Kirkjuritið - 01.03.1955, Page 30
124
KIRKJURITIÐ
Islendinga vestan hafs á fyrstu landnámsárum þeirra, og
þannig var það með mörgum hætti annars staðar í byggð-
um þeirra, eða í þeim borgum, þar sem þeir höfðu tekið
sér bólfestu að nokkuru ráði.
Þessi samruni trúrækninnar og þjóðrækninnar varð þó
enn ábærilegri og áhrifameiri eftir að föst safnaðarstarf-
semi hófst á íslenzku meðal Islendinga í Vesturheimi og
komst á traustari grundvöll með stofnun kirkjufélags
þeirra. Kemur hið eldra þeirra, sem jafnan hefir einnig
verið stórum fjölmennara, „Hið Evangeliska Lúterska
Kirkjufélag Islendinga í Vesturheimi", þar fyrst við sögu,
en það var stofnað 1885, og á því sjötugsafmæli næsta
ár (1955). Hefir kirkjufélag þetta tengt Islendinga vestan
hafs saman svo þúsundum skiptir og haldið uppi marg-
víslegri starfsemi þeirra á meðal, auk aðalstarfs síns,
hins kirkjulega.
1 hlutfalli við aldur þess og safnaðafjölda má hið sama
segja um „Hið únítariska kirkjufélag Vestur-lslendinga“,
er stofnað var 1891, og síðar varð „Hið sameinaða kirkju-
félag Islendinga í Ameríku“, er ýmsir söfnuðir, er úr
lúterska kirkjufélaginu höfðu gengið, sameinuðust Únítara-
söfnuðunum og mynduðu sameiginlegan kirkjulegan fé-
lagsskap.
Þegar rætt er um samruna trúrækni og þjóðrækni Is-
lendinga í Vesturheimi, koma sjálfar íslenzku guðsþjón-
usturnar vitanlega fyrst til greina. En hvenær, sem íslenzk
prédikun hefir verið flutt þar í landi, hvenær sem íslenzkir
sálmar hafa hljómað þar af íslenzkum vörum, og hvenær,
sem íslenzk bænarorð hafa þar verið borin fram, hefir
verið ofinn þáttur í viðhald íslenzks máls og menningar-
erfða í landi þar.
En kirkjufélögin íslenzku vestan hafs hafa eigi aðeins
unnið ómetanlegt þjóðræknisstarf með guðsþjónustuhaldi
sínu á íslenzku áratugum saman. Sunnudagaskólakennsl-
an af hálfu beggja kirkjufélaga, sem einnig fór fram á