Heimilisblaðið - 01.01.1945, Blaðsíða 27
heimilisblaðið
27
alls staðar sem einn af meisturum Renaisarice-
tímans. Hann fylgii í fótspor Giorgiones og
málar raunsætt hvort sem það eru manna-
myndir e3a engla.
Um Titian, sem mann, er ekki hægt að tala
eins lofsamlega og listamanninn Titian og
fráleitt að hann væri þar til fyrirmyndar.
Hann þráði peninga og aðdáun. Hann hafði
þann leiða vana að koma sér í mjúkinn hjá
hinum háu og voldugu. Eins og Voltair,
beygði hann kné sín fyrir valdsmönnununi
og baðaði sig í brosgeislum konunganna.
Einnig líkur Voltair að því leyti að vera
kænn í viðskiptum. Ef honum liefði ekki
verið veitt hin blessunarríka náðargáfa mál-
arans hefði hann orðið ágætur kaupmaður.
Að lokum, eins og Voltair, var liann trúlaus
°g eins og skratlinn sjálfur í kvennasökum.
Þegar hann var 37 ára var honum stefnt
U1 glæsileguslu hirðar Italíu, liirðar Alfons
E af Ferrara. Hann var 5. eiginmaður „hinn-
ar saklausustu hinna saklausu“, Lucretsiu
Borgiu, snillingsins í eiturbyrlun. Þrátt fyr-
Ir margt, sem glapti við hina glæsilegu hirð,
lauk hann tveim meistaraverkum þar: Bacch-
us og Ariadne og Skattpeningurinn. I fyrri
myndinni sést guðinn Bacchus stökkva, glæsi-
legur og bjartur, vir vagni sínum, sem tvö
pardusdýr draga, á eyjunni Maxos. Hrærð-
ur yfir SOrg liinnar fögru Ariadne, sem hefur
verið yfirgefin af elsklmga síntim, lofar hann
henni að sérhverju tári hennar verði breytt
1 skínandi stjörnu á himninum. Mynd þessi
s>uir á raunsæjan hátt sællífi og rnunað, sem
mnungis sá gat túlkað, sem notið hafði lysti-
semda lífsins í ríkum mæli. Gagnólík er
myndin „Skattpeningurinn“. Það er sérstök
viðkvæmni og blíða yfir þessari mynd, íhug-
un og hrifning, sem næstum nálgast tilbeiðslu.
Einnig hér er raunsæið ríkjandi. Hvert hár
i skeggi Krists er rnálað en andlitið hefur
yfir sér mýkt Rembrantsmyndanna, liendur
hans eru fallegra og hreyfing fingranna, þeg-
ar hann gefur peninginn til baká, er full
guðsþokka.
Titian eyddi ekki dögum sínum einungis
1 svallsamt og þægilegt líf, lieldur varði hann
tinianum til íhugunar um gátur lífsins. Hann
skoðaði umliverfið og drakk í sig fegurð þess,
ummyndaði það í huga sínum og túlkaði síð-
ua á lífrænan hátt í list sinni. En þrátt fyrir
Skattpeningurinn.
þetla var hann um fram allt hinn hagsýni
maður. Hann var nú kvæntur og orðinn faðir.
En um þessar mundir kemur nýr maður
inn í líf Titians. Hann hét Pietro Aretino.
Titian og hann hittust við drykkju. Pietro
Aretino þessi var ímynd hinnar verri hliðar
endurreisnartímabilsins, sannkallaður Alic-
brides Feneyja. Hann bjó í ríkum mæli yfir
kímnigáfu, skáldskaparliæfileikum, ímynd-
unarafli og glæsileika heimsmannsins, í stuttu
máli öllu nema ekki skapfestu og siðgæði.
Hann hafði leitað skjóls í Feneyjum eftir að
hafa verið flæmdur burtu úr flestum borgum
Italíu. Alls staðar þar sem hann hafði sezt
að hafði hann ort svæsin níðkvæði urn borg-
arana og fyrir bragðið komið sér í óþökk og
verið flæmdur burtu. Samt gat hann verið
kurteisin sjálf þegar hann þurfti að koma sér
í mjúkinn hjá hinum hégómlegu prinsum
þeirra tíma. Á þann liátt komst liann oft að
dýpstu levndarmálum ríkisins og notaði sér
það síðan óspart til fjárþvingunar. Hann vissi
um hvert hneykslismál og hafði hönd á öllum
bitlingum er hann náði til. Hann liafði ynai
Frh. á bls. 37.