Kirkjuritið - 01.06.1971, Page 49

við. Hitt
egra að
u99t, að Ögmundur láti sér ekki
nQe9|'a umsögn Halldóru abbadisar
e'na, áður en hann stígur það stóra
S. ref kosta Gizur Einarsson utan
h náms. Eðlilegt hlýtur að teljast, að
.'^Ur dveljist í Skálholti einn vetur
V| nám undir handarjaðri Ögmund-
ar biskups.
Ekkert er eðlilegra en Ögmundur
fendi Gizur utan til náms til Ham-
ar9 1525 eða 1526. Hamborg var
n. enn alrómversk borg í kirkjulegu
' 'f' °g Ögmundur biskup hefur góð
^ambönd við ýmsa aðila þar, einkum
aupmenn, sem sigldu til Islands og
ann átti margvísleg skipti
hefði e.t.v. verið undarl^ .
Senda^ Gizur til Hamborgar 1531, því
a þá var Hamborg orðin allútersk
, 0r9' Ögmundur hlaut að vita um
^a þá, því að samgöngur við Ham-
°r9 voru mjög greiðar á þeim
l?10 °9 fréttir bárust mjög fljótt með
y^kum kaupmönnum. Þegar á ár-
Qhum um og eftir 1530 tekur einnig
0 bóla á fyrstu tilraunum útlendra
J^,anna til að útbreiða kenningar sið-
°tar|nnar á íslandi. Þar voru kaup-
nn^nn frá Hamborg, sennilega fram-
arle9a í flokki.
Hitt er aftur á móti algjört vafa-
^a ' bvört Ögmundi biskupi verður
^u i°s hcettan af siðbótinni, fyrr en
Qnn kynnist henni sjálfur í utanför
Slnni 1533__4,
ara^ SSX ^ Si° ara námsdvöl Giz-
r ytra er miklu sennilegri en að-
ms þriggja á ra dvöl, ekki sízt, ef
^ann hefur hlotið tiltölulega litla
ij1 ^f^áningsmenntun heima á ís-
'• L'Srdómsorð það, sem af hon-
^n fer eftir heimkomuna, og traust
Ögmundar biskups á honum til að
hafa með höndum reikningsskil
stólsins, þótt Gizur hefði glatað
trausti hans í trúarefnum, a.m.k. í
bili, bera með sér, að Gizur hefur
verið maður mjög vel menntaður á
þeirra tíma vísu, og hann er slzt
talinn standa þeim öðrum að baki,
sem lengst höfðu stundað nám er-
lendis. Hið sama bera með sér rit-
störf hans, þýðingar og málakunn-
átta.
Loks vœri fjárstyrkur Ögmundar
biskups við Gizur minni en talið hef-
ur verið, ef nám Gizurar hefði aðeins
tekið þrjú ár og hann komið heim
með námsskuldir á bakinu. Styrkur-
inn hefði þá aðeins staðið í eitt eða
tvö ár.
Þá má minna á, að Gizur verður
slðar heitbundinn Guðrúnu Gott-
skálksdóttur biskups Nikulássonar,
systur Odds Gottskálkssonar, sem
sennilega er fœdd um eða fyrir alda-
mótin 1500. Miklu verður það heit-
orð trúlegra, ef Gizur er fœddur 1508
en ef hann vœri fœddur 1515, þótt
algengt vœri allmikið miseldri hjóna
áður fyrr.
IX.
Samkvœmt framanskráðu tel ég rétta
tímasetningu í lífi Gizurar Einarsson-
ar fram til 1537 vera þessa:
1508 (1509): Gizur fœddur.
1524 (1525): Gizur kemur ! Skálholt.
1525 (1526): Gizur er sendur utan til
Hamborgar til náms.
1532:Gizur kemur heim frá námi og
fer til móður sinnar. Hann
dvelur hjá henni um veturinn,
47