Syrpa - 01.06.1912, Blaðsíða 60

250
SYRP A
og sýndi honum alla umönnun. En
hann sagði mér aldrei neitt um liöna
æfi sína. Tímunum saman sáturn viö
á svölum húss míns og horföum þegj-
andi á blikandi vatnsflötinn; aörar
stundir gengum viö lengi saraan úti i
garöinum eöa út um akra og engi, en
aídrei mælti gestur minn orö frá
munni. Fortíð hans bjó yfir ein-
hverju hræöilegu, er hann forðaöist
aö hugsa um.
1803. Gestur minn kvartaöi um
einkennilega tilkenning fyrir hjart-
anu. Læknirinn var kallaður og taldi
hann bera hjartasjúkleik nokk-
urn- Eg hefi tilkynt þetta keisaran-
um. Læknir hans kom, en kvað gest
minn heilbrigðan.
Viku síðar kom hann á skrifstofu
mína og bað að flytja legubekk inn í
nr. 2. Eg kvaö það velkomið og sagö-
ist skyldi gera þaö sjálfur. Hann
fylgdi mér eftir, lagöist á bekkinn,
krosslagði hendur á brjósti og mælti:
“Og fyrirgef oss vorar skuldir, svo
sem vér og fyrirgefum vorum skuldu-
nautum. Eg fæddist viö allsnægtir og
var vansæll; deyjandi i hörmungum
finn eg til sælu. Drottinn ! opna mér
dyr til betra lífs. N í guðs friði, kæri
bróðir!”
Hann þagnaði, lokaði augum sín-
um, andvarpaði og var látinn. Sælu-
bros hvíldi á vörum hans- Varir lians
voru lokaðar, sem merki þess hve vel
hann hafði gætt leyndarmáls síns.
£g sendi hans hátign orð, og til svars
sendi hann virðulega líkkistu og mar-
/narakross með grafskrift:
“FANGINN NAFNLAUSI”
Eg jaröaði liann í grafreit hermanna.
Aö þvi loknu rannsakaði eg gömul föt
hans og aðra muni, er hann haföi
notað eftir að hann fékk frelsi sitt.
Á fóðri yfirhafnar þeirrar, er hann
haföi boriö er hann var fluttur til
kastalans, fann eg krúnu keisaraætt-
arinnar og rússneska stafinn P; en í
einum vasa hans var bréf, sem hann
hafði aldrei lokið við, en að líkindum
skrifað fáum stundum fyrir dauða
sinn. Það hljóðaði svo:
“Kæri sonar-sonur!
Eg finn að eg á skamt eftir ólif-
að. Mig langar að senda þér síðustu
bón mína. Þú fanst afa þinn fanga
nafnlausan, og kvaðst óska að koma
fram hefndum. En trúöu mér, sonur
minn, við eigum að fyrirgefa óvinum
okkar. Tign, frægð og skemtanir eru
einskis virði þeim, er hafa fundið
sannleikann. Að eins ein hugsjón er
verð þess að keppa aö, það er með-
hygð meö þeim er líða — ást til allra
lifandi—”
Saga þessi, er tveir fangaveröir
viö Kexholm kastala rituðu, gefur til
kynna hver fanginn óþckti var- Iiann
var enginn annar en Pétur III., er
taliö var aö Orloff yfirforingi hefði
kyrkt í Ropsha kastala skamt frá
Pétursborg í júlí 1762.
Orloff var / vildarmaður Katrínar
konu Péturs III., er tók viö völdum
eftir hið dularfulla hvarf manns
hennar. Það er sagt að Pétur III.
hafi verið konu sinni grimmur og
heimtaði aö hún gengi í klaustur; en
sú sögn er ekki að öllu sönn. Það er
margsannað, aö Katrín rataði í
margskonar æfintýri er hún leyndi
fyrir bónda sínum, og að honum var
ekki um brask hennar. En hann gat
ekki aö gert og varö að liða fyrir
kjarkleysi sitt og mildi.