Kirkjuritið - 01.06.1971, Page 41

Sk'ik^H Senái Þenna Gizur til sín í
a olt, sem hún gjörði, hann var
a sextán vetra.//
, ^6SS' trasogn fœr augljóslega ekki
hef '2t ^inkennilegf vœri ef Gizur
* Ur Í3or'ð svo af ungum mönnum
^ eins 15—16 ára gamall, að það
s° ' VQkið athygli biskups, þótt hitf
ve. Va^a''tið, að Halldóra reyni að
1° athygli biskups á bróðursyni
S|num.
Annað vekur þó meiri furðu í þess-
' stuttu frásögn. Gizur á að hafa
^0pnið til Ögmundar biskups ekki síð-
f Sn ^31. Ögmundur er þá að visu
^ r'nn að reskjast, en fráleitt er, að
s■ ,nn tlati þá þegar verið orðinn
rTiagaiJS' Ella hefði það verið sjónlaus
Ir^, Ur' sem sigldi utan veturinn
0 74 °9 ferðaðist bœði um Noreg
ið Ýz^aiand. Og þá hefur það ver-
si°nlaust gamalmenni, sem falin
, meðferð hirðstjóravalds á Islandi
en^re'^aStr'^'nu' tœr au®v'ta®
vifn Veginn staðizt, enda vitum
, ' a® sjóndepra Ögmundar fer
hans ág'örast 1535. Og sjóndepra
þes er eflaust ein meginástœða
QftSS' Ögmundur lœtur kalla Gizur
arkl^ ^ S'n ' ^kálholt úr Þykkvabœj-
rnundJStrÍ' ^umari® 1535 lœtur Ög-
á b' á'si<uP kjósa eftirmann sinn
send' Upsstai' Sigmund Eyjólfsson, og
Ást s ^ann ^ Noregs til vígslu.
Vq an til biskupskjörs Sigmundar
r einmitt „elli og veikleiki" Ög-
^undar.
áre^A^ ^e^Ur s'ra -l°n Gissurarson
Ást ruglað saman atburðum.
u ^ an fil þess, að Ögmundur bisk-
sexf-6^1^ ®'zur koma til sín í Skálholt
an vetra og sendir hann síðan
utan til náms, er fyrst og fremst sú,
að hann trúir orðum Halldóru abba-
dísar um hœfileika og gáfur Gizurar
og vill styrkja og styðja þennan efni-
lega svein til náms, þegar hann hef-
ur sjálfur kynnzt honum nokkuð og
sannreynt, að hún hefur sagt satt um
hann. Og þá er Ögmundur biskup
enn í fullu fjöri.
III.
Síra Jón Halldórsson segir svo
í Biskupasögum sínum: ,,Hr. Gizur
var á aldri millum fertugs og fimm-
tugs, þá hann deyði". Nú er vitað,
að Gizur andast 1548. Hafi hann þá
verið „millum fertugs og fimmtugs",
œtti hann að vera fœddur einhvern
tíma á árunum 1498—1508. Finnur
Jónsson segir í kirkjusögu sinni, að
Gizur Einarsson sé fœddur 1508. Er
það án efa byggt á frásögn síra Jóns
Halldórssonar.
Nú ber að geta þess, að Biskupa-
sögur síra Jóns Halldórssonar virðast
ekki vera mjög örugg heimild, og
auk þess er þarna mjög varlega að
orði komizt, svo að höfundur virðist
alls ekki hafa verið viss um aldur
Gizurar Einarssonar. Áœtlun hans
leikur á heilum tug ára.
í annarri heimild sama höfundar
er getið um aldur síra Jóns Einars-
sonar, yngra, albróður Gizurar, en
síra Jón Halldórsson var fjórði mað-
ur frá honum. Segir þar, að síra Jón
Einarsson sé dáinn 1592, 78 ára að
aldri. Kemur sú frásögn heim við
það, sem síra Jón Halldórsson segir,
að síra Jón Einarsson hafi vegna elli
og uppburðarleysis uppgefið Reyk-
holt, sjötugur eða eldri, 1584 eða
39