Kirkjuritið - 01.04.1947, Page 78

164
Benjamíii Kristjánsson:
April-Júni.
Hallur liefir vafalaust haldið áfram skóla föður síus.
Hjá lionum hefir Gizur, sonur lians, lært, sem talinn var
einn liinn hezli klerkur þeirra, er hér á landi liefa verið1 2 3)-
Þorlákur biskup Runólfsson hauð honum í fóstur og
var við hann ástúðlegur eins og hann væri Iians son. En
ungur hlýtur Gizur Hallsson að hafa verið, cr Þorlákur
hiskup, fóstri hans, andaðist, og þá hefir liann aftur farið
heim i Haukadald og verið uppfræddur hjá föður sínum.
Þar bjó hann síðan langa ævi, ávallt mikils virður vinur
Skálholtsbiskupa og fluttist seinast í elli sinni lieim á
staðinn eftir boði Þorláks helga og þótti þar jafnan mest
staðarprýði og liýbýlabót. Hafði hann á yngri árum verið
stallari Sigurðar konungs munns, en síðan gengið til Róms
og var betur metinn þar en nokkur annar íslenzkur mað-
ur. Því var honum vel kunnugt um Suðurlöndin, og þar
af gerði liann bók þá, er hét iFlos peregrinulionis-).
Kom hann síðan út hingað með Ivlængi biskupi nývígð-
um, og átlu menn þá að fagna tveim í senn hinum meslu
manngersemum á Islandi, segir liöfundur Hungurvöku,
sem persónulega hefir þekkt Gizur og fær ekki nógsam-
lega lofað hann. Gizur Hallsson hefir verið vitur maður
og málsnjall, glæsimenni og gleðimaður. Hann var lög-
sögumaður 1181—1200. Gizur var sagður fróður eins og
þeir Haukdælir aðrir, og liafa þeir Gunnlaugur munkur
og Oddur Snorrason horið sagnrit sín undir hann. Ilöf-
undur Hungurvöku, sem verið hefir klerkur i Skálholti,
segist hafa sett saman bækling sinn, svo að sér félli ekki
með öllu úr minni það, er liann hafði lieyrt segja hinn
fróða mann: Gizur Hallson8). Hafði Gizur staðið yfir
greftri fimm hiskupa, og er í Þorlákssögu varðveitt hrot
úr ræðu eftir hann, er hann flutti yfir moldum Þorláks
hiskups Þórliallssonar, er sýnir, að ekki hefir honum
0 Sturl. II, 22.
2) Sturl. II, 22.
3) Bisk. I, 59.