Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Blaðsíða 57

Langt
°9 mikið
starf
G>'sli J. Johnsen, fyrrv. kaupm. og konsúll í Vest-
^annaeyjum hefir nú starfað um há'lfrar aldar skeið
1 þágu íslenzkrar útgerðar.
Gísli er fæddur 10 marz 1881. Hann hóf verzlun
utgerð í Vestmannaeyjum 1898. Þegar vélbátatíma-
Jð byrjaði varð Gísli einn af þeim fyrstu er lét
^y§§ja vélbát, og var forgöngumaður um eflingu vél-
atautgerðar f Vestmannaeyjum, samhliða marghátt-
um framkvæmdum öðrum, og má þar til nefna
yggingu fyrsta vélfrystihúss hérlendis, byggt 1908,
°g hóf þá jafnframt útflutning á frosinni lúðu, og
Vstu fiskimjölsverksmiðju landsins 1913. Vinnslu lifr-
ar °g lýsis með skilvindum 'hóf ha-nn og fy:r en
n°kkurs staðar annars staðar var byrjað á slíkri vinnslu-
aðferð.
var og Gísli frumkvöðull þess, að hafin var veiði
*^eð dragnót hér. við land. Var hann í samlagi við Gísla
, agnússon útgerðarmenn um þær tilraunir. Létu þeir
Utbúa sérstakt skip í þessu skyni og fengu danskan
s ’lpstjóra til að sýna veiðiaðferðina.
Gísli J. Johnsen fluttist til Reykjavíkur um 1930 og
°t þar umboðsverzlun með mótorvélar o. fl. Hann
'at umboðsmaður hinna þekktu June-Munktell-
^ntora, sem urðu mjög almennir hérlendis, en út-
Ve§aði jafnhliða margar aðrar vélar i þarfir útgerðar-
lnnar. Munu flestar veiðistöðvar hérlendis, stærri og
^naærri, hafa átt meiri og minni viðskipti við Gísla J.
nsen, sem hefir notið traust og viðurkenningar
Vlðskiptavina sinna fyrir lipurð og dugnað.
Gísli J. Johnsen er enn sem ungur væri og mesti
vtnnuhestur. Þess er óskandi að starfskrafta hans og
v,ðtækrar þekkingar njóti sem lengst, því æfidag sinn
^tttn hann nota í þágu íslenzkrar útgerðar.
A. Fr. B.
Botnvörpuskip
framtíðarinnar
Eins og kunnugt er efndi Samtrygging ísl. botn-
vörpuskipa árið 1943 til samkeppni um tillögur um
„botnvörpuskip framtíðarinnar“, meðal þeirra tillagna
sem bárust var ein frá Gísla Jónssyni alþm. og má
segja að hugmynd sú sem hann kom þar fram með,
væri algjör bylting á sviði botnvörpuskipa smíði. Enda
fór svo að menn litu misjafnlega á þessa hugmynd,
töldu sumir hana fráleita, en aðrir treystu sér ekki
til þess að fylgja henni.
Eftir styrjöldina hefir síðan komið í ljós, að hjá ná-
granna fiskveiðiþjóðum okkar, hafa risið upp raddir
um stórvægilegar breytingar á botnvörpuskipum í
framtíðinni. Og þá kemur í Ijós, að hugmyndir þess-
ar stefna í svipaða átt eins og fram kom í hugmynd
Gísla Jónssonar 1943. En hugmynd hans var að gera
tilraun með 'byggingu tveggja þilfara botnvörpuskips.
Var hugmyndin með því að skapa meira öryggi fyrir
áhöfn skipsins, meiri vinnuvernd og þægindi á ýmsan
hátt, auk þess sem ætlast var til að koma fyrir mjög
fullkominni vinnslu á öllum þeim úrgangi sem nú
tiðkast að kasta á togurunum, og fara þar mikil verð-
mæti forgörðum.
Hér er ekki að þessu sinni rúm til að ræða þessa
merkilegu hugmynd Gísla Jónsson alþm. nánar, að-
eins má skýra frá því eftir þeim upplýsingum sem nú
þegar eru fengnar um teikningar og hugmyndir t. d.
Hollenzkar, Þýzkar og Belgiskar, að tveggja þilfara
botnvörpuskipi, að þær standa langt að baki fræðilega
séð hugmynd Gísla Jónssonar.
A síðasta Alþingi var samþykkt þingályktunar-
tillaga þess efnis að heimila ríkisstjórninni að byggja
einn slíkan togara eins og kemur fram í hugmynd
Gísla Jónssonar, að undangenginni athugun um smíða-
möguleika og kostnaðaráætlunum.
Það er sérstaklega athugunarvert fyrir íslenzka sjó-
mannastétt að fylgjast vel með að mál þetta verði
ekki látið falla í gleymsku og að tilraunin verði virki-
lega gerð og það sem allra fyrst. Því það væri þjóðar-
sómi að frá Islendingum kæmi sú hugmynd, sem ef
til vill á eftir að gjörbylta allri togaraútgerð framtíð-
arinnar.
SJÓMANNADAGSBLAÐ1Ð 37