Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Page 59

talinn af
Átta mánaða fangavist á þýzku víkinga-
skipi. Japanskir stjórnarhættir í fram-
kvæmd. Skip og skipshöfn talin af.
Ánægjuleg heimkoma.
^ér fer á eftir viðtal við David Faye Knudsen stýri-
^ann, en hann var lengi fangi á þýzku víkinga- og
ngaskipi. — Lýsingar hans, sem eru greinargóðar, og
nakvætnar> lýsa vel dvölinni á skipinu og í landi, og
, ertng umhorfs var eftir hina miklu sigra Japana
a Kyrrahafinu.
^að hefur lítið verið sagt frá einkalífi norskra sjó-
^anna og er það af eðlilegum ástæðum. Flestir þeirra
ser engan samastað því að fjölskylda þeirra var í
°regi og hana höfðu þeir ekki 'hitt síðan 1940 og
Var þeim algerlega ókleift að ná sambandi við 'hana
^ttr að Bandaríkin fóru í stríðið. Eina sambandið var
2_au°akrossbréf, sem oftast kom yfir Sviss, en þau
j 0r^> sem það hafði að geyma náðu skammt, í mesta
^ g1 gatu þau sagt frá því hverjir voru lifandi. Or-
,, ,1/r síornenn höfðu samband við heimili sín með
h]álP vina sinna í Svíþjóð.
. ^n þrátt fyrir allt fréttaleysið þá bárust slæmu frétt-
lrnar furSu fljótt. Það fréttist ef bróðir hafði verið
s '°tinn fyrir að reyna að flýja til Englands. Það frétt-
lst^ ef litU sonurinn hafði látist úr mislingum. Það
ettlst um ógnir fangabúðanna í Þýzkalandi. Og svo
v°ru hinar almennu opinberu fréttir frá Noregi, sem
V°ru al]t annað en uppörfandi. Lífsviðurværi fólks fór
Versnandi og hið þýska ok jókst. Alsaklaust fólk var
10 sern gislar. Piltarnir frá fiskibæjunum þekktu
0rlaga Lofoten og Televog. Þeir vissu að sömu
°r°g v°fðu yfir heimilum þeirra.
n Um allt þetta var lítið eða ekkert talað, en þess
^eiri ahfif háfði það á sálarlífið. Á þessu sviði var hlut-
, 11! Breta og Bandaríkjamanna miklu betra, því að
eir fengu þó að koma heim til sín öðru hvoru, og
Vl“u þvi hvernig ættingjum sínum leið.
a° er því ennþá ánægjulegra að rekast á sögu, sem
r Undantekning frá þessari reglu. Sögu sem fer vel og
er látlaus, eðlileg og sönn og tilvalin til að vekja fólk
til umhugsunar um kjör þessara manna.
Til þess að ná viðtali við menn, líku því sem hér
fer á eftir, verður að viðhafa ýmiskonar aðferðir. Oftast
fara þau fram á kaffistofum eða veitingahúsum. Á vín-
bar í Casablanca eða tehúsi í Brooklyn. I skipstjóra-
klefanum eða hásetklefanum á skipi í höfn. I ritstjórn-
arskrifstofu eða við sjúkrarúm í sjúkrahúsi. En það er
örsjaldan að viðtalið fari fram á heimili, en það er
vegna þess að sjómennirnir eiga heima í Noregi.
En viðtalið við Knudsen stýrimann er undantekn-
ing frá reglunni. Flann er giftur frænku sinni Céline
Schiött, og viðtalið fer fram á hinu snotra heimili
þeirra í Southport, Connecticut.
Knudsen fékkst við ýmislegt í æsku. Stundaði flug-
nám í eitt ár. Las við háskóla í Þrándheimi, en lauk
ekki námi, því að 'hugur hans beindist að sjónum. Fór
til sjós 1926. Var á stýrimannaskóla 1931. Öðlaðist
skipstjóraskýrteini 1934. Var eitt og hálft ár í förum
á Norður-Atlantshafi í stríðsbyrjun, en hafði ekki
mikið af stríðinu að segja. Aðeins einu sinni varð
skipið sem hann var á fyrir árás flugvélar. Heim-
sótti ættingja sína í Connecticut 1941 — giftist yngstu
dótturinni Céline, en hún fór strax í siglingar með
manni sínum. Sigldi hún með honum í marga mán-
uði, jafnt á 'hættusvæðum sem annarsstaðar. Vorið
1942, þegar Knudsen fór aftur til sjós varð konan
eftir heima, enda var þá von á fjölgun innan fjö'l-
skyldunnar.
„Aust“, var 9000 smálesta flutningaskip, sem fór frá
New York 5. marz 1942 og kom til St. Thomas í
Karabiska hafinu 15. marz. Þetta var gangtregur
gamall kláfur hlaðinn bifreiðum og hergögnum og
var 'hvert rúm skipað, bæði í lest og á þilfari. Skipið
kom við í Pernambuco til þess að taka kol og vatn.
Á þessum slóðum töldu menn sig utan allrar striðs-
hættu. Almennt var Suður-Atlantshafið ekki talið
hættusvæði.
Það var 3. apríl kl. 13. Knudsen sem átti vakt kl.
16—20 lá útaf á bekk í herbergi sínu, en annars var
hann vanur að leggja sig í rúmið í þessum tíma dags-
ins, en af einhverri tilviljun 'hafði hann lagt sig á
bekkinn þennan dag. — Ógurlegir brestir og drunur
—, glerflísar úr speglinum hentust um herbergið. Stýri-
maðurinn vissi ekki hvaðan á sig stóð veðrið og lit-
aðist um: rúmteppið var allt sundur skotið eftir vél-
byssukúlur. Hann fór út og upp á stjórnpall. — Hvað
var eiginlega á seiði ? — Annar stýrimaður var á verði
og skipstjórinn kom upp í sömu andránni og stýri-
maður. Flugvélin sem árásina gerði kom undan sólu
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 39