Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1921, Síða 28

26G
Gísli Skúlason:
tlÐUNN
við á því alminsta kaupi, sem til mála getur komið.
Hér býr fámenn þjóð í stóru og lítt numdu landi,
þar sem möguleikarnir og verkefnin mega heita
ótæmandi í samanburði við fólksfjöldann. Ég hefl
áður gert gein fyrir því atvinnuleysi, sem hér er að
óttast. Það liggur í því að fyrirtækin komast ekki í
framkvæmd vegna fjárskorts. Slíkt atvinnuleysi yrði
fyrirbygt með þessum tryggingum. Til atvinnuleysis
tel ég hinsvegar ekki það, þótt vinna falli niður í
bili útaf togstreitu milli vinnuveitenda og verkainanna
uin kaupgjald. Slikt er ekki vinnulejsi, heldur vinnu-
teppa. Hið eiginlega atvinnuleysi liggur í því,
að verkefni vantar handa verkalýðnum, og þá tegund
atvinnuleysisins er ekki að óttast hér á landi í yfir-
sjáanlegri framtíð. En einmitt þess vegna er oss fært
að stíga það spor, sem öðrum þjóðum myndi ófært.
Og erfilt á ég með að trúa því, að ungir menn
íslenzkrar þjóðar teldusl undan að greiða hrot af
því gjaldi, sem einstaklingar annara þjóða leggja á
sig með almennri herskyldu — til þess að kaupa
sjálfum sér dýrmæt réttindi, afstýra því að þeir verði
öðrum til byrði.
Eg lít svo á, að þess erfiðari sem tímarnir eru,
þess meir verði nauðsynin knýjandi til þess að koma
persónulegum tryggingum í framkvæmd. Áföllin og
álögurnar verðum við hvort sem er að bera, jafnt
á eríiðum timum eins og hinum. Hér er í rauninni
ekki verið að tala um það, að leggja ný gjöld á
menn, heldur hitt, að færa gömul gjöld í nýjan og
hagkvæmari búning. Að byrja með þessa tryggingu
á erliðum tímum, kostar í sjálfu sér ekki annað en
það, að hið opinbera þarf að vera belur undir það
búið að breyta vinnu einstaklinganna I peninga, en
það annars væri, þar sem menn á slíkum tímum
ættu erfiðara með peningaútlát. En þar sem hvert
slórfyrirtækið híður óunnið við liliðina á öðru, og