður; þeir sakna kunningja sinna og átt-
haganna, og mæta opt hlífðarlausri meðferð. Hættið þeim ósið að láta »hesta ganga sjer til húð-
ar«; sýnið þeim þvert á móti meiri nákvæmni, þegar þeir eru gamlir; þeir þurfa þá eins ogmenn og
aðrar skepnur nákvæmari hjúkrunar og vægilegrar meðferðar. Gileymið þá ekki, livað margt þeir
hafa gjört fyrir yður, sem er launa vert. Horfið ekki á aðgjörðalausir, að drukknir menn eða
illmenni berji hesta sína eða brúki þá halta og meidda.
Fóðrið kýrnar vel, svo þær hafi fóður fram yfir það, sem þær þurfa, til að viðhalda
lifi og sömu holdum; annars geta þær ekki mjólkað og sýnt gagn. Látið þær hafa loptgott og
bjart fjós; básana sljetta og vel þakta árið nm kring. Haldið þeim vei hreinum, á hverjum
tima sem er.
Sveltið ekki sauðfjeð, ætlið þvi nægilegt vetrarfóður, svo það verði ekki horað eður
hordautt á vorin, og geti gjört eiganda sínum fyllsta gagn. Látið það ekki liggja lengi við hús-
dyrnar í hrið og frosti á vetrardag. Fjármaður ætti helzt að fylgja fjenu í haglendið úr húsi
og i, þegar hagskarpt er og veðurhörkur. Sigið ekki hundum grimmdarlega á búsmala nje af-
rjettarfje. Klippið ullina af kindunum, þegar hún er flókin eða föst, en rifið hana ekki af vel
fyldum skepnum. Hafið fjárhúsin rúmgóð og loptgóð. Grjörið skepnunum, sem láta lifið fyrir
yður, dauðann sem kvalaminnstan.
Virðið eigi litils tryggð hundsins. Reiðið hann yfir ár og eggjagrjót, þegar hann
fylgir i langferðum. Látið hann ekki vera svangan; gætið að bæninni í augum hans, þegar
hann hungraður sjer mat. Berjið hann ekki; minnizt að hann leggur allt i sölurnar til þess að
geta fundið eiganda sinn og fylgt honum.
Gleymið ekki að bera út moð fyrir litlu saklausu snjótitlingana i vetrarliarðindum.
Hættið að taka egg frá smáfuglum, og drepið aldrei móður frá ungum.
Aðferð við lundaveiði á Islandi þyrfti að breytast sem allra fyrst. Miskunuarlausari
veiði er naumast til á fuglum eða dýrum með heitu blóði.
Væri þetta, sem hjer er sagt, fest i minni og farið þar eptir, þá liði skepnunum miklu
betur en víðast á sjer stað nú; og eigandinn hefði miklu meiri ánægju og miklu meira gagn
af þeim. Tr. G.