Kirkjuritið - 01.07.1970, Blaðsíða 33

KIItKJURITIi)
319
Einn af spámönnunum
Cfeorge Fox (1624—1691) er livað mestur friðarboði allra alda.
Onuir boðunar lians liggur fram á þennan dag í loftinu og
spor lians livetja enn marga til að feta slóð hans.
Það var vargöld á tímum lians, ekki síður en nú, ómælt
þjóðfélagslegt ranglæti, arðrán og þrælkun, bölþrungin stétta-
skipting, margs konar ómannúð og spillt kirkja. Flestir leið-
togar hennar hneigðari til að drottna á öllum sviðum en að
auðsýna umburðarlyndi og mannúð.
Fox var skósmíðanemi á unga aldri, en livarf frá þeim lær-
dómi tvítugur og lagði upp í leit að lausninni á böli heimsins.
Hann komst að jicirri niðurstöðu að jafnvel menntamenn væm
ekki allir liugsandi menn, og jirjár væru megin meinsemdir
heimsástandsins: Kristnar þjóðir væru næsta ófróðar um krist-
wdóminn. Leiðtogarir væru yfirleitt of ófyrirleitnir, og fylgj-
endumir of auðsveipir. Og mannkyninu væri að blæða út sakir
stöðugra og ómannúðlegra styrjalda.
Fox gerðist farandpredikari. Carlyle telur þann viðburð
Oiiklu merkari og minnisverðari en orrusturnar við Austerlitz
°g Waterloo. Fox var honum ímynd liins frjálsa manns.
Lærisveinar Fox kölluðu sig ýmist Börn Ijóssins eða Vina-
félagiS. Þeir voru síðar uppnefndir Quakers (Kvekarar, þ. e.
Skjálfendur, í tilefni þess að Fox hélt því fram að mönnum
kaeri að titra og skjálfa fyrir raust og orði Drottins).
Fox hlaut sömu málagjöld og Páll fyrir predikun sína forð-
Ulrr, var lirakyrtur og barinn livar sem liann fór. Honum var
niisþyrmt á margvíslega vegu, og liann sat mikinn liluta æv-
Hina í fangelsum, jiar sem vistin var verri en að vera lifandi
gtafinn. Full af ólofti, lús og alls kyns óþverra, og viðurgern-
mgurinn ólíkt verri en nokkurt hundsfóður. En ekkert barð-
retti vann á honum. Hann var svo sterkbyggður líkamlega, og
nndlega stálsleginn.
Fox þrumaði gegn styrjöldunum. Hann taldi þær svo and-
staeðar hugsunarhætti og predikun Krists sem hugsast gæti.
kraeg eru orðaskipti lians við William Penn, frægasta stjórn-
inálamann, sem Fox vann á sitt mál.
Penn var aðmírálssonur og hreykinn af að bera sverð sitt
alla daga. En eftir að liann hallaðist að stefnu Fox tók liann að
eList um, að þessi sverðsburður væri eins mikið tignarmerki og