Kirkjuritið - 01.04.1960, Blaðsíða 8

150
KIRKJURITIÐ
stracto" (þ. e. án þess að það lýsi): Það sýnir sig í árangri sín-
um, hlutur, sem varpar Ijósi á aðra hluti.
í samræmi við hebreska hugsun er hinn skapaði heimur
„dæmisaga" um líf og guðlega virkni. Hann endurspeglar þetta
hvort tveggja. Allt frá sköpun heimsins er hans ósýnilega eðli,
það er han eilífi máttur og guðdómur, greinilega skilinn í þeim
hlutum, sem gerðir hafa verið (Róm. 1, 20 eftir enskunni).
2. Hin liókstaflega merking og hin myndræna merking:
Ljós, dýrð, eldur.
Austurlönd og hinir semítisku menn þekkja töfra ljóssins,
en vér höfum séð, að sköpunarsagan fjarlægir sérhverja nátt-
úrudýrkunnarkennda túlkun á ljósinu. Þegar sálmaskáldið
stendur frammi fyrir ljósadýrð heimsins, þá er það skaparinn,
sem hann er að tilbiðja (Sálm. 8,1-4). Ljósið er táknmynd af
hamingju, fögnuði, lífi og réttlæti. En stundum mætast báðar
merkingar, hin bókstaflega, eðlislæga og hin táknræna, þegar
eðlislægt ljós verður „tákn“ um nærveru Guðs. Hebreska orðið
ör er sterkara en franska orðið „lumiére" og gefur til kynna,
að um sé að ræða hugsjón ljóssins, fegurð og Ijómandi útlit.
Þess vegna verður svo mikill þróttur í orðalagi sálmaskálds-
ins: Drottinn er mitt Ijós. Orðið káböd, sem vér þýðum með
„dýrð“, merkir fyrst og fremst það ljós, sem fylgir sérhverri
birtingu Drottins (Jahve) eða engils hans (2). í þessari sýni-
legu mynd ljóssins, ljóslindarinnar og skærleikans er það eign-
að Drottni; og veru hans, nærveru og virkni er lýst með því
að lýsa eðlilegum ljósfyrirbærum, svo sem eldingum, sól og
eldi, og hún er viðurkennd í þessum fyrirbærum. Alveg eins og
ljósið þarf ekkert jafnframt sér til þess að vera ljós og gefa
Ijós frá sér, þannig er dýrð Guðs og vegsemd sá máttur, sem
hann hefur vald á til að kynna sig og opinbera sjálfan sig í að-
greiningu frá öllu, sem ekki er hann sjálfur. Á þennan hátt
er Drottinn dýrðlegur. Á þennan hátt heyrir dýrðin honum
og honum einum. Hann einn er ljós í eiginlegri og raunveru-
legri merkingu. Allt þessa heims Ijós og öll önnur vegsemd —
sér í lagi öll mannleg vegsemd — getur aðeins endurspeglað
Guð (3).
Guð er ljós og eldur. Sólin lýsir og vermir, í geislum sínum