Syrpa - 01.03.1912, Blaðsíða 53

HVAR ER JÓHANN ORTH?
179
,,Eg; lagbi beztu krafta mína í
sölurnar fyrir þetta flagg, en störf
mín voru misvirt. En eg kann aö
leita heim aftur og berjast fyrir þab
ábur en lýkur“.
Þegar til Buenos Aires kom, varb
þab hljóbbært ab fyrverandi erkiher-
togi Jóhann væri um borb fi Sánta
Margherita, þótti Austurríkismönn-
um, er þar áttu stóra nýletidu,sæma
ab taka konunglega móti svo tign-
um gesti. Nefndir voru kosnar til
ab sjá um hátíbahald mikið. Ein
nefndin fór um borb til ab berahon-
um kvebju. Fundu nefndarmenn
Jóhann Orth viS störf sín. For-
maSurinn hóf mál sitt með kveBju,
er prinsi mátti sæma.
Annar stýrimabur tók fram í fyrir
honum hlæjandi: ,,Hvab er um aS
vera, herrar mínir. Eg er ekki erki-
hertogi lengur. A8 eins blátt áfratn
Jóhann Ortli. ÞiS megið ekki stofna
til hátíðahalds í tilefni af komu
minni. ÞaS væri hlægilegt eins og
nú stendur á. Eggæti fráleitt hugs-
aS til aS leyfa annað eins. Nei, alt
þessháttar tilheyrir libinni æfi. Eg
áskil mér rétlindi verkamannsins.
Þess vegna kom eg yfir hafiS sem
háseti en ekki farþegi. Eg áleit
æskilegt aB kynnast mönnum, sem
vinna og venjast vinnu sjálfur. Eg
er hér nú jafningi ykkar og vona ab
þiS látib ykkur úr minni líba aS eg
var erkihertogi11.
ÞaS gat því ekkert oröiS úr há-
tíSahöldunum.
Sköinmu síðar kom erkihertoginn
fyrverandi til Valparaiso í Chile.
Þar heimsótti hann stórkaupmenn
nokkra, stóð , Jóhann Orth“ ánafn-
spjaldi hans og sú útskýring aS
maöursá verzlaSi meS sódategundir
sérstakar. ÞaS var, og ei mótvon,
ekki lítiS um aS vera,er Jóhann Orth
kom til borgarinnar og sóttust kon-
ur þær sem töldu sig af heldra tag-
inu eftir aS hafa hann í kvöldgiidum
sínum. En Jóhann Orth lét vonir
þeirra sér til skammar verSa. Hann
neitaði aS taka þátt í nokkrum heim-
bobum og kvaSst koma þangab í
verzlunarerindum einvörSungu. Og
ab fáum vikum liSnum hætti fólk aS
veita honum nokkra sérstaka eftir-
tekt. Jóhann Orth var nú búinn
aS læra aS mönnum veitist létt aS
gleyma.
IV. KAFLI.
SkipiS sem hvarf.
Vinir Jóhanns í Austurríki spábu
því aS ekki myndi líða á löngu áSur
hann þreyttist á hversdagsstörfum
verzlunarmanns þar í Valparaiso.
Þeir mundu ab hann var skáld og
tónsmiSur og ætíS við æfintýralíf
feldur. Þeim fanst meira en hlægi-
legt að hugsa til hans, konungbor-
ins hugsjónamanns, verzlandi með
sóda og sölt. ÞeS leið heldur ekki
á löngu áSur liann tók aS þreytast
á þessu nýja lífi. Hann hafbi nú og
orb á því, hve mikiS sælli sá hlyti
ab vera, sent gæti flúiS alla siSmenn-
ing meS hennar þúsund höftum.og
klöfum, og búiS fjærri öllum ærsl-
um og ys.
Fjögur hundruð mílur vestur af
Valparaiso liggur eyjan Juan Fern-
andez. Þar hafSist vib fyr á öldurn
skipbrotsmaSur sá, er Daniel Defoe
gerSi ódauSlegan í sögu sinni,Robin-
son Crusoe. Nú bjó þar aldrabur
og undarlega sinnabur Austurríkis-
mabur, Baron von Rodth. HafSi
hann fengiS sár mikil í bardaganum
vib Sadowa árib 1866 og orbiS aS
leggja af herþjónustu. Þreyttist