Sjómannadagsblaðið - 02.06.1957, Qupperneq 18

Dvalarheimili aldraðra sjómanna
Fyrsti áfcmginn.
Nú þegar fyrsta áfanganum er náð við bygg-
ingu D. A. S., vakna ýmsar spurningar hjá mönn-
um í sambandi við búnað og daglegan rekstur
heimilisins. Um þessi atriði mun erfitt að setja
fastar reglur, þar mun reynslan verða að skera
úr á ýmsan hátt.
Því er ekki hægt að neita, að húsið er stórt í
sniðum og allur frágangur vandaður og af beztu
gerð. Meining þeirra, sem hrundu fyrirtækinu af
stað, var líka sú, að allt skyldi gert til þess að
væntanlegum vistmönnum gæti liðið þar vel. En
jafnan eru tvær hliðar á máli hverju, og markinu
má oftast ná eftir ýmsum leiðum.
Sumir eru þeirrar skoðunar að dvalarheimili
fyrir aldrað fólk megi ekki vera mjög stór, helzt
ekki nema fyrir nokkra tugi vistmanna, og þurfi
ekki að vera íburðarmikil. Þeir álíta, að með því
sé auðveldast að viðhalda hversdagslegum heim-
ilisblæ, en það er atriði sem gamalt fólk metur
mikils. Aðrir telja, að af fjárhagslegum ástæðum
verði að hafa þessar stofnanir nokkuð stórar því
aðeins á þeim grundvelli geti þær staðið fjár-
hagslega óstuddar, ef miðað er við hóflegt vist-
gjald á mann.
Það síðartalda var haft í huga, þegar D. A. S.
var undirbúið. Það sem nú er fullbúið til notkun-
ar, er hluti af fyrirhugaðri stærri heild. Það er
talið mjög ósennilegt, að það geti fyrst um sinn
borið sig fjárhagslega með venjulegu vistmanna-
gjaldi, nema vistmenn þrengi allmikið að sér, og
að þeir, sem einir vilja búa, greiði dálítið um-
framgjald. Hinsvegar er talið víst, að þegar fleiri
vistmannaálmur eru byggðar út frá höfuðbygg-
ingunni og þær verða fullsetnar vistmönnum, þá
verði auðveldlega framkvæmanleg hugmyndin um,
að hver rólfær vistmaður hefði eigið herbergi.
En þó allt sé vel í haginn búið og vel fyrir
komið, þá ber öllum saman um, að rekstur heim-
ila fyrir aldrað fólk sé hið mesta vandaverk. Það
útheimti ekki einungis dugnað og lægni við að
stjórna mörgu fólki, því heldur sé meira um
vert, að forstöðumaðurinn sé viðkvæmur fyrir
líðan gamla fólksins og hugkvæmur á að finna
á hverri stundu beztu leiðina til að gera því til
hæfis. Hið sama gildir um starfsfólk á svona
heimilum yfirleitt.
Þær eru margar og ærið sundurleitar sagn-
irnar, sem ég hefi rekist á um aðbúnað gamals
fólks á hælum erlendis. Þar sýnist og sitt hverj-
um um fyrirkomulagið á heimilunum. En aðal-
atriðið er þetta: Maður eða kona, þó gömul séu
og ef til vill lasburða, eru einstaklingar, sem halda
séreinkennum sínum löngunum og skoðunum. Þau
eru oftast meira eða minna hrjáð andlega og
líkamlega af volki lífsins, og venjulegast við-
kvæm fyrir öllu valdboði eða hrjúfu viðmóti.
Vandamálið er því að búa þannig í haginn og
breyta við fólkið, að það finni sem minnst and-
stætt sér í daglegu viðhorfi, að óskir þess séu
teknar til greina eftir því sem frekast verður við
komið, og að hver einstakur vistmaður hafi þuð
á tilfinningunni, að hann sé persónulega einhvers
metinn. Þetta er ef til vill hægara sagt en gerh
en það er gagnlegt fyrir þá, sem um þetta vilja
hugsa, að kynnast áliti fólksins á þessum málum
þar, sem umönnun á gömlu fólki á vistheimilum
er mjög umfangsmikil og mikil reynsla fyrir
hendi. A þessu sviði munu Danir standa mjog
framarlega og eru skoðanir fólks þar á þessum
málum því athyglisverðar.
í danska blaðinu Information birtust á síðast-
liðnu hausti greinarflokkur um þessi mál efth
mann að nafni Axel Christensen. Deilir hann a
hið opinbera fyrir áhugaleysi og þröngsým 1
þessum málum. Hann segir, að mistök og van-
ræksla sé of áberandi.
Smákaflar úr greinarflokknum verða hér endur-
sagðir. Þeir eiga erindi til þeirra, sem að þessum
málum vinna hér, og þá ekki sízt þeim til um-
þenkingar, sem nú undirbúa D.A. S.
„Fólk, sem vegna sjúkdóma eða veiklunar
verður að dvelja árum saman á hælum, á heimt-
ingu á því, eins og aðrir, að geta varðveitt per'
sónuleika sinn. Dvöl á hjúkrunarheimili á ebki
að vera innilokun eða einskonar greftrun í ht'
anda lífi. Fólk, þó veiklað sé og aldurhnigið, þa
upplífgunar við og tilbreytingar. Einnig þessaf
þarfir vistmanna verður að uppfylla til þess a
líðan þeirra verði bærileg. Á þessu sviði er marS
sem við megum skammast okkar fyrir.“
Þetta eru inngangsorð að nefndum greinar
flokki um gamalmennahælin. í sambandi við lýs
2 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ